صرع ؛ بيماري جسمي يا تسخير روح توسط جن ؟

[امير]

از قرن ها قبل بشر با بلايي روبرو بوده كه تا مدتها علت آن را نمي دانسته است . قرن هاي متمادي بيماران مبتلا به صرع را افرادي مي دانستند كه روح آنها توسط ارواح خبيثه و يا اجنه تسخير شده است ؛ پر واضح است كه بيماران بينوا به خاطر اين تفكر ساليان عمر خود را با بدترين وضعيت سپري
مي كردند و چه بسا برخي آنان به واسطه اين خرافات جان خود را از دست مي دادند ... و اما ؛
بواقع صرع چيست ؟
صرع (Epilepsy) نوعي بيماري عصبي است كه علت آن پائين آمدن آستانه تحريك در بخشي از مغز است . براي توضيح اين حالت فرض كنيد گوش انسان به حدي حساس باشد كه صداي حركت مورچه اي در سوي ديگر اتاق را بشنود ، طبيعتا چنين وضعيتي براي فرد غير قابل تحمل است . از آنجا كه كل ادراك مغز بر اساس پيام هايي است كه توسط اعصاب مختلف به مغز مي رسند حال اگر نقطه يا نقاطي از مغز به قدري حساس شوند كه
پيام هاي بسيار ضعيف را نيز حس كنند متناوبا در اين نقاط جريانهاي الكتريكي ايجاد مي شود . اين مكانيسم ساده صرع است . اينكه نقطه فعال در كجاي مغز باشد و چه علائمي داشته باشد ، صرع را به دو دسته تقسيم مي كند :

1- صرع كوچك ( petite mal )

2 - صرع بزرگ ( grand mal )
در صرع كوچك كانون حساس در محدوده كوچكي از مغز عمل مي كند و ارتباط وسيعي با نقاط ديگر مغز ندارد و منتشر نمي شود . بنابراين بسته به ناحيه اي از مغز كه درگير شده باشد ممكن است فرد در زمان حمله صرعي تنها يكي از انگشتان خود را حركت دهد و يا مثلا حمله صرع به صورت استشمام بويي خاص حس شود و ...
در صرع بزرگ هرچند ممكن است يك نقطه شروع در مغز وجود داشته باشد ولي در زمان شروع حمله صرع اين كانون حساس ، تحريك ايجاد شده را به كل مغز پخش مي كند .در نتيجه علايم مخصوص صرع مثل تشنج رخ مي دهد . ولي بايد توجه داشت كه هر تشنجي الزاما به بيماري صرع مربوط
نمي شود . مشخصه اصلي صرع ، وجود فواصل زماني يكسان بين حملات تشنجي است . البته نوعي از صرع بزرگ وجود دارد كه در آن ، جريان الكتريكي ايجاد شده در زمان حمله صرع در مغز ، در جهت خلاف جريان هاي الكتريكي طبيعي مغز حركت مي كند ، بنابراين در زمان حمله صرع ، جريان هاي الكتريكي مغز قطع مي شود و فرد حالت مبهوت پيدا مي كند .به اين نوع ، صرع غياب ( absent mal ) گفته مي شود . نمونه بارز آن در دانش آموزاني است كه در حين نوشتن املا مثلا دو خط را جا انداخته و سپس بدون آنكه متوجه اين امر شوند به حالت طبيعي بازگشته و به نوشتن ادامه مي دهند . تشخيص اين نوع صرع مشكل است . امروزه با استفاده از داروهاي مختلف ، آستانه تحريك مغز را در اين بيماران كاهش مي دهند و تدريجا با كنترل بيماري ميزان دارو را با حداقل ميزاني كه بتواند مانع بروز حملات صرع شود تجويز مي كنند . بنابراين هرچند بيماري صرع درمان قطعي ندارد ولي خوشبختانه در سايه توليد داروهاي موثر ، نه تنها بيماري به خوبي قابل كنترل است بلكه بيماران مي توانند زندگي و طول عمر طبيعي داشته و حتي خانواده تشكيل دهند