مصاحبه با قرآن

[سخن آشنا]

به نام خدا
با عرض سلام
قرآن ! من شرمنده توام اگر از تو آواز مرگی ساخته ام كه هر وقت در كوچه مان آوازت بلند میشود همه از هم میپرسند " چه كس مرده است ؟ " چه غفلت بزرگی كه می پنداریم خدا ترا برای مردگان ما نازل كرده است .
قرآن ! من شرمنده توام اگر ترا از یك نسخه عملی به یك افسانه موزه نشین مبدل كرده ام . یكی ذوق میكند كه ترا بر روی برنج نوشته ،‌یكی ذوق میكندكه ترا فرش كرده ،‌یكی ذوق میكند كه ترا با طلا نوشته ،‌یكی به خود میبالدكه ترا در كوچك ترین قطع ممكن منتشر كرده و ... ! آیا واقعا خدا ترافرستاده تا موزه سازی كنیم ؟
قرآن ! من شرمنده توام اگر حتی آنان كه ترا میخوانند و ترا میشنوند ،‌آنچنان به پایت مینشینند كه خلایق به پای موسیقی های روزمره مینشینند . اگر چند آیه از ترا به یك نفس بخوانند مستمعین فریاد میزنند " احسنت ...! " گوی مسابقه نفس است
قرآن !‌ من شرمنده توام اگر به یك فستیوال مبدل شده ای حفظ كردن تو باشماره صفحه ،‌خواندن تو آز آخر به اول ،‌یك معرفت است یا یك ركورد گیری؟ای كاش آنان كه ترا حفظ كرده اند ،‌حفظ كنی ، تا اینچنین ترا اسباب مسابقات هوش نكنند .
خوشا به حال هر كسی كه دلش رحلی است برای تو . آنانكه وقتی ترا میخوانند چنان حظ میكنند ،‌گویی كه قرآن همین الان به ایشان نازل شده است. آنچه ما با قرآن كرده ایم تنها بخشی از اسلام است كه به صلیب جهالت كشیدیم .
دوستان عزیز این مطلب رو در جایی خوندم و فكر كردم حيفه كه اونو اينجا مطرح نكنم . از نظر من حفظ كردن یا با صوت خواندن قرآن كار ناشایستی نیست و بسيار هم خوبه ولی آیا صرفا با انجام این كارها حق قرآن رو ادا كردیم؟ واقعا وظيفه ما در قبال قران چيه ؟؟ ايا مسوولين فرهنگي اعم از صدا و سيما و وزارت فرهنگ و ارشاد و سازمان هاي تبليغي وظيفشون رو خوب انجام ميدند ؟؟ !!!!!!
يا حق

[شهيدان]

گفتگو با قرآن مجيد
آنچه مي‌خوانيد قسمتي از سوالات انسان مومني است كه از عمق جانش برخاسته و قرآن مجيد به او پاسخ داده است:
1- گفتم تو كيستي؟
فرمود: ( قرآناً عربيا غير ذي عوج: قرآني به زبان عربي بي هيچ انحراف و كجي )[1]
2- گفتم از جانب كه آمدي؟
فرمود: ( من لدن حكيم عليم: از جانب خداي حكيم و دانا )[2]
3- گفتم بر چه كسي نازل شدي؟
فرمود: ( نزل علي محمد و هو الحق: بر محمد ( صلي الله عليه و آله و سلم ) نازل شد و او حق است. )[3]
4- گفتم وظيفة‌ ما دربارة‌ رسول اكرم (صلي الله عليه و آله و سلم) چيست؟
فرمود: ( و ما آتاكم الرسول فخذوه و مانها كم عنه فانتهوا: هر چه پيامبر به شما داد بستانيد و از هرچه شما را منع كرد اجتناب كنيد )[4]
5- گفتم: خدا كجاست؟
فرمود: ( هو معكم اين ما كنتم: هر جا كه باشيد همراه شماست.)[5]
6- گفتم: چگونه او را اثبات كنم؟
فرمود: ( فانظر الي آثار رحمت الله: پس به آثا رحمت خدا بنگر )[6]
7- گفتم: هدف از خلقت ما چيست؟
فرمود: وما خلقت الجن و الانس الا ليعبدون: جن و انس‌را جزبراي پرستش خود نيافريدم. )[7]
8- گفتم: دشمن من كيست؟
فرمود: ( إن الشيطان لكم عدو: شيطان دشمن شماست. )[8]
9- گفتم: در برابر وسوسه‌هايش چه بايد كرد؟
فرمود: (... فاستعذبالله: به خدا پناه ببر.) [9]
10 -گفتم: دشمن خانگي من كيست؟
فرمود: ( إن النفس لامارة بالسوء: نفس، آدمي‌را به بدي فرمان مي‌دهد. )[10]
11- گفتم: با نفس چگونه برخورد كنم؟
فرمود: ( قد أفلح من زكاها: هر كه در پاكي آن كوشيد، رستگار شد. )[11]
12- گفتم: مي‌خواهم بدانم به كدام مقصد رهسپارم؟
فرمود: إنك كادح الي ربك كدحا فملاقيه: تو در راه پروردگارت رنج فراوان مي‌كشي، پس پاداش آن را خواهي ديد.)[12]
13- گفتم: آيا در اين مسير نياز به توشه و زاد راه دارم؟
فرمود: ( تزودوا فإن خير الزاد التقوي:توشه برداريد كه بهترين توشه‌ها پرهيزكاري است. )[13]
14- گفتم: رابطة‌ ما با خدا چگونه رابطه اي است؟
فرمود: ( أنتم الفقراء إلي الله و الله هو الغني الحميد: همه شما به خدا نيازمنديد و او بي‌نياز و ستودني است.)[14]
به نقل از فصلنامه آينده سازان
________________________________________
[1] - سورة‌ زمر : آيه 28
[2] - سوره نمل : آِيه 6
[3] - سوره محمد : آِيه 2
[4] - سورة‌ حشر آيه 7
[5] - سورة‌ حديد آيه 4
[6] - سورة‌ روم : آيه 50
[7] - سورة‌ ذاريات آيه 56
[8] - سورة‌ فاطر آيه 6
[9] - سورة‌ فصلت آيه 36
[10] - سورة‌وسف آيه 53
[11] - سوره شمس آيه 9
[12] - سوره انشقاق آيه 6
[13] - سورة‌ بقره آيه 197
[14] - سورة‌ فاطر آيه 15

[شهيدان]

در يك گفتگويي كه با قرآن داشتم ، از ايشان سؤال كردم كه نظرتون درباره انواع سخن گفتن چيه ؟يعني ما چند نوع سخن داريم ؟
درجواب فرمودند ؟ سه نوع
گفتم :اگه مي شه بفرماييد ،تا از محضرتون استفاده ببريم
فرمودند:سخن سنگين ، رنگين ، ننگين
گفتم :ببخشيد روشنتر بفرماييد
فرمود: سخن سنگين (انا سنلقي عليك قولا ثقيلا) مزمل/5 «قول ثقيل همان قرآن است كه سخن حق است»
سخن رنگين (سخني است كه ظاهر آن جذاب ولي گوينده آن دشمني ترين فرد است مانند سخن منافق )(ومن الناس من يعجبك قوله في الحيوة الدنيا ويشهد الله علي ما في قلبه وهو الدّ الخصام) بقره /204
سخن ننگين ( (سخن ننگين سخن باطل وسخني كه گناهي را درپي دارد مانند غيبت ويا مسخره كردن )
لايغتب بعضكم بعضا )حجرات/12
(لايسخر قوم من قوم عسي ان يكونو خيرا منهم) حجرات /11

باتشكر از قرآن كريم كه ما را راهنمايي فرمودند.

[شهيدان]

با عرض سلامي سراسر خضوع ، يكبار ديگر به محضر نوراني شما شرفياب شديم تا بيش از پيش بهره‌مندمان فرماييد .
- وَالسَّلامُ عَلي مَنِ اتَّبَعَ الهُدي (1)سلام بر آن كس كه پيرو هدايت شود
1- بفرماييد براي بهره‌گيري از گنجينه معارف والاي شما بايد چه كنيم ؟
- كِتابٌ اَنْزَلْناهُ اِلَيْكَ مُبارَك لِيَدَّبَّروا آياتِهِ وَ لِيَتَذَكَّر اولُوالاَلْباب (2) اين كتابي است پربركت كه بر تو نازل كرديم تا در آيات آن تدبر كنند و صاحبان خرد و انديشه متذكر شوند
2- اگر وظيفه ما تدبر است ، پس چرا برخي كه به خيال خويش اهل تدبر بوده‌اند ، با تفسير به رأي به پرتگاه گمراهي سقوط كرده‌اند ؟
-هُوَ الَّذي اَنزَلَ عَلَيْكَ الكِتابَ مِنهُ آياتٌ مُحكَماتٌ هُنَّ اُمُّ الكِتابِ وَ اُخَرَ مُتَشابِهات فَاَمَّا الَّذينَ فِي قُلوبِهِم زَیغٌ فَيَتَّبِعُونَ مَا تَشابَهَ مِنهُ ابتِغاءَ الفِتنَه وَ ابتِغاءَ تَأويلِهِ و ما یعلم تاویله الَّا الله وَ الرّاسِخُونَ فِي العِلمِ يَقولونَ امَنّا بِهِ كُلٌّ مِن عِندِ رَبِّنا وَ ما يَذَّكَرَ الَّا اولوالاَلْباب (3)
او ست كه اين كتاب را بر تو نازل فرمود ، قسمتي از آن آيات محكم (صريح و روشن )‌‌‌‌‌‌است كه اساس كتاب مي‌باشد و بخشي از آن تشابه است .اما آنها كه در قلبهايشان انحراف است ، به دنبال متشابهاتند تا فتنه‌انگيزي كنند و تفسير (نادرستي) براي آنها مي‌طلبند ؛ در حالي كه تفسير آنها را جز خدا و راسخان در علم نمي‌دانند . مي‌گويند : ما به آن ايمان آورديم . همه‌ی آن از جانب پروردگار ماست و جز خردمندان كسي متذكر نمي‌شود .
3- بفرماييد اين راسخان در علم كه تأويل آيات شما را مي‌دانند كيستند ؟
- اِنَّما يُريدُ اللهُ لِيُذهِبَ عَنكُمُ الرِّجسَ اَهلَ البَيتِ وَ يُطَهِّرَكُم تَطهيراً (4)
خداوند فقط اراده فرموده است كه پليدي را از شما اهلبيت دور كند و آنگونه كه خود مي‌داند پاكتان سازد .
4-پس اهلبيت چنانچه از همه ی خطاها پاك و پيراسته هستند ، از خطا درفهم آیات شریفه ی شما نیز به لطف الهی محفوظند وگمراهی شامل حال كساني است كه بدون اين بزرگواران مي‌خواهند به فهم حقايق شما دست يابند.
- وَ نُنَزِّلَ مِنَ القُرآنِ مَا هُوَ شِفاءٌ وَ رَحْمَهٌ لِلمُؤْمِنينَ وَ لَا يَزيدُ الظّالِمينَ الاّ خَساراً (5)
و از قرآن نازل مي‌كنيم آنچه مایه‌ی شفا و رحمت براي مؤمنان است و ستمگران را جز خسران و زيان نمي‌افزايد .
5- براي آنكه نورانيت شما بر جسم و جانمان بنشيند و از ظلمت گمراهي و انحراف نجات يابيم ، بايد چه كنيم ؟
- فَاِذا قَرَأْتَ القُرآن فَاسْتَعِذْ بِاللهِ مِنَ الشَّيطانِ الرَّجيم (6)
هنگامي كه قرآن مي‌خواني از شر شيطان رانده شده به خدا پناه ببر .
6- از مجموع آنچه فرموديد ، بنظر مي‌رسد براي بهره‌مند شدن از هدايت شما ويژگي خاصي لازم است ، اگر چنين است در اين مورد نيز راهنمائيمان فرماييد .
- ذَلِكَ الكِتابُ لارَيْبَ فِيهِ هُدًي لِلمُتَّقِينَ (7)

