برکات ماه جاری (ربيع الثاني) از کتاب المراقبات برای طالبان سلوک

[طارق]

با او (جلّ جلاله و عمّ نواله)
سلام علیکم و رحمه الله و انواره

ان شا الله از این به بعد گزیده ی نکات و توصیه های هر ماه را از این کتاب در آن ماه عرض می کنیم و نام تاپیک بنا به هر ماه تغییر می کند. ان شا الله

توضیحی در باب کتاب المراقبات (اعمال سال) : کتاب منظور توسط آیت الله میرزا جواد آقا ملکی تبریزی از واصلین به حق نوشته شده چنین که شانزده فصل دارد در توضیح مراقبات هر ماه قمری و اعیاد و ایام الهی بدین قرار:

1. مراقبات ماه محرم
2. مراقبات ماه صفر
3. مراقبات ماه ربیع الاول
4. مهم ترین اعمال این ماه
5. مراقبات ماه ربیع الاخر
6. مراقبات ماه جمادی الاولی
7. مراقبات ماه جمادی الاخر
8. مراقبات ماه رجب
9. مراقبات ماه شعبان
10. مراقبات ماه مبارک رمضان
11. اعمال شب آخر ماه رمضان
12. مراقبات شب عید فطر
13. مراقبات روز عید فطر
14. مراقبات ماه شوّال
15. مراقبات ماه ذی قعده ی حرام
16. اسرار مراقبات ماه ذی حجه

و حضرت امام خمینی در توصیه ها فرموده اند :

(( و از علمای معاصر کتب شیخ جلیل القدر عارف بالله
حاج میرزا جواد آقا ملکی تبریزی(قدس سره) را مطالعه کن.))

و البته حضرت علامه طباطبائی بر این کتاب تقریظی نوشته اند که بخش هایی از آن رو نقل می کنیم :

(( ... این کتاب دریای لبریزی است که در سنگ و پیمانه نگنجد و مولف آن پیشوای والا مقامی است که بلندای شخصیت او با هیچ مقیاسی قابل اندازه گیری نیست. ... کتابی که پیش رو دارید از بهترین کتاب هایی می باشد که در این زمینه نگارش یافته است.در این کتاب لطایفی که اهل ولایت خدا از آن مراقبت نموده و نکات ظریفی که در دل سرگشتگان محبت خدا خطور نموده و تمام مطالبی که مربّیان ، درباره ی عبادت خدا فهمیده اند ، وجود دارد. ... محمد حسین طباطبایی ))

الحمد لله الذی جعلنا من المتمسّکین بولایه امیرالمومنین
زیاده عرضی نیست.
التماس دعا

طارق

[طارق]

با او (جلّ جلاله و عمّ نواله)

*** مراقبات ماه شعبان ***
(صفحات 165 تا172)

شرافت این ماه :

این ماه برای سالکان الی الله بسیار با ارزش است. یکی از شب های قدر در این ماه می باشد و کسی در آن متولد شده که خداوند بواسطه ی او وعده ی پیروزی به تمامی دوستان ، پیامبران و برگزیدگانش _ از زمانی که پدر ما حضرت آدم (علی نبیّنا و آله و علیه السلام)در زمین ساکن شده _ داده است .و از مقام آن(شعبان) همین بس که ماه رسول خدا(ص) بوده و حضرتش فرمودند : ((شعبان شهری،رحم الله من اعاننی علی شهری)) شعبان ماه من است خداوند کسی را که مرا در ماهم یاری کند بیامرزد.کسی که از این دعوت بزرگ آگاه شود ، باید بکوشد که از دعوت شدگان این دعوت گردد.
این جانشین و برادر او امیرالمومنین(ع) است که می فرماید : (( ما فاتنی صوم الشّعبان مذ سمعت منادی رسول الله ینادی فی الشّعبان ؛ فلن یفوتنی ایّام حیاتی ان شا الله)) از زمانی که ندای منادی رسول خدا را که برای روزه ی این ماه ندا می کرد شنیدم ، هیچ گاه روزه ی این ماه را از دست نداده و در تمام عمرم آن را از دست نخواهم داد ؛ اگر خدا بخواهد.

*****************

مناجات شعبانیه :

این مناجات مناجات معروفی است. و اهلش به خاطر آن با ماه شعبان مانوس شده و به همین جهت منتظر و مشتاق این ماه هستند.این مناجات شامل مطالب اساسی در مورد چگونگی معامله ی بندگان با خدای بزرگ بوده و آداب خواستن ، دعا و طلب آمرزش از او راآنگونه که شایسته است بیان می کند. و استدلال های جالب توجهی جهت امیدوار شدن به درگاه خدا که با مناجات با او مناسب است ،در بر دارد. و به روشنی ملاقات،نزدیکی و دیدن خدا را معنی می کند و به این ترتیب شبهه های سالک ،شکهای منکر و وحشت اهل شک را بر طرف می کند.

ارزش نعمت مناجات :

بیش تر مردم قدر نعمت مناجات را نمی دانند.مناجات شامل معارف بالایی است که به جز اهلش که همان اولیای خدا هستند و از طریق کشف و شهود به آن رسیده اند کسی از آن آگاهی ندارد.و رسیدن به این معارف از راه مکاشفه از بهترین نعمت های آخرت است که قابل مقایسه با هیچ کدام از نعمت های دنیا نیست. امام صادق(ع) در این فرمایش ارزش این نعمت را اینگونه بیان می کنند: (( اگر مردم برتری شناخت خدا بر سایر نعمت ها را می دانستند ،به زیبایی های زندگی دنیا که در اختیار دشمنان ما گذاشته شده، چشم نمی دوختند؛ و دنیاشان نزد آنان کمتر از خاکی بود که روی آن راه می رفتند؛در نعمت شناخت خدا قرار گرفته و مانند لذت کسی که همیشه در بهترین جاهای بهشت با دوستان خدا به سر می برد، از آن لذّت می بردند... ))

*****************

سایر اعمال این ماه :

1. از اعمال مهم این ماه روزه است ، به اندازه ای که با حالش مناسب باشد.و بهتر است اگر مانعی نبود تمام ماه را به جز یکی دو روز آخر آن را روزه بگیرد ؛و با این یک یا دو روز بین روزه ی این ماه و ماه رمضان فاصله بیندازد. واگر این مقدار را نمی تواند به مقدار زیادی روزه بگیرد تا در وارد دعوت مقدس روسل خدا(که بالا توضیح داده شد) شده و از کساانی باشد که حضرتش را یاری می کنند. و گمان نمی کنم با یک یا دو روز روزه گرفتن وارد این دعوت شود و از کسانی باشد که بتوان گفت : به رسول خدا کمک کرده است.


2. در باره ی روزه ی هر کدام از روز های این ماه اخبار مفصّلی وارد شده است.من فقط روایتی را که در کتاب من لایحضره الفقیه آمده است،نقل می کنم. امام صادق (ع) فرمود: ((کسی که روز اول ماه را روزه بگیرد حتما وارد بهشت می شود. و کسی که دو روز را روزه بگیرد خداوند در هر شب و روزی (به چشم رحمت)به او می نگرد و در بهشت هم به این نگاه ادامه می دهد. و کسیکه سه روز را روزه بگیرد ، با خداوند در عرش و بهشت و او دیدار می کند.


3. یکی دیگر از کار های مهم در این ماه عمل به این روایت است. امیرالمومنین(ع) فرمودند:(( در هر پنجشنبه ی شعبان آسمانها زینت شده و آنگاه فرشتگاه عرض می کنند :خدای ما!روزه داران شعبان را ببخش و بیامرز و دعایشان را اجابت فرما.بنا بر این کسیکه دو رکعت نماز به جا آورد که در هر رکعت سوره ی فاتحه را یک بار و قل هو الله احد را صد بار بخواند و بعد از سلام دادن صد بار بر پیامبر درود فرستد(صلوات) ، خداوند تمام خواسته های دینی و دنیایی اورا بر آورده می فرماید.
و کسی که یک روز آن راروزه بگیرد ، خداوند بدن او را بر آتش حرام می کند. ))

*****************

سوم شعبان :

این روز به جهت تولد امام حسین (ع) در آن ، روز بزرگی بوده و سالک باید به مقدار توانایی با روزه ، زیارت ، دعاهایی که در این روز وارد شده و سایر طاعتها ، شکر این روز را بجا آورد.باید توجه داشت همانطور که اهل بیت در این روز خوشحالیشان به خاطر تولد آن حضرت(ع) همراه با اندوه و عزا بود ، سالک نیز باید چنین باشد.و در پایان مانند روز های شریف این روز را به پایان برساند.

*****************

نیمه ی شعبان:

روز و شب نیمه ی شعبان زمان بسیار شریفیاست که جهات زیادی باعث این شرافت و بزرگی شده است. از قبیل : ....

ادامه دارد....

الحمد لله الذی جعلنا من المتمسّکین بولایه امیرالمومنین
زیاده عرضی نیست.
التماس دعا

طارق

[یا مهدی (عج)]

به نام خدا
سلام
و با تشکر از جناب طارق
این هم لینک دانلود کتاب المراقبات:
http://www.askquran.ir/downloads.php?do=file&id=1888

[طارق]

با او (جلّ جلاله و عمّ نواله)
سلام علیکم ورحمه الله و انواره

اولا ضمن تبریک عید بزرگ شیعیان نیمه ی شعبان ولادت نور محض از جناب عجل یا مولا متشکرم بابت لینک دانلود کتاب که زحمت تایپ مطالب رو از دوشم برداشتند.

ثانیا ادامه ی مطالب این ماه شریف:

نيمه شعبان

روز و شب نيمه شعبان زمان بسيار شريفى است كه جهات زيادى باعث اين شرافت و بزرگى شده است از قبيل:

الف:از شبهاى قدر مى باشد و شب تقسيم رزقها و عمرها چنانچه در روايات زيادى وارد شده است . و در بعضى از آنها آمده است : خداوند اين شب را براى امت قرار داده است ؛ چنانچه شب قدر را براى رسول خدا)صلى الله عليه و آله و سلم ) قرار داده . - و اين اشكال كه بنابراين ، لازم مى آيد كه شب قدر، بيش از يك شب باشد را مى توان به اين بيان پاسخ گفت كه تقدير، مراتب و مراحل گوناگونى دارد.

ب :از اوقات زيارتى امام حسين (عليه السلام ) مى باشد كه غير از فرشتگان صد هزار پيامبر (عليهم السلام ) آن حضرت (عليه السلام ) را زيارت مى كنند. و اين مطلب نشانه عظمت اين شب است .

ج: از شب هايى است كه تاءكيد به زنده نگهداشتن آن شده و اعمال و عبادات بسيار ارزشمندى در آن وارد شده كه مى توان گفت : در هيچ شبى - اعم از شب قدر يا غير آن - مانند يا بيشتر از آن نيامده است .

د:شب ميلاد امامى است كه گيتى را از عدالت پر كرده ، زمين را پاك مى نمايد و در تمام زمينه هاى دينى و دنيايى حاكميت دارد.

آخرين جمعه شعبان

يكى ديگر از اوقات مهم ماه شعبان براى سالك الى الله آخرين جمعه آن است . از كتابعيون ازعبدالسلام بن صالح هروى نقل شده كه مى گويد: در آخرين جمعه شعبان به ديدن ابى الحسن على بن موسى الرضا (عليه السلام ) رفتم ، حضرت فرمودند: ابا صلت ! بيشتر شعبان گذشت و اين آخرين جمعه آن است ؛ كوتاهى گذشته خود را در اين ماه جبران كن بسيار دعا و استغفار كن و خيلى قرآن بخوان ؛ و از گناهانت توبه كن ، تا وقتى ماه رمضان مى آيد مخلص براى خدا باشى و هيچ كينه اى از مؤ منى در دلت نباشد مگر اين كه آن را از بين ببرى و از هر گناهى كه انجام مى دهى ، دست بردار. تقواى خدا را پيشه كن و در نهان و آشكارت به او توكل كنو كسى كه به خدا توكل كند خدا براى او كافى خواهد بود. و در باقيمانده اين شهر اين دعا را زياد تكرار كن : اللهم ! ان لم تكن غفرت لنا فى ما مضى من شعبان ، فاغفر لنا فى ما بقى منه ؛ خدايا اگر در اين مدت كه از شعبان گذشته ، ما را نبخشيده اى ، در مدتى كه از آن مانده ما را بيامرز؛ زيرا خداوند متعال باحترام ماه رمضان ، در اين ماه افراد زيادى را از آتش رها مى كند.
اين فرمايشات حضرت (عليه السلام ) پيام و دستورالعملى براى اهلش ‍ در اين مورد و تمام موارد مانند آن است . بنابراين آن را حفظ كرده ، غنيمت بدان و به آن عمل كن .

سه روز آخر شعبان

روزه اين سه روز براى كسى كه تمام اين ماه را روزه نگرفته ، فضيلتى دارد كه سزاوار نيست مراقب آن را ترك كند. صدوق از امام صادق (عليه السلام ) روايت نموده است : كسى كه سه روز آخر شعبان را روزه گرفته و آن را به ماه رمضان وصل كند، خداوند روزه دو ماه پى در پى براى او مى نويسد.
اعمال و مراقبات آخر ماهها بجهت اصلاح آنچه كه در تمام ماه از بين برده غير از اعمالى است كه در اينجا گفتيم ؛ چنانچه در تمام ماهها به اعمال آخر ماه اشاره كرديم .
يكى از اعمال مهم ماه رمضان در شب آخر شعبان است و آن دعايى است كه در كتاب اقبال براى اين شب و شب اول ماه رمضان ، روايت نموده است . و اهل آن تكليف آمادگى براى وارد شدن در ميهمانى خداوند متعال را بتفصيل از اين دعا مى فهمند.

الحمد لله الذی جعلنا من المتمسّکین بولایه امیرالمومنین

زیاده عرضی نیست

التماس د عا

طارق

[طارق]

با او

سلام علیکم و رحمه الله و انواره

گویی همین چند روز پیش بود که در آغازین ایام ماه شعبان بودیم و برکاتش را از زبان میرزا جواد آقا ملکی تبریزی در کتاب وزین المراقباتشان آموختیم و ان شا الله عمل کردیم.

الان هم در آغازین روز ماه مبارک رمضان که درک حقیقت و چهره ی زیبا و دلفریب و لذت بخش این ماه روزی بزرگی است که امیدوارم نسیب همه ی دوستان و در کنار دوستان نسیب بنده هم بشود هستیم و توضیحات بسیار مفیدی که ایشان در مراقبات این ماه داده اند ؛در فواید روزه و از همه مهم تر اقسام روزه و اقسام روزه داران قطعا به تعمیق معرفت ما نسبت به روزه و افزایش کیفیت عبادات و روزه هایمان در این ماه زیبای مبارک کمک می کند و تاثیر می گذارد. ان شا الله

امیدوارم کمی حوصله کرده و مطلب ذیل را مطالعه فرمایید تا امسال با دید عمیق تر و دقت بیشتر به نوعی جدید روزه بگیرم و از خطرات احتمالی که نیت یا کیفیت عمل و چرایی و چگونگی روزه ی ما را خراب می کنند آگاه شویم.

فصل دهم : مراقبات ماه مبارك رمضان

از اميرالمؤ منين (عليه السلام ) روايت شده است : ((نگوييد رمضان ؛ زيرا نمى دانيد رمضان چيست ؛ و اگر كسى گفت ، بايد صدقه داده و روزه بگيرد. بلكه همانطور كه خداوند فرموده است بگوييد ماه رمضان .))
از اعمال مهم سالك در اين ماه بزرگ شناخت حقيقت اين ماه - در اين ماه خداوند رهروان اين ماه را با دعوت به ميهمانى اين ماه گرامى داشته و اين ماه ماه ميهمانى خداست - و سپس فهميدن معنى روزه و مناسبت آن با ميهمانى خداست . آنگاه تلاش و كوشش براى بدست آوردن اخلاص ‍ در كردار و رفتارهايى است كه مطابق با رضايت صاحبخانه است .

فوايد گرسنگى(با تلخیص)

گرسنگى فوايد بيشمارى در جهت تكميل نفس و شناخت خداوند براى سالك دارد. روايات زيادى در فضايل گرسنگى وارد شده است كه بد نيست در اينجا اشاره اى به آنها و سپس به فلسفه و حكمت گرسنگى داشته باشيم .
از پيامبر اكرم (صلى الله عليه و آله و سلم ) روايت شده است : ((با تشنگى و گرسنگى با نفسهايتان مبارزه كنيد همانا پاداش اين كار همانند پاداش مبارزه در راه خداست . و عملى دوست داشتنى تر از گرسنگى و تشنگى در نزد خدا كسى است كه گرسنگى بيشترى كشيده باشد و در خداوند متعال تفكر بيشترى نموده باشد.))

در حديث معراج خداوند پرسيد: اى احمد! آيا آثار روزه را مى دانى ؟ پاسخ داد: خير. خداوند فرمودند: نتيجه روزه كم خورى و كم گويى است . و آن حكمت را به ارمغان مى آورد و حكمت معرفت را در پى دارد و معرفت يقين را. و وقتى كه بنده اى به يقين رسيد باكى ندارد كه چگونه روزگار را سپرى كند. در سختى يا آسانى و اين مقام خوشنودهاست . و هر كس طبق خوشنودى من رفتار كند، سه خصلت را به او مى دهم : شكرى كه نادانى همراه آن نباشد، يادى كه فراموشى نداشته باشد و دوستيى كه دوستى من را بر دوستى آفريدگانم ترجيح ندهد. هنگامى كه او من را دوست داشت ، من هم او را دوست خواهم داشت ؛ دوستى او را در دل بندگانم انداخته و چشم قلب او را به عظمت جلالم مى گشايم و علم آفريدگانم را از او پنهان نمى دارم ؛ در تاريكى شب و روشنايى روز با او مناجات مى كنم تا آنجا كه سخن گفتن و همنشينى او با بندگانم قطع شود و كلام خود و فرشتگانم را به گوش او مى رسانم و اسرارى را كه از بندگانم پنهان كرده ام براى او آشكار مى كنم ...؛ عقل او را غرق در شناخت خود كرده و درك او را بالا مى برم ؛ مرگ را بر او آسان مى كنم تا وارد بهشت شود و وقتى كه ملك الموت او را ملاقات كند، به او مى گويد: آفرين بر تو و خوشا به حالت ! خوشا به حالت ! خداوند مشتاق تو است ... خداوند مى گويد: اين بهشت من است ، در آن بخرام و خوش ‍ باش و در همسايگيم ساكن شو. روح انسان مى گويد: خدا يا خود را به من شناساندى و با اين شناخت از جميع آفريدگانت بى نياز شدم . قسم به عزت و جلالت اگر خوشنودى تو در اين است كه قطعه قطعه شده يا هفتاد بار به بدترين شكل كشته شوم خوشنودى تو براى من دوست داشتنى تر است ... آنگاه خداى متعال مى فرمايد: به عزت و جلالم سوگند، هيچگاه مانعى بين خود و تو قرار نمى دهم ؛ تا هر وقت خواسته باشى بر من وارد شوى ؛ كه با دوستان خود چنين كنم .

در اين روايت به فلسفه و فضيلت گرسنگى اشاره شده است . براى توضيح بيشتر مى توان به سخنان علماى اخلاق كه برگرفته از روايات مى باشد، مراجعه نمود. آنان براى گرسنگى فوايد زيادى گفته اند از قبيل :

الف.صفاى قلب

ب.تواضع و از بين رفتن سرمستى و ناسپاسى كه منشاء سركشى است

ج.شكستن شدت شهوات و نيروهايى است كه باعث انجام گناهان كبيره شده و سبب هلاكت انسان مى شوند.

د.آمادگى براى انجام تمام عبادتها از چند جهت است

ه.توانايى براى دادن مال ، ميهمانى دادن ، هديه دادن ، احسان و نيكى ، رفتن به حج و زيارت و بالاخره انجام تمام عبادتهاى مالى است .

انسان نمى تواند اين فايده ها را بروشنى درك كند مخصوصا فايده اول را. تفكر در عمل مانند نتيجه است و غير آن مانند مقدمات است چون فكر حركت است و غير فكر مقدمه و آمادگى براى حركت .
بهمين جهت درباره تفكر روايت شده است : ((يك ساعت تفكر بهتر از هفتاد سال عبادت است .))

درجات ( و اقسام) روزه

1.روزه عوام . اين روزه با خوددارى از مبطلات روزه كه فقهاء در رساله هاى خود نوشته اند، تحقق مى يابد.

2.روزه خواص . با انجام امورى كه در روزه عوام گفتيم و جلوگيرى اعضاى بدن از مخالفت با خداوند، روزه خواص تحقق پيدا مى كند.

3.روزه خواص خواص . اين روزه با خوددارى از امور حلال يا حرامى كه انسان را از ياد خدا باز مى دارد تحقق مى يابد.

هر كدام از دو درجه دوم و سوم نيز انواع زيادى دارد. بويژه درجه دوم كه انواع بيشمار آن بتعداد مؤ منين اصحاب يمين است . و حتى هر كدام از خواص ، روزه اش به گونه اى است كه با روزه ديگرى فرق مى كند و ممكن است عمل بعضى از افراد درجاتى كه گفتيم ، به عمل درجه بالاتر از خود نزديك باشد.

اقسام روزه داران

تقسيم بالا از حيث چيزهايى بود كه از انجام آن خوددارى مى شود. ولى از حيث نيت روزه نيز، روزه داران به چند نوع تقسيم مى شوند:

1.عده اى براى غير خدا روزه مى گيرند؛ مثلا به خاطر ترس از مردم ، يا براى رسيدن به نفع آنان ، يا فقط به خاطر اين كه عادت مسلمين است .

2.بعضى نيز در نيت خود موارد فوق را با ترس كمى از مجازات خدا و اميد به پاداش آميخته اند.

3.عده اى فقط به خاطر ترس از مجازات يا رسيدن به پاداش روزه مى گيرند.

4. گروهى علاوه بر نيت رهايى از مجازات و رسيدن به پاداش با روزه خود قصد رسيدن به نزديكى و رضايت الهى را دارند.

5.دسته فقط براى رسيدن به رضايت و نزديكى به خداوند روزه مى گيرند.

الحمد لله الذی جعلنا من المتمسّکین بولایه امیرالمومنین

زیاده عرضی نیست.

التماس دعا

طارق

[طارق]

با او

حضرت رسول اکرم (ص) فرمودند :

صُومُوا تَحِصُّوا : روزه بگیرید تا سالم بمانید.

الصَّوم جُنّه من عَذابِ اللهِ : روزه سپری (در مقابل) عذاب الهی است.

منبع : نهج الفصاحه / ص 308


*****

امیدوارم با دقت به مطالب پست قبل به خصوص اقسام روزه و اقسام روزه داران ، روزه ای عمیق تر و دقیق تر و سالم تر بگیریم.


التماس دعا

طارق

[Hakim]

همانطور كه مى دانيد انسان علاوه بر جنبه مادى و جسمى ، داراى جنبه معنوى و روحى هم هست و هر يك از آنها در رسيدن به كمال مطلوب خود ، برنامه هاى خاصى را احتياج دارند ، كه يكى از برنامه هاى جنبه معنوى ، تقوا و پرهيزگارى است به اين معنا كه اگر انسان بخواهد خودش را از جنبه معنوى ارتقاء دهد و به عالم طهارت و رفعت متصل كند ، اولين چيزى كه بايد بدان ملتزم بشود ، جلوگيرى از افسار گسيختگى خود است . او نبايد خود را سرگرم لذت هاى جسمى و شهوات بدنى كند ، بايد خود را بزرگتر از آن بداند كه زندگى مادّى را هدف بپندارد . بهترين ، نزديك ترين ، مؤثرترين و عمومى ترين راهى كه افراد را در اين امر (تقوا) مى تواند كمك كند ، روزه است كه با پرهيز از خوردن ، آشاميدن و شهوت جنسى ، علاوه بر اين كه نيروى خويشتن دارى از گناهان در آنان قوت مى گيرد ، به تدريج بر اراده خود مسلط مى شوند و در برابر هر گناهى عنان اختيار را از كف نمى دهند

[Hakim]

«يَـأَيُّهَا الَّذِينَ ءَامَنُواْ كُتِبَ عَلَيْكُمُ الصِّيَامُ كَمَا كُتِبَ عَلَى الَّذِينَ مِن قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ ;(بقره ، 183) اى افرادى كه ايمان آورده ايد ! روزه بر شما نوشته شد ; همان گونه كه بر پيشينيان از شما نوشته شده تا پرهيزگار شويد .»• از نظر اخلاقى روزه سبب يادآورى روز قيامت است چنان چه پيامبر گرامى اسلام (صلى الله عليه وآله) در خطبه شعبانيه فرمودند : «و اذكروا بجوعكم و عطشكم فيه جوع يوم القيامة و عطشه » و يادآورى صحراى محشر موجب تقوا مى شود .
روزه ، علاوه بر فايده معنوى (تقوا) فايده هاى ديگرى هم دارد :
الف ) اثر اجتماعى روزه : روزه ، درس مساوات و برابرى در ميان افراد اجتماع است . با انجام اين دستور مذهبى ، افراد متمكن ، وضع گرسنگان و محرومان اجتماع را به طور محسوس در مى يابند ، و اين باعث مى شود كه به كمك محرومان بشتابند امