علم غیب پیامبروامامان معصوم علیهم السلام

[hoseintabar]

یکی از شبهات بسیار مهمی که بعضی در لباسهای مختلف ایجاد میکنند والبته بعضی از دوستان نیز برای آگاهی می پرسند(چنانچه دراین کانون نیز به کرات شبهه یا سوال شده است) موضوع علم غیب امام معصوم است. http://www.askquran.ir/showthread.php?t=7634
برای پاسخ تفصیلی به این شبهه وسوال سعی میکنیم بصورت اساسی آیات وروایات ونظر علمای شیعه والبته دلیل عقلی را نیز دراین زمینه (بدون پیش داوری )بیان نموده تا پاسخ قانع کننده و قاطع را داشته باشیم. دوستان عزیز اهل نظر هم میتونند دراین بحث شرکت فرمایند. تقاضا میشود مطالب درخصوص موضوع و باسند باشد.
مناسب است در موارد ذیل بحث شود
1- معنی علم غیب چیست؟
2- آیا علم غیب عقلا امکان پذیر هست؟
3- اقسام علم غیب ؟
4- آیا علم غیب مختص به خداوند است؟
5- از نظر قرآن وروایات آیا پیامبر و امام معصوم علم غیب دارند؟
6- محدوده علم غیب پیامبر وامام تا کجاست؟
7- آیا از نظر عقل داشتن علم غیب برای پیامبر و امام الزامی است؟
8- آیا علم غیب شرط پیامبری و امامت هست یا خیر؟
9- نظر علمای شیعه دراین باره چیست؟
10- آیا برای انسان های عادی نیز امکان دست یابی به چنین علمی وجود دارد؟
11- چرا امامان از علم غیب استفاده نمی‏کردند ؟
12- جمع بندی ادله....
ادامه دارد.......

[hoseintabar]

معنی لغوی غیب:اکثر اهل لغت تاکید کرده اند که غیب عبارت است: «کل ما غاب عنک(1) یعنی هر چیزی که از تو پنهان شود. بنابراین امور پنهان از انسان را،‌ غیب گویند.
معنی اصطلاحی غیب:‌ گفته اند که هر آنچه که تحت حس و درک آدمی قرار ندارد، غیب نامیده می شود(2) از اینرو در مقابل غیب، مفهوم شهادت به معنای شهود و آشکاری است، چنانکه پیامبر اکرم(ص) پس از پیام تاریخی خود در سرزمین غدیر،‌ فرمودند: «الا فلیبلغن الشاهد الغائب» بدین معنا که «این پیام را شاهدان به غایبان برسانند(3)
مفهوم غیب در قرآن
واژه غیب مجموعا 34 بار در قرآن کریم آمده است و مطابق با کاربردهای آن،‌ هر آنچه را که از قلمرو حس بشر بیرون باشد، غیب نامیده شده است. مانند آنکه خداوند پس از نقل جریان برخی اقوام پیشین که رسول خدا (ص) نزد آنها حضور نداشته است می فرماید: «ذلک من انباء الغیب نوحیه الیک ما کنت لدیهم ... (4) آن از اخبار غیبی بود که به تو وحی کردیم و تو نزد آنها نبودی...
همچنین قرآن کریم مفهوم غیب را در آیاتی در مقابل مفهوم شهادت آورده و خداوند را با عنوان «عالم الغيب و الشهادة» معرفی کرده است(5)
پی نوشت:
1- خلیل فراهیدی،‌ العین، ج4،‌ص454/ ابن منظور، ، لسان العرب،‌ج1،‌ص654 / جوهری، صحاح،‌ ج1،‌ص196 و فیروزآبادی،‌القاموس ‌القاموس المحیط،‌ج2،‌ص112.
2- سید محمد حسین طباطبایی،‌ تفسیر المیزان،‌ج1، ص73
3- جفعر سبحانی، آگاهی سوم،‌ص 18
4- سوره آل عمران آیه 42
5- سوره انعامآیه 73

ادادمه دارد...........

[hoseintabar]

1- شيخ الرئيس ابوعلى سينا در كتاب «اشارات» در «نمط هشتم» مى‏گويد:
اگر عارفى از غيب خبر داد و آينده، درستى آن را ثابت كرده او را تصديق كن و به او ايمان بياور زيرا چنين آگاهى‏اى يك رشته اسباب طبيعى دارد.
و نيز در تنبيهات اين نمط، به برهان اين مطلب اشاره كرده و مى‏گويد:
وقتى اشتغالات روح از طريق حواس كم شد، براى روح انسان فرصتى دست مى‏دهد كه خود را از دست قواى طبيعى خلاص كرده و به جانب قدس پرواز كند و صورت‏هايى را در آنجا ببيند و اين حالت گاهى در خواب و در حال بيمارى به انسان عادى نيز رخ مى‏دهد.
و درجاى ديگر مى‏گويد:
اگر به تو گفتند كه فلان عارف كارى انجام مى‏دهد و يا به جسمى حركت مى‏بخشد يا خود حركتى مى‏كند كه از توانايى ديگران بيرون است اين سخن را انكار مكن زيرا براى اين كار يك سلسله اسباب ، وجود دارد كه اگر تو نيز از آن راه وارد شوى به همان مقصد مى‏رسى.
و باز مى‏گويد:
تجربه و آزمايش به روشنى ثابت كرده است كه انسان در موقع خواب مى‏تواند با جهان خارج تماس بگيرد و اطلاعاتى كسب كند، اكنون چه مانعى دارد كه انسان در موقع بيدارى داراى چنين قدرتى باشد و تجربه وآزمايش نيز اين حقيقت را ثابت كرده است .(1)
2- شيخ شهاب الدين سهروردى كه در فلسفه الهى و رياضات نفسانى عالمی كم نظير بود درباره آگاهى انسان از غيب ، چنين مى‏گويد:
هر وقت شواغل حواس ظاهرى كاهش يافت در اين وقت، نفس انسان از دست قواى طبيعى رهايى جسته و بر يك سلسله امور غيبى تسلط مى‏يابد سپس مى‏گويد:
اگر انسان‏هاى كامل مانند پيامبران و اوليا از غيب خبر مى‏دهند، به خاطر نوشته‏هايى است كه مى‏بينند و يا امواج و يا صداهاى دل انگيز و هولناكى است كه مى‏شنوند و يا صورت‏هايى است كه مشاهده مى‏كنند و با آنان سخن مى‏گويند ، و سپس از غيب خبر مى‏دهند. (2)
3- صدرالمتألهين در تعاليق خود بر «حكمت اشراق» امكان آگاهى از غيب را به گونه‏اى مشروح مورد بحث قرار داده و مى گويد: .نفس بر اثر اتصال با جهان عقل، و يا عالم مثال (جهان صور اشياء) ، آگاهى‏هايى كسب مى‏كند. سپس مطلب را با براهين عقلى روشن مى‏سازد.
پی نوشت:
1- اشارات ، ج 3 ص 397 و 399 و 407 و 314
2- حکمت اشراق، مقاله پنجم .
ادامه دارد..............

[azadeh2009]

جناب حسین تبار
برو سر اصل مطلب. شیخ الرییس را ول کن فعلاً.
اول توضیح بدهید زمانی که می گوییم امام علم غیب دارد دقیقاً یعنی چه؟
این که امام در زمینه دین علم غیب دارد دقیقاً یعنی چه؟
همچنین مستندات قرآنی و روایی را عرضه کنید.
سخت منتظرم...
.

[hoseintabar]

جناب حسین تبار

برو سر اصل مطلب. شیخ الرییس را ول کن فعلاً.
اول توضیح بدهید زمانی که می گوییم امام علم غیب دارد دقیقاً یعنی چه؟
این که امام در زمینه دین علم غیب دارد دقیقاً یعنی چه؟
همچنین مستندات قرآنی و روایی را عرضه کنید.سخت منتظرم....

با سلام... دوست گرامی...
سعی کنید بحث را پی گیر باشید ... به سوالات پاسخ داده میشود... عجله نفرما... تا بحث در سیکل علمی ومنطقی پیش رود.... موفق باشید.

[hoseintabar]

در قرآن و روایات دو دسته آیات و روایاتند که برخی علم غیب را از پیامبر و امامان نفی وبرخی دیگر اثبات میکند:
دراینجا به بررسی این آیات و روایات می پردازیم.
آیاتی که علم غیب را از پیامبر وامام معصوم نفی میکند:

1- وَمِمَّنْ حَوْلَكُم مِّنَ الأَعْرَابِ مُنَافِقُونَ وَمِنْ أَهْلِ الْمَدِينَةِ مَرَدُواْ عَلَى النِّفَاقِ لاَ تَعْلَمُهُمْ نَحْنُ نَعْلَمُهُمْ سَنُعَذِّبُهُم مَّرَّتَيْنِ ثُمَّ يُرَدُّونَ إِلَى عَذَابٍ عَظِيمٍ. (1)

درقرآن کریم به پیغمبراکرم (ص)خطاب شده که بعضی از اهل مدینه منافق هستند ولی تو آنان را نمی شناسیما آنان را مى‏شناسيم به زودى آنان را دو بار عذاب مى‏كنيم سپس به عذابى بزرگ بازگردانيده مى‏شوند
2- رسول خدا به ظاهرآراسته چندنفر که به دروغ میگفتند:ماازشرکت درجنگ معذوریم اعتمادکردواجازه داد درجهادشرکت نکنند ،آیه نازل شدکه
عَفَا اللّهُ عَنكَ لِمَ أَذِنتَ لَهُمْ حَتَّى يَتَبَيَّنَ لَكَ الَّذِينَ صَدَقُواْ وَتَعْلَمَ الْكَاذِبِينَ (2) چرا پیشازآنکه راستگویان رااز دروغگویان بازشناسی به آنان اجازه دادی در جهادشرکتنکنند
معلوم میشود رسول خدا نمی دانسته است آنان دروغ میگویند.
3- وَلَقَدْ جَاءتْ رُسُلُنَا إِبْرَاهِيمَ بِالْبُشْرَى قَالُواْ سَلاَمًا قَالَ سَلاَمٌ فَمَا لَبِثَ أَن جَاء بِعِجْلٍ حَنِيذٍ .(3)
حضرت ابراهیم برای فرشته ها که به صورت بشرآمده بودند گوساله بریانکرد ونزدآنان آورد و نمیدانست آنان فرشته هستند و گوشت نمیخورند وازاین رو وقتیدیدنمی خورند ازآنان ترسید که مبادا دشمن باشند.
4- حضرتیعقوب میدانست یوسف زنده است ولی نمی دانست درکجاست.
يَا بَنِيَّ اذْهَبُواْ فَتَحَسَّسُواْ مِن يُوسُفَ وَأَخِيهِ وَلاَ تَيْأَسُواْ مِن رَّوْحِ اللّهِ إِنَّهُ لاَ يَيْأَسُ مِن رَّوْحِ اللّهِ إِلاَّ الْقَوْمُ الْكَافِرُونَ . (4)
اى پسران من برويد و از يوسف و برادرش جستجو كنيد و از رحمت‏خدا نوميد مباشيد زيرا جز گروه كافران كسى از رحمت‏خدا نوميد نمى‏شود.
5- هدهد برای حضرت سلیمان ازکشورسباوملکه آنجا واحوال مردمشخبرآورد و به وی گفت:من چیزهایی میدانم که تو نمیدانی. فَمَكَثَ غَيْرَ بَعِيدٍ فَقَالَ أَحَطتُ بِمَا لَمْ تُحِطْ بِهِ وَجِئْتُكَ مِن سَبَإٍ بِنَبَإٍ يَقِينٍ. (6) پس ديرى نپاييد كه [هدهد آمد و] گفت از چيزى آگاهى يافتم كه از آن آگاهى نيافته‏اى و براى تو از سبا گزارشى درست آورده‏ام
6- إِنَّ اللَّهَ عِندَهُ عِلْمُ السَّاعَةِ وَيُنَزِّلُ الْغَيْثَ وَيَعْلَمُ مَا فِي الْأَرْحَامِ وَمَا تَدْرِي نَفْسٌ مَّاذَا تَكْسِبُ غَدًا وَمَا تَدْرِي نَفْسٌ بِأَيِّ أَرْضٍ تَمُوتُ إِنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ خَبِيرٌ( سوره لقمان آیه آخر) در حقيقت‏خداست كه علم [به] قيامت نزد اوست و باران را فرو مى‏فرستد و آنچه را كه در رحمهاست مى‏داند و كسى نمى‏داند فردا چه به دست مى‏آورد و كسى نمى‏داند در كدامين سرزمين مى‏ميرد در حقيقت‏خداست [كه] داناى آگاه است
7- يَسْأَلُونَكَ عَنِ السَّاعَةِ أَيَّانَ مُرْسَاهَا قُلْ إِنَّمَا عِلْمُهَا عِندَ رَبِّي لاَ يُجَلِّيهَا لِوَقْتِهَا إِلاَّ هُوَ ثَقُلَتْ فِي السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ لاَ تَأْتِيكُمْ إِلاَّ بَغْتَةً يَسْأَلُونَكَ كَأَنَّكَ حَفِيٌّ عَنْهَا قُلْ إِنَّمَا عِلْمُهَا عِندَ اللّهِ وَلَكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لاَ يَعْلَمُونَ. (7)
از تو در باره قيامت مى‏پرسند [كه] وقوع آن چه وقت است بگو علم آن تنها نزد پروردگار من است جز او [هيچ كس] آن را به موقع خود آشكار نمى‏گرداند [اين حادثه] بر آسمانها و زمين گران است جز ناگهان به شما نمى‏رسد [باز] از تو مى‏پرسند گويا تو از [زمان وقوع] آن آگاهى بگو علم آن تنها نزد خداست ولى بيشتر مردم نمى‏دانند
و میگوید:علم به وقت قیامت مختص به خداست«قل انما علمها عندالله»یعنی پیامبرنیز نمیداند قیامت چه وقت است؟
و .... دراین آیات علم غیب مختص به خدا شمرده شد.
پی نوشت:
1-سورهتوبه.آیه 101
2- -سوره توبه.آیه 43
3- -سوره هود.آیه69
4- -ورهیوسف.آیه87
6-سوره نمل.آیه22
7- سوره اعراف آ یه187
ادامه دارد.........

[ghadr]

سلام

در مورد این سوال این شبهه برای من ایجاد شده که میزان دانایی علم غیب پیامبران از جانب خداوند برای همۀ انبیاء به یک میزان و درجه است و این علم بین انبیاء نوسان ندارد.

showthread.php?t=7821&p=126145

ومن الله التوفیق

[hoseintabar]

1- وَمَا كَانَ اللّهُ لِيُطْلِعَكُمْ عَلَى الْغَيْبِ وَلَكِنَّ اللّهَ يَجْتَبِي مِن رُّسُلِهِ مَن يَشَاء. (1)و خدا همه شما را از سر غیب آگاه نسازد و لیکن برای این مقام از پیامبران خود هر که را مشیت او تعلق گرفت برگزیند.
2- عَالِمُ الْغَيْبِ فَلَا يُظْهِرُ عَلَى غَيْبِهِ أَحَدًا * إِلَّا مَنِ ارْتَضَى مِن رَّسُولٍ (2)
او دانای غیب عالم است و هیچ کس بر عالم غیب او آگاه نیست مگر آن کس از رسول برگزیده است.
از آیات قبلی نکات ذیل به دست می آید:
مراد از مشیت در این همانند آیات دیگر اراده آمیخته با حکمت است یعنی خدا هر کس را شایسته ببیند و حکمتش اقتضاء کرد، به اسرار غیب آگاه میکند.خاتم المرسلین حضرت محمد مصطفی (صلی الله علیه وآله) در استثنا هستند یعنی در گروه رسولانی هستند که خداوند متعال بر عالم غیب مطلع ساخته است و آیه 44 آل عمران به همین مطلب دلالت می کند.
3- ذلک من انباء الغیب نوحیه الیک و ما کنت لدیهم (3) این (داستان زکریا یحیی و مریم و عیسی) از خبرهای پوشیده و غیبی است، وحی می کنیم آن رابه تو که نبودی نزد ایشان.
پس حضرت پیامبر (ص) آگاه از غیب هستند و حضرت ائمه معصومین وارثان پیامبر (ص) هستند.
پی نوشت:
1-سوره آل عمران آیه 179
2- سوره جن آیه 27
3- سوره آل عمران آیه 44 سوره یوسف آیه 102
ادامه دارد........

[azadeh2009]

حسین تباز
شما هنوزمشخص نکرده ای علم غیب دقیقاً یعنی چه؟ و حدود و ثغور آن مشخصاً تا کجاست؟
همچنین مشخص نکرده ای علم غیب دینی دقیقاً چیست؟ و حدود و ثغور آن تا به کجاست؟
این که فلان و بهمان علم غیب دارد فرع بر دو پرسش فوق است.

[ذوالقرنین]

بسم الله الرحمن الرحیم.
سلام دوست خوب من.
با توجه به تجربیات با این گونه افراد و اطلاعاتی که من دارم باید خدمت دوستان عرض کنم که منظور از علم غیب یعنی دانستن آن علم و داشتن آن درک از علومی که دیدن آنها برای هرکسی واضح و روشن نیست و به گونه ای در پشت پرده ای از چشمان ما این علوم وجود دارد.
نه تنها امامان و پیامبران بلکه هستند انسانهای مومن و پاکی که از این قدرت برخوردارند و هنوز هم هستند همان گونه که بودند.
من بسیار در این موضوع مطمئن هستم و به این اعتقاد دارم که خداوند اشخاصی از بندگان خود را انتخاب می کند برای رسیدن به کمال و هدایت بشریت و این افراد از لحاظ عرفان چون به سطح بالایی می رسند می توانند اتفاقات و علومی را که در پس پرده ی غیب اتفاق می افتد را ببینند و از آنها آگاهی داشته باشند.
اینکه هر کسی تا چه حدی از این علوم آگاهی دارد بستگی به شعور و درکی دارد که خداوند به آنها عطا کرده است و مرحله ای که آنها در عرفان و کمال قرار دارند.
امیدوارم توضیحات کوچک من کافی باشه.
یا علی مدد.