اين كتاب با عظمت كه شك در آن راه ندارد ، هدايتگر پرهيزكاران است .
7- در پايان اين گفتگو ، خاضعانه خواهشمنديم رهنمود و توصيه‌اي براي ما داشته باشيد .
- اِنَّ هَذِهِ تَذْكِرَهٌ فَمَنْ شَاءَ اتَّخَذَ اِلي رَبِّهِ سَبيلاً (8)
اين هشدار و تذكري است ، پس هر كس كه بخواهد راهي به سوي پروردگارش بر مي‌گزيند

[شهيدان]

با عرض سلامي خاضعانه به محضر مطهر كلام‌الله الاكبر
سَلامٌ قَولاً مِن رَبِّ الرَّحيم (1)
سلام ، گفتاري است از سوي پروردگار مهربان
در پيشگاه شما زانوي ادب بر زمين زده‌ايم و بي‌صبرانه منتظريم خودتان را براي ما معرفي فرماييد .
اِنَّهُ لَقرآنٌ كَريم * فِي كِتابٍ مَكْنُون * لا يَمَسُّه الاّ المُطَهَرون * تَنزِيلٌ مِن رَبِّ العَالَمِين (2)
اين قرآني است ارجمند كه در كتابي محفوظ جاي دارد ، جز پاكان كسي از آن آگاه نيست ، نازل شده از سوي پروردگار جهانيان است .
چگونه ثابت مي كنيد كه از جانب پروردگار جهان فرود آمده ايد؟
قُل لَئِن اِجتَمَعَتِ الِانسُ و الجنُ عَلي اَن يَأتو بِمِثلِ هذَا القرآن لا يَأتونَ بِمثلِه وَ لَو كانَ بَعضُهم لِبعضٍ ظَهيرًا(3)
بگو اگر انسانها و جنيان متحد شوند براي آنكه همانند اين قرآن را بياورند نخواهند توانست هرچند يكديگر را در اين كار كمك و ياري كنند .
حضرت حق (جلّ و علا ) به چه منظور شما را از عالم بالا به سراي دنيا نازل فرمود ؟قَدْ اَنْزَلَ اللهُ اِلَيكُمْ ذكراً * رسولاً يَتلوا عَلَيكُمْ آياتِ اللهِ مُبيّناتٍِ لِيُخْرِجَ الّذينَ آمَنوا وَ عَمِلوا الصّالِحاتِ مِنَ الظُّلماتِ اِلَي النُّورِ ... (4)
همانا خداوند ذكر را به سوي شما نازل كرده ، رسولي به سويتان فرستاد كه آيات روشن خدا را براي شما تلاوت مي‌كند تا كساني را كه ايمان آورده و كارهاي شايسته انجام داده‌اند از تاريكي‌ها به سوي نور خارج سازد .
دوست داريم برخي از ويژگي هاي خاص شما را از زبان خودتان بشنويم .
ونزلنا عليك الكتاب تبيانا لكل شيئ وهدي ورحمه وبشري للمسلمين(5)
وما اين كتاب را بر تو نازل كرديم كه روشنگر هر چيز است و مايه ي هدايت ورحمت وبشارت براي مسلمانان است.
بفرمائيد نزول شما بر رسول گرامي اسلام (صلي الله عليه و آله ) چگونه و توسط چه كسي انجام گرفت ؟
نَزَلَ بِهِ الرُّوحُ الاَمِينُ *ْعلي قلبك لتكون من المنذرين* بِلِسانٍ عربيٍ مُبينٍ (6)
روح الامين آن را به زبان عربي آشكار بر قلب تو نازل كرد تا از بيم دهندگان باشي
چرا زبان عربي ؟
وَلو جَعلناهُ قُرانًا اَعجَمياً لَقالوا لَولا فُصلَت اياتُه اََاَعجَميٌ و عربيٌ قُل هوَ لِلذينَ امَنوا هُديً وشِفاء وَالذينَ لا يُومنونَ في اذانِهم وَقرٌ وهوَعلَيهم عَميً...(7)
چنانچه ما اين قرآن را به زبان غير عربي مي فرستاديم مي گفتند : چرا آياتش روشن نيست ؟ شگفتا چگونه بر رسول عربي ، كتابي غير عربي نازل مي شود ! بگو اين قرآن براي اهل ايمان مايه ي هدايت و شفا است و كساني كه ايمان نمي آورند ، گوشهايشان سنگين است و گويي نابينا هستند ...
در پايان ، اگر پيامي براي مومنين و دوستداران خود داريد بفرماييد ؟
اِنَ هذَا القرآنَ يَهدي لِلَتي هِيَ اقوَم و يُبشِرُ المُومِنينَ الذينَ يعمَلونَ الصالِحاتِ اَنَ لَهم اجراً كبَيراً (8)
اين قرآن به راهي هدايت مي كند كه استوارترين راه ها است و به مومنيني كه اعمال صالح انجام مي دهند بشارت مي دهد كه براي آنها پاداش بزرگي است .

[شهيدان]

در اين گفتگو در حضور سوره مباركي هستيم كه سخنانش تبلوري زيبا از ارتباط خالق و مخلوق است. و از آن به عنوان يك موهبت بزرگ به پيامبر اكرم (صلي الله عليه و آله و سلم) ياد شده است.
1- لطفاً خودتان را معرفي نمائيد؟
- من فاتحه الكتاب، اولين سوره از قرآن كريم هستم البته به نامهاي ديگري نيز شناخته شده‌ام مانند حمد ، ام القرآن ، وافيه ، كافيه و شافيه ، هفت آيه دارم و در مكه معظمه بر پيامبر اسلام (صلي الله عليه و آله) نازل شده‌ام.
2- خواهشمنديم در مورد مضمون كلي آيات خود كمي برايمان صحبت كنيد؟
- مضمون من در واقع فهرستي است از مجموع محتواي قرآن، بخشي از آن توحيد و شناخت صفات حق تعالي است، بخشي در زمينه معاد و رستاخيز سخن مي‌گويد، و بخشي از هدايت و ضلالت، كه حد فاصل مؤمنان و كافران است. در آيات من همچنين به مسأله عبادت و بندگي و نيازها و تقاضاهاي بندگان نیز اشاره شده است.
3- به نظر مي‌رسد لحن آيات شريفه ی شما با ساير سوره‌ها متفاوت است؟
((خداوند متعال مي‌فرمايد : من سوره فاتحه الكتاب را ميان خود و بنده خود تقسيم كرده‌ام پس نصف اين سوره از من است و نصف ديگر آن از بنده من است و آنچه بنده ام در آن از من درخواست مي‌نمايد به او عطا مي‌فرمايم.)) (1)
حتماً دقت كرده‌ايد كه آيات من از زبان شما بندگان است، در حقيقت خداوند به وسيله من نحوه ی مناجات و سخن گفتن را به بندگانش آموخته است.
4- شنيده‌ايم به شما سبع مثانی نیز گفته می شود ، بفرمائيد اين نام به چه معناست؟
- به من سبع مثاني گفته مي‌شود چون هفت آيه هستم كه دو مرتبه نازل شده‌ام يك بار در مكه و بار دوم در مدينه همچنين من در هر نماز دو بار تلاوت مي‌شوم و كلماتي مانند ((الله، رحمن، رحيم، اياك، صراط، عليهم)) در آيات من دو بار تكرار شده است. (2)
5- با توجه به اين كه يكي از آيات كاربردي شما "اهدنا الصراط المستقيم" است لطف فرموده و معيار شناخت "صراط" را براي ما بيان فرمائيد؟
- صراط مستقيم راهي به سوي معرفت خداست و اين راه دوتاست يكي در دنيا و ديگري در آخرت. صراط دنيا شناخت امامي است كه اطاعتش بر خلق واجب شده اما صراط آخرت پلي است كه بر روي جهنم زده شده است .هر كس در دنيا امام خود را بشناسد و او را اطاعت كند، در آخرت نيز به راهنمائي ايشان از صراط به آساني رد مي‌شود و كسيكه امامش را در دنيا نشناسد، در آخرت نيز بر صراط خواهد لغزيد و در آتش دوزخ هلاك خواهد شد. (3)
6- چرا مردم شفاي دردها و بيماريهايشان را در تلاوت شما جستجو مي‌كنند؟
- مگر نشنيده‌ايد كه رسول خدا صلي الله عليه و آله فرمود : سوره ی ام الكتاب، افضل سوره‌هاي قرآن و شفاي هر دردي است. (4) و نيز فرمود : سوره‌اي در قرآن نازل نشده، مگر اينكه حرف (ف) در آن است، كه از آفت است، مگر سوره حمد. (5)
تردید نداشته باشید که تلاوت من مایه ی شفای بیماری ها وابتلائات است .
7- خواهشمنديم برخی دیگر از فضايل تلاوت خودتان را براي خوانندگان ما بيان كنيد؟
- « هر كس سوره ی حمد را بخواند، حق تعالي به عدد هر آيه‌اي كه از آسمان نازل شده است، به او ثواب كرامت مي‌فرمايد. » (6) و مانند آن است كه يكصد و چهار كتاب آسماني را قرائت كرده باشد. (7)
8- در پايان این گفتگو اگر لطف فرموده و ما را دعا کنید ، بسيار سپاسگزاريم.
- پروردگارا، تنها تو را مي‌پرستيم و تنها از تو ياري مي‌خواهيم . ما را به راه راست هدايت فرما، راهي كه به دوستي تو منتهي شود (8) راه كساني كه نعمت و توفيق عبادت به آنها كرامت فرمودي، نه را ه غضب شدگان و نه راه گمراهان. (9)
خداوند متعال را شاكريم، از اين كه توانستيم لحظاتي اگر چه كوتاه از محضر مبارك اين سوره ی نوراني استفاده نمائيم. و اميد آن داريم تا لياقت خواندن هر چه بيشتر قرآن و عمل به فرامين آن را به ما عنايت فرمايد.
1 - بحارالانوار 92/226
2- تفسير جامع ج 1 ص 150
3- معاني الاخبار ص 28
4- تفسير عياشي ج 1 ص20
5- جامع الاخبار و الآثار به نقل از مصباح كفعمي
6- بحارالانوار 92/228
7- تفسير جامع ج1 ص 149
8- معاني الاخبار ص 28
9- همان ص 32

[شهيدان]

لطفا خودتان را معرفی فرمائید.
- من بقره طولانی‌ترین سوره‌ی قرآن کریم هستم که به نام فسطاط القرآن یا سراپرده‌ی قران نیز شناخته شده‌ام.دویست و هشتاد وشش آیه دارم و در مدینه بر خاتم‌المرسلین نازل شده‌ام.
خواهشمندیم در مورد محتوای کلی آیات خود کمی برای ما صحبت کنید.
- مضمون من هم از نظر اصول اعتقادی وهم در زمینه‌ی تکالیف عملی بسیار جامع است.در یک نگاه گذرا می‌بینید بحث‌هایی پیرامون توحیدو خداشناسی، معادو زندگی پس از مرگ وآیاتی در زمینه‌ی احکام مختلفی چون نماز ،روزه ،حج وجهاد و نیز فرازهایی در زمینه‌ی اعجاز قرآن واهمیت این کتاب آسمانی در من گنجانده شده است. هم چنین بخش‌هایی از تاریخ زندگی پیامبران بزرگ نیز مطرح شده و مفصل در مورد یهود و منافقان سخن به میان آمده است.
ظاهرا افضل آیات شما ، آیه الکرسی است ، بفرمایید چرا این همه تاکید برای خواندن آن شده‌است ؟
- خداوند آیه الکرسی را از گنج زیر عرش به رسول خدا ( صلی الله علیه و آله و سلم )کرامت فرمود ، در حالی که به هیچ پیامبر دیگری چنین کرامتی نفرموده بود2 . مگر نشنیده‌اید که امیر المؤمنین علی ( علیه السلام) فرموده : گمان ندارم کسی در اسلام عقلش کامل شده باشد و شبی را بدون خواندن آیه الکرسی به سر آورد .3
مشتاقیم یکی از فضائل خواندن این آیه‌ی عظیم و مبارک را از زبان شما بشنویم .
- هرکس یک مرتبه آیه الکرسی را بخواند ، حق تعالی هزار بلا از بلاهای دنیوی را که سهل‌ترین آن‌ها فقر و احتیاج است ، از او دور می‌فرماید و نیز هزار بلا از بلاهای آخرت را که کمترین آن‌ها عذاب قبر است .4
خواهشمندیم یکی از خاطرات زیبایی را که از هنگام نزول آیات خود دارید ، برای خوانندگان ما بیان فرمایید .
- خوب به یاد دارم روزی را که پیامبر فرمودند : هرکس صدقه‌ای بدهد ؛ دو برابر آن را در بهشت خواهد داشت . ابوالدحداح انصاری این سخن را شنید و گفت : ای رسول خدا من دو باغ دارم ؛ اگر یکی از آن‌ها راصدقه بدهم ، دو برابر آن را در بهشت خواهم داشت ؟ حضرت فرمودند : آری . گل خنده بر چهره‌ی ابوالدحداح نشست و این بار مشتاقانه‌تر پرسید : آیا همسر و فرزندانم نیز با من خواهند بود ؟ با نگاهی به سیمای نورانی پیامبر پاسخ خود را گرفت و بهترین باغش را صدقه داد .
در این هنگام بود که آیه‌ی دویست و چهل و پنجم من نازل شد :
من ذاالذی یقرض الله قرضا حسنا فیضاعفه اضعافا کثیره 5
لطف فرموده ، گوشه‌ای از فضائل تلاوت خودتان را نیز برای ما بیان کنید .
- سوره‌ی بقره را فراگیرید زیرا فراگرفتنش موجب برکت است و ترک تلاوت آن باعث حسرت و ندامت خواهد بود . 6
با تشکرفراوان از شما ، مرحمت فرموده و پایان این گفت‌و‌گو را به دعایی مزین فرمایید.
- پروردگارا ما را به خاطر آن‌چه که فراموش کرده یا به خطا مرتکب شده‌ایم مؤاخذه مفرما . پروردگارا تکلیف سخت و سنگین برای ما قرار مده . چنان‌چه بر پیشینیان قرار دادی . خدایا تکلیف طاقت‌فرسا بر دوش ما مگذار ، گناهان ما را بیامرز و ما را ببخش و بر ما رحمت آر . تو تنها یار و یاور مایی پس ما را در برابر گروه کافران یاری فرما .7

1-‌ بحارالانوار 92/ 265 2و3- همان 92/264
4 - همان 92/ 262 5- شان‌نزول‌آیه‌ی 245
6- مجمع البیان 1/ 32 7- ترجمه‌ی آیه‌ی 286

[شهيدان]

از ايشان مي‌خواهيم خود را براي خوانندگان ما معرفي نمايند؟
من آل عمران، سومين سوره از قرآن كريم هستم ، 200 آيه دارم و در مدينه‌ي منوره بر پيامبر اسلام صلي الله عليه و آله و سلم نازل شده‌ام.

- لطف فرموده و در مورد مضمون كلي آيات خود برايمان صحبت كنيد؟
بسياري از آيات من در خلال جنگ‌هاي بدر و احد نازل شده و بخشي از طوفاني‌ترين دورانهاي زندگي مسلمين را در صدر اسلام منعكس مي‌كند، شايد بشود مضمون آيات مرا به 4 بخش عمده تقسيم كرد: قسمت مهمي در مورد توحيد، صفات الهي و معاد اسلامي است. بخش دوم از دو غزوه بدر و احد و امدادهاي الهي نسبت به مؤمنان و مطالبي نظير آن سخن مي‌گويد. قسمت سوم شامل بيان برخي احكام فقهي اسلام مانند فريضه‌ي حج و امر به معروف و نهي از منكر است و در بخش‌هايي از آيات من نيز به تاريخ زندگي انبياء اشاره شده و همچنين از توطئه‌ها و دسيسه‌هاي دشمنان اسلام سخن به ميان آمده است.

- افضل‌ اوقات تلاوت شما چه زماني است؟
بهترين زمان، شب و روز جمعه است. رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم فرمودند: هركس شب جمعه سوره‌ي آل عمران را بخواند فرداي قيامت به او دو بال عطا مي‌كنند تا مثل برق از صراط بگذرد و كسي كه در روز جمعه اين سوره را تلاوت كند پروردگار و فرشتگان بر او صلوات دهند تا آن‌كه آفتاب غروب كند. 1

- لطفاً گوشه‌اي از فضايل تلاوت خود را نيز براي خوانندگان ما بيان فرماييد؟
هر كس سوره‌ي آل عمران را تلاوت نمايد، خداوند به ازاي هر حرفي امان نامه‌اي براي نجات از آتش دوزخ به او عطا مي‌فرمايد.2 همچنين رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم فرموده‌اند: بقره و آل عمران را بياموزيد كه آن‌ها دو ستاره‌ي تابان هستند كه فرداي قيامت به صورت دو فرشته براي خوانندگانشان شفاعت مي‌كنند. 3

- خواهشمنديم يكي از خاطرات خود را از هنگام نزول آيات برايمان نقل كنيد؟
هنگامي كه پيامبر به همراه مسلمانان مشغول حفر خندق در اطراف مدينه بودند، ناگهان در ميان خندق سنگ سفيد بزرگ و سختي پيدا شد كه همه از شكستن و حركت دادن آن درماندند، سلمان موضوع را به پيامبر عرض كرد، ايشان كلنگ را از سلمان گرفت و محكم بر روي سنگ زد، از برخورد كلنگ با سنگ جرقه‌هايي نمايان شد، رسول خدا تكبير فتح و پيروزي گفت و مسلمانان با او هم صدا شدند، بار دوم نيز اين صحنه تكرار شد. سرانجام پيامبر براي سومين بار كلنگ را بلند كرد و بر بقيه سنگ كوبيد، مجدداً جرقه‌ها ديده شد و سنگ در هم شكست، صداي تكبير در خندق پيچيد. سپس پيامبر فرمود: در ميان اولين جرقه‌ها، كاخ‌هاي مدائن ، در دومين آن‌ها كاخ‌هاي روم و در ميان سومين جرقه‌ها سرزمين يمن را ديدم و هر بار جبرئيل بشارت داد كه آن‌ها در زير پرچم اسلام قرار خواهند گرفت.
مسلمانان راستين از خوشحالي در پوست خود نمي‌گنجيدند و خدا را شكر مي‌كردند، اما چهره‌‌ي منافقان درهم رفت و به صورت اعتراض گفتند: چه آرزوي باطلي و چه وعده محالي؟! اين‌ها در حالي كه مشغول حفر خندق هستند و ياراي جنگ با دشمن را ندارند، خيال فتح كشورهاي بزرگ را در سر مي‌پرورانند، در اين موقع آيات 26 و 27 نازل شد و به آن‌ها پاسخ داد كه همه چيز در دست خداست:4 قُلِ اللَّهُمَّ مَالِكَ الْمُلْكِ تُؤْتِي الْمُلْكَ مَنْ تَشَاءُ وَ تَنْزِعُ الْمُلْكَ مِمَّنْ تَشَاءُ وَ تُعِزُّ مَنْ تَشَاءُ وَ تُذِلُّ مَنْ تَشَاءُ بِيَدِكَ الْخَيْرُ إِنَّكَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ ، تُولِجُ اللَّيْلَ فِي النَّهَارِ وَ تُولِجُ النَّهَارَ فِي اللَّيْلِ وَ تُخْرِجُ الْحَيَّ مِنَ الْمَيِّتِ وَ تُخْرِجُ الْمَيِّتَ مِنَ الْحَيِّ وَ تَرْزُقُ مَنْ تَشَاءُ بِغَيْرِ حِسَابٍ .

- دوست داريم از زبان شما تذكري هم بشنويم.
قُلْ إِنْ كُنْتُمْ تُحِبُّونَ اللَّهَ فَاتَّبِعُونِي يُحْبِبْكُمُ اللَّهُ وَيَغْفِرْ لَكُمْ ذُنُوبَكُمْ وَاللَّهُ غَفُورٌ رَحِيمٌ .
اي پيامبر بگو : اگر خدا را دوست داريد،از من پيروي كنيد تا خدا نيز شما را دوست بدارد و گناهتان را ببخشد و خداوند آمرزنده و مهربان است.5
دوستي خداوند براي بندگان، فرستادن رحمت است و افاضه‌ي فيض به آن‌ها و دوستي بندگان نسبت به خدا، عبارت از فرمانبرداري و اطاعت از اوامر خداست.6

- در اين لحظات پاياني از حضرتعالي طلب دعاي خير مي‌نماييم.
رَبَّنَا إِنَّنَا سَمِعْنَا مُنَادِيًا يُنَادِي لِلإيمَانِ أَنْ آمِنُوا بِرَبِّكُمْ فَآمَنَّا رَبَّنَا فَاغْفِرْ لَنَا ذُنُوبَنَا وَكَفِّرْ عَنَّا سَيِّئَاتِنَا وَتَوَفَّنَا مَعَ الأبْرَارِ .
رَبَّنَا وَآتِنَا مَا وَعَدْتَنَا عَلَى رُسُلِكَ وَلا تُخْزِنَا يَوْمَ الْقِيَامَةِ إِنَّكَ لا تُخْلِفُ الْمِيعَادَ .
پروردگارا ما چون صداي منادي را شنيديم كه خلق را به ايمان مي‌خواند، اجابت كرديم و ايمان آورديم ، پروردگارا از گناهان ما درگذر و زشتيهايمان را بپوشان و ما را با نيكان محشور گردان، پروردگارا ما را آنچه به رسولان خود وعده دادي نصيب فرما و محروم مگردان كه وعده‌ِ تو هرگز تخلف نخواهد داشت.
1- كشف الاسرار به نقل از كتاب فضيلت در زندگي با قرآن از حسين گلبيدي
2- تفسير جامع ج1 ص 571
3- تفسير ابوالفتوح رازي ج 2 ص 434
4- شأن نزول آيه 26 و 27 ، تفسيرنمونه ج 2 ص 488
5- آيه 31 سوره آل عمران
6- تفسير برهان ج 1 ص 277
7- آيه 193 و 194 سوره آل عمران

[شهيدان]

از ايشان مي‌خواهيم خود را براي خوانندگان ما معرفي نمايند ؟
- من نساء چهارمين سوره از قرآن كريم هستم ، 176 آيه دارم در مدينه منوره بر پيامبر بزرگ اسلام صلي الله عليه وآله و سلم نازل شده‌ام .
خواهشمنديم در مورد مضمون كلي آيات خود كمي برايمان صحبت كنيد ؟
- بسياري از آيات من در مورد احكام ازدواج ، ارث و حقوق زنان است ، اما به امور ديگري مانند دعوت به ايمان و عدالت ، لزوم اطاعت از رهبري الهي ، هجرت ، جهاد در راه خدا ، عبرت از امت‌هاي پيشين ، قطع رابطه دوستانه با دشمنان خدا و ...... نيز اشاراتي شده است .
افضل اوقات تلاوت شما چه زماني است ؟
- اميرالمومنين عليه‌السلام مي‌فرمود : هر كس در هر جمعه سوره‌ي نساء را تلاوت كند از فشار قبر ايمن خواهد بود.1
در آيه‌ي پنجاه و نهم شما ، پس از امر به اطاعت از خدا و پيامبرش ، فرمان اطاعت از اولي‌الامر آمده است لطفاً بفرماييد منظور از اولي‌الامر چه كساني هستند ؟
- رسول خدا صلي الله عليه وآله وسلم فرمودند : اولي‌الامر جانشينان من مي‌باشند كه اولين آنها علي‌بن ابيطالب عليه السلام بعد از او حسن، سپس حسين عليه السلام. آن‌گاه ايشان يك يك را نام برد تا به حضرت حجت رسيده و فرمودند : آخرين آنها مردي هم نام و هم كنيه من است ، حجت خدا در روي زمين و فرزند حسن بن عسكري است . آن امامي كه خدا او را از نظر شيعيان پنهان و غايب مي‌كند و به دست او مشرق تا مغرب زمين فتح مي‌شود و خداوند آن امام را غايب نمي‌گرداند مگر براي امتحان نمودن دلها و آزمايش مراتب ايمان آنها .2
خواهشمنديم گوشه‌اي از فضايل تلاوت خود را براي خوانندگان ما بيان فرماييد ؟
هر كس سوره نساء‌ را قرائت كند پاداش آزاد كردن بنده در راه خدا را دارد و مانند آن است كه تمام دارائي خود را در راه خدا به مردم صدقه داده است.
لطف فرموده و يكي از خاطرات خود از هنگام نزول آيات بر ايمان نقل كنيد ؟
- يكي از صحابه پيامبر به نام ثوبان نسبت به رسول خدا محبت و علاقه شديدي داشت ، روزي با پريشانحالي خدمت حضرت رسيد،‌ پيامبر خدا از او دليل ناراحتي‌اش را سؤال نمودند ، ثوبان گفت دوري شما براي من سخت و دشوار است وهنگامي كه شما را نمي‌بينم ناراحت مي‌شوم و امروز به اين فكر مي‌كردم كه فرداي قيامت اگر من اهل بهشت باشم ، مسلماً در مقام و جايگاه شما نخواهم بود و شما را هرگز نخواهم ديد و اگر از اهل بهشت نباشم كه تكليفم روشن است ، بنابراين در هر دو حال از درك حضورتان محروم خواهم شد . پس چگونه افسرده نباشم ؟!
در اين هنگام آيه 69 و 70 من نازل شد و به اين گونه افراد بشارت داد كه انسانهاي مطيع پروردگار در بهشت نيز هم‌نشين پيامبران و برگزيدگان خدا خواهند بود .
وَمَن يُطِعِ اللّهَ وَالرَّسُولَ فَأُوْلَئِكَ مَعَ الَّذِينَ أَنْعَمَ اللّهُ عَلَيْهِم مِّنَ النَّبِيِّينَ وَالصِّدِّيقِينَ وَالشُّهَدَاء وَالصَّالِحِينَ وَحَسُنَ أُولَئِكَ رَفِيقًا* ذَلِكَ الْفَضْلُ مِنَ اللّهِ وَكَفَى بِاللّهِ عَلِيمًا*
و كساني كه از خدا و فرستاده‌اش اطاعت نمايند، آنان همراه كساني هستند كه خدا بر آنها نعمت بخشيده ، از پيامبران و صديقان و شهيدان و شايستگان و آنها نيكو رفيقاني هستند! اين تفضلي است از جانب خدا و همين كافي است كه خداوند دانا است.
سپس رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم فرمودند : به خدا سوگند ايمان مسلماني كامل نمي‌شود مگر اين كه مرا از خود و پدر و مادر و همه‌ي بستگانش بيشتر دوست بدارد و در برابر گفتار من تسليم باشد.4
در پايان دوست داريم چند تذكر از زبان شما بشنويم .
- وَاعْبُدُواْ اللّهَ وَلاَ تُشْرِكُواْ بِهِ شَيْئًا وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا وَبِذِي الْقُرْبَى وَالْيَتَامَى وَالْمَسَاكِينِ وَالْجَارِ ذِي الْقُرْبَى وَالْجَارِ الْجُنُبِ وَالصَّاحِبِ بِالجَنبِ وَابْنِ السَّبِيلِ وَمَا مَلَكَتْ أَيْمَانُكُمْ إِنَّ اللّهَ لاَ يُحِبُّ مَن كَانَ مُخْتَالاً فَخُورًا
و خدا را بپرستيد! و هيچ‏چيز را همتاى او قرار ندهيد! و به پدر و مادر، نيکى کنيد؛ هم چنين به خويشاوندان و يتيمان و مسکينان، همسايه نزديک، و همسايه دور، دوست و همنشين، به در راه ماندگان ، و بردگانى که مالک آنها هستيد؛ زيرا خداوند، کسى را که متکبر و فخر فروش است، (و از اداى حقوق ديگران سرباز مى‏زند،) دوست نمى‏دارد.5
و بدانید که : إِنَّ اللّهَ لاَ يَظْلِمُ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ وَإِن تَكُ حَسَنَةً يُضَاعِفْهَا وَيُؤْتِ مِن لَّدُنْهُ أَجْرًا عَظِيمًاهمانا خداوند به کسی ذره ای ستم نکند و هر عمل نیکی را زیاد گرداند و از جانب خود به نیکوکاران پاداش بزرگ مرحمت فرماید.
با تشكر از شما ،‌اميدواريم كه خداوند توفيق عمل به فرامين قرآن را به همگي ما عنايت فرمايد .
1- بحارالانوار 92/273 روايت 1 به نقل از ثواب الاعمال و تفسير عياشي
(مجمع اليان ج 2و3 ، تفسير عياشي ج 1 ص 215، تفسير جامع ج 2 ص 5)
2- تفسير جامع ج 2 ص 80
3 – تفسير جامع جلد 2 ص 5
4- شان نزول آیه 69 و 70 سوره نساء از تفسیر نمونه ج 3 ص 459
5- آیه 36 سوره نساء
6- آیه 40 سوره نساء

[شهيدان]

ضمن عرض ارادت خالصانه به محضر اين وجود ملكوتي ، از ايشان خواهشمنديم خود را براي خوانندگان ما معرفي فرمايند ؟
- من مائده پنجمين سوره از قرآن كريم هستم ، 120 آيه دارم و در مدينه‌ي منوره بر پيامبر اسلام( صلي الله عليه واله وسلم) نازل شده‌ام .
لطف فرموده در مورد مضمون آيات خود كمي براي ما صحبت كنيد ؟
- من آخرين سوره‌اي هستم كه بر رسول خدا صلي الله عليه واله و سلم نازل شده‌ام و در مجموع، آيات من نسبت به يك پيمان شكني مهم هشدار مي‌دهد . مهمترين آيات من به مسئله‌ي ولايت و رهبري بعد از پيامبر ، رد عقيده تثليت ، مسائل مربوط به قيامت و بازخواست از انبياء در مورد امت‌هايشان و نيز وفاي به پيمانها و عدالت اجتماعي اشاره مي‌كند و بخشي از آيات من نيز به احكام فقهي ( مانند : وضو ، تيمم ... ) پرداخته است .
افضل اوقات تلاوت شما چه زماني است ؟
- طبق فرمايش امام محمد باقر(عليه‌السلام) روز پنجشنبه ، ايشان فرمودند : هركس سوره مائده را هر پنجشنبه بخواند ، ايمانش به گناه آلوده نگشته و هرگز به خدا مشرك نمي شود (2)
در سومين آيه‌ي شما اشاره به روزي شده كه خداوند در آن دينش را كامل و نعمتش را تمام نموده است لطفاً بفرمايد منظور كدام روز است ؟
- اين آيه‌ي شريفه كه مايه افتخار من است در روز هجدهم ذي‌الحجه پس از آن كه نبي مكرم اسلام (صلي الله عليه واله و سلم) اميرالمومنين را بر خلافت و ولايت منصوب فرمود، نازل شد . خود پيامبر اكرم در ارتباط با اين روز شريف فرمودند : روز غدير خم بالاترين عيد امت من است . و آن روزي است كه خداوند متعال مرا امر كرد ، برادرم علي بن ابيطالب عليه‌السلام را منصوب نمايم تا رهبر امت من باشد كه پس از من به وسيله او راه هدايت را بيابند آن روزي است كه خداوند دين را كامل گردانيد نعمت را بر امتم تمام فرمود و از اينكه اسلام دين آنان باشد خوشنود گشت . (3)
خواهشمنديم يكي از خاطرات خود را از هنگام نزول آيات نقل فرماييد.
-روزي از روزها ، سائلي وارد مسجد شد و از مردم تقاضاي كمك نمود ، ولي كسي چيزي به او نداد ، سائل دست خود را بسوي آسمان بلند كرد و گفت : خدايا تو شاهد باش كه من در مسجد رسول تو تقاضاي كمك كردم ولي كسي چيزي به من نداد. در همين حال حضرت علي (عليه‌السلام) كه در حال ركوع بود با انگشت كوچك دست راست خود اشاره كرد ، سائل نزديك آمد و انگشتر را از دست حضرت بيرون آورد . هنگامي كه پيامبر اكرم(صلي الله عليه واله و سلم) از اين جريان مطلع شد ، دست به سوي آسمان بلند كرد و فرمود : خداوندا ، برادرم موسي از تو تقاضا كرد كه روح را وسيع گرداني،كارها را بر او آسان سازي و گره از زبان او بگشايي تا مردم گفتارش را درك كنند و نيز درخواست كرد برادرش هارون را وزير و ياورش قرار دهي . خداوندا ، من محمد پيامبر و برگزيده توأم، سينه‌ام را گشاده كن و كارها را بر من آسان ساز . از خاندانم علي را وزير من گردان تا به وسيله‌ي او پشتم قوي و محكم گردد . هنوز دعاي رسول خدا(صلي الله عليه واله و سلم) پايان نيافته بود كه جبرئيل نازل شد و به پيامبر گفت ، بخوان (4) :
«‌ إِنَّمَا وَلِيُّكُمُ اللّهُ وَرَسُولُهُ وَالَّذِينَ آمَنُواْ الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلاَةَ وَيُؤْتُونَ الزَّكَاةَ وَهُمْ رَاكِعُونَ» (5)
سرپرست و ولىّ شما، تنها خداست و پيامبر او و آنها که ايمان آورده‏اند؛ همانها که نماز را برپا مى‏دارند، و در حال رکوع، زکات مى‏دهند.
دوست داشتيم تذكري هم از زبان شما بشنويم ؟
- يا ايها الذين امنوا اتقوا الله و ابتغوا اليه الوسيله وجاهدوا في سبيله لعلكم تفلحون
اي كسانيكه كه ايمان آورده‌ايد ، تقوي پيشه كنيد و وسيله‌اي براي تقرب به او بجوييد و در راه او بكوشيد باشد كه رستگار شويد .
مي‌فرماييد براي نزديك شدن به خدا وسيله بجوييم ، چه وسيله‌اي ما را به خداي متعال نزديك مي‌كند در حالي كه خدا از رگ گردن به ما نزديك‌تر است ؟
- اين امر خود پروردگار است همان پروردگاري كه از رگ گردن به شما نزديكتر است ، خود مي‌فرمايد به سوي من وسيله بجوئيد و در فرمان او چون و چرا جايز نيست . اما اين كه اين وسيله چيست را از زبان رسول اكرم بشنويد ، رسول اكرم (صلي الله عليه واله و سلم) مي‌فرمايند: خداي عزو وجل فرموده است، اي بندگان من آيا چنين نيست كه بسا كسي حاجات بزرگي از شما مي‌خواهد و شما حوائج او را بر نمي‌آوريد مگر اين كه شفيع قرار دهد كسي را كه محبوب‌ترين مردم نزد شما است ؛ آنگاه حاجات او را به احترام آن شفيع بر مي‌آوريد ؟
حال آگاه باشيد و بدانيد كه گرامي‌ترين خلق وافضل آنان نزد من ، محمد (صلي الله عليه واله و سلم) است و برادر وي علي(عليه‌السلام) و امامان پس از او (عليهم‌السلام ) كه وسيله‌هاي- مردم - به سوي من هستند .اينك توجه، هر كس حاجتي دارد و نفعي را طالب است ، و يا آن كه دچار حادثه‌اي بس صعب و زيانبار گشته و رفع آن را خواهان است بايد مرا به محمد(صلي الله عليه واله و سلم) و آل طاهرينش بخواند تا به نيكوترين وجه حاجات او را بر آورم . (6)
در اين لحظات پاياني از حضرتعالي طلب دعاي خير مي‌نماييم .
- رَبَّنَا آمَنَّا فَاكْتُبْنَا مَعَ الشَّاهِدِينَ(7)
«پروردگارا! ايمان آورديم؛ پس ما را با شاهدان مقرر بدار. »

1.نورالثقلين 582 ، روايت 4
2. بحارالانوار 92/273 روايت به نقل از ثواب الاعمال و تفسير عياشي
3. بحارالانوار ج 37 ص 109
4. تفير نمونه ج 4 ص 422 و 421 شأن نزول آيه 55
5.سوره مائده / 55
6.بحارالانوار ج 94 / ص 22
7.سوره مائده / 83