سوال در مورد توکل

[good]

با سلام
دوستان من در انجمنsearch کردم تاپیکی با عنوان توکل پیدا نکردم . میشه اگه چنین تاپیکی هست لینکشو اینجا قرار دهید . یا اگر چنین تاپیکی موجود نیست توضیحاتی در این مورد دهید .
ممنون میشم .

[meshkaat]

بنام خدا

«توكل» در اصل از ماده «وكالت» به معناى انتخاب وكيل كردن است يعنى اعتماد و تكيه بر غير كردن و او را نايب خود قرار دادن است(1) منظور از توكل بر خدا ، اين است كه انسان تلاشگر ، كار خود را به او واگذارد و حلّ مشكلات خويش را از او بخواهد ، خدائى كه از تمام نيازهاى او آگاه است و قدرت به حل هر مشكلى را دارد .: بشر براى موفقيت در زندگى ، احتياج به دوگونه اسباب دارد . يكى اسباب طبيعى و ديگرى اسباب روحى ، انسان براى رسيدن به مقصود خويش پس از آنكه علل و اسباب طبيعى آن را مهيا كرد ، مانعى در راه وصول او به هدف جز مهيا نبودن عوامل روحى وجود ندارد ، عواملى مانند سستى اراده ، ترس ، بى خردى ، غضب ، بدبينى و نظير اينها ، آنگاه كه قلب خود را ، به وسيله اتكاء و توكل كردن ، به درياى قدرت و عظمت الهى متصل كرد ، اراده و همچنين ساير صفات روحى او آنچنان نيرومند مى شود كه مغلوب هيچ عامل ديگرى نشده در نتيجه به موفقيت قطعى و سعادت واقعى نايل مى گردد .(2) و در حديثى از پيامبر گرامى اسلام(ص)مى خوانيم كه حضرتش فرمود: «از پيك وحى خدا ، جبرئيل ، پرسيدم: توكل چيست ؟ گفت: حقيقت توكل اين است كه انسان بداند مخلوق خدا ، نه زيان مى رساند و نه نفع ، و نه عطا مى كند و نه منع ، چشم اميد از خلق برداشتن (و به خالق دوختن) هنگامى كه چنين شود ، انسان ، جز براى خدا كار نمى كند ، به غير او اميدى ندارد ، از غير او نمى ترسد و دل به كسى جز او نمى بندد ، اين روح و حقيقت توكل است .»(3)
با توجه به مطالب فوق ، چند نكته در توكل ، قابل تذكر است:
1 . مفهوم توكل ، آنچنان كه برخى پنداشته اند ، چشم پوشى از عالم اسباب و دست روى دست گذاشتن و به گوشه اى خزيدن ، نيست ، بلكه مفهومى جز خودسازى و بلند نظرى و عدم وابستگى به اين و آن و ژرف نگرى ، ندارد .
2 . استفاده و توجه به عالم اسباب و عوامل طبيعى و جهان طبيعت ، عين توكل بر خداست; زيرا هر تأثيرى در اين اسباب است به خواست و اراده اوست و جدا كردن اثرات عوامل طبيعى از اراده خدا ، يك نوع شرك محسوب مى شود . آرى اگر عوامل طبيعى را دستگاهى مستقل در برابر اراده خدا بدانيم ، اين با روح توكل سازگار نيست .(4)
3 . توكل به معناى واقعى آن ، انسان را از وابستگى ها كه سرچشمه ذلّت و بردگى است نجات بخشيده و به او آزادگى و اعتماد به نفس مى دهد; زيرا با اتكال بر قدرت بى پايان خداوند ، خود را پيروز و فاتح مى داند و همين سبب اميد و افزايش پايدارى و مقاومت مى گردد; به همين دليل هنگامى كه مسلمانان در ميدان جنگ احد ، ضربه سختى خوردند ، و دشمنان پس از ترك اين ميدان ، بار ديگر از نيمه راه بازگشتند تا ضربه نهايى را به مسلمين بزنند و اين خبر به گوش مؤمنان رسيد ، قرآن مى فرمايد: «همان كسانى كه (برخى از) مردم به ايشان گفتند: «مردمان براى (جنگ با) شما گرد آمده اند ، پس از آن بترسيد .» اما اين سخن ، بر ايمانشان افزود و گفتند: «خدا ما را بس است و نيكو حمايتگرى است» (آل عمران ، 173)
4 . توكل ، ثمره مستقيم توحيد افعالى است; زيرا از دريچه چشم يك موحد سرچشمه تمام قدرتها و نيروها اوست و هر پديده اى كه در جهان صورت مى گيرد بالاخره به علت نخستين اين جهان يعنى ذات خداوند متعال ارتباط مى يابد(5)
بنابراين توكل از ايمان و اسلام نمى تواند جدا باشد و از همين روست كه خداوند مى فرمايد: «وَعَلَى اللَّهِ فَلْيَتَوَكَّلِ الْمُؤْمِنُون*(مائده ، 11) و مؤمنان بايد تنها بر خدا توكل كنند .»(6)
از آنجا كه توكل با ايمان ، ارتباط مستقيم دارد ، همان گونه كه مردم در معرفت حق متفاوت بوده و داراى درجاتى مى باشند ، براى توكل نيز بر حسب اختلاف مقامات بندگان و ايمان آنان ، درجات مختلفى وجود دارد .(7)
*******************
1:مفردات الفاظ القرآن ، الراغب اصفهانى ، ص 882
2:تفسيرالميزان،ج 4 ، ص 65
3:بحارالانوار،ج 77 ، ص 20 ، ح 4
4: تفسير نمونه،ج 10 ، ص 297
5: تفسير نمونه ، همان ، ج 10 ، ص 295 .
6: آل عمران/122و 160; توبه/51; ابراهيم/11 و 12

7: شرح چهل حديث (اربعين حديث)،ص 213

[meshkaat]

قرآن مجيد مى فرمايد : «و على اللّه فَليَتَوكّل المُتوكّلون ; (ابراهيم ،12) و توكل كنندگان بايد فقط بر خدا توكل كنند» .
نهايت توكل اين است كه انسان در برابر مشكلات و حوادث و بن بست هايى كه در مسير خود به سوى هدف دارد و توانايى گشايش آنها را ندارد ; بلكه در آنجا هم كه توانايى بر انجام كارى دارد ، باز مؤثر اصلى را خداوند متعال بداند و بر او توكل كند ; زيرا از ديدگاه انسان موحد و متوكل واقعى ، سرچشمه تمام قدرت ها و نيروها خداوند است . توكل ، ثمره مستقيم توحيد افعالى است . قرآن كريم درجاهاى مختلف ، از توكل پيامبران الهى ، و مؤمنان سخن گفته و همواره انسان ها را بر توكل به خداوند دعوت مى فرمايد ; چنان كه در سوره ابراهيم آيه 11 و 12 ، اين موضوع مورد اشاره قرار گرفته است .(1) شخصى از امام رضا(ع) پرسيد : «حدّ توكل چيست ؟ امام فرمود : اين كه با تكيه بر خداوند از هيچ كس نترسى .»(2)
*********
1: تفسير نمونه1 ،1ج 10، ص 294ـ2981

2: سفينة البحار،ج 8 ، ص 573

[meshkaat]

توكل یكی از اركان ایمان و حالتی است در بنده مؤمن كه از معرفت او به خداوند و اوصاف و اسماء حسنای او ناشی می­شود. توكل نوعی رابطه ایمانی میان بنده و معبود است. مؤمن می­داند كه خداوند به نیاز همه بندگان آگاه و بر رفع آن نیازها تواناست و خیرخواه بندگان است و به آنها رحمت و شفقت دارد و بخیل نیست. پس خداوند هر نیازی را كه بنده داشته باشد، مطابق خیر و مصلحت او تامین می­كند.

[meshkaat]

1- اعتقاد به این كه سرچشمه هستی خداست. تأثیر هر عاملی به فرمان او می­باشد، همه موجودات ریزه­خوار خوان نعمت او هستند.
2: ببیند كه چگونه خداوند عالم، او را به وسیله نور هستی از ظلمت نیستی خارج ساخته است، چه در رحم مادر و چه پس از گام نهادن در فضای این جهان. آنچه مایه حیات و بقای او بود به او عطا نموده است.

[meshkaat]

1- قدرت تصمیم­گیری انسان در برابر مشکلات
2- ترك گناه و عدم سلطه شیطان
3- تأثیرناپذیری از اقبال و ادبار مردم و عدم نگرانی از حوادث
4- قوت قلب و شجاعت
5- آرامش درونی و اطمینان قلبی
6- مقاوم شدن در برابر مشكلات و حوادث
7- امیدواری به رستگاری و رسیدن به مطلوب و نجات از ناراحتی­ها و غم و اندوه
8- از آینده نمی­هراسد و خوف فقر و ناتوانی ندارد پس در یاری رساندن به دیگران كوتاهی نمی­كند.
9- برای كسی جز خدا كاری نمی­كند و جز به خدا امید ندارد و از غیر خدا نمی­ترسد و چشم طمع به كسی جز خدا ندارد.

[hoseintabar]

با سلام
دوستان من در انجمنsearch کردم تاپیکی با عنوان توکل پیدا نکردم . میشه اگه چنین تاپیکی هست لینکشو اینجا قرار دهید . یا اگر چنین تاپیکی موجود نیست توضیحاتی در این مورد دهید .ممنون میشم .

با سلام به شما دوست خوب
توكل ... واگذاري نتيجه امر به خداست... يعني شما كارت را انجام دهي ولي سرانجام آن را به خدا واگذاري.... اگر كسي به چنين درجه رسيد ... اين يعني ايمان واقعي....
موفق باشيد

[ریحانه]

جبرييل (ع) روزي خدمت پيامبر (ص) آمده و عرض کرد: اي پيامبر خدا ! خداوند مرا با هديه اي نزد تو فرستاده و اينچنين هديه اي به هيچ کس قبل از شما عطا نشده است . رسول خدا (ص) فرمد: اين هديه چيست ؟ صبر و نيکو تر از صبر. پيامبر (ص) فرمود: بهتر از صبر چيست؟ جبرييل گفت: رضا و بهتر از آن پيامبر (ص) فرمود: بهتر از رضا چيست؟ جبرييل گفت: زهد و بهتر از زهد. پيامبر (ص) فرمود: بهتر از زهد چيست؟ جبرييل گفت: اخلاص و بهتر از آن. پيامبر (ص) فرمود: بهتر از اخلاص چيست؟ جبرييل گفت: يقين و نيکو تر از آن. پيامبر (ص) مي فرماييد: پرسيدم بهتر از يقين چيست؟ جبرييل (ع) عرض کرد: همانا نردبان يقين، توکل بر خداست.

اين است معناي توکل

پيامبر (ص) فرمودند: توکل بر خدا چيست؟ جبرييل (ع) گفت: توکل، بر خدا علم به اين است که انسان بداند که مخلوق خدا نه قادر است که ضرري برساند و نه نفعي مي رساند، نه بخشش کند، نه منع نمايد. و از مخلوق مايوس گردد. هنگامي که بنده اينگونه باشد، براي هيچکس جز خدا کاري انجام نمي دهد و به هيچ کس جز خدا اميد نبندد و از غطر او نترسد و به هيچ کس جز خدا طمع نداشته باشد، اين است معناي توکل!

[good]

ممنون از دوستان
میشه بگید چه آیاتی در قرآن به این موضوع اشاره کردن؟

[ریحانه]

توکل بدان معني نيست که از کار و تلاش باز مانيم، بلکه بايد پيوسته تلاش کنيم و در عين حال از خداوند بخواهيم که کارسازي کند و شرايط و اسباب را موافق مرام و مصلحت ما فراهم آورد.»

قرآن مجيد مرجع توکل را منحصر به خداي متعال مي داند.

مي فرمايد:

«الله لا اله الا هو و علي الله فليتوکل المومنون» (التغابن / 13)

جز خداي يکتا، خدايي نيست و مومنان بر او بايد توکل کنند.

از مولاي متقيان، حضرت علي «عليه السلام» روايت شده که فرمود:

«لاتجعلن لنفسک توکلا الا علي الله و لايکن لک رجا الا الله» (غررالحکم و دررالکلم )

هيچ گاه به جز خدا توکل نکن و اميدي جز خدا نداشته باش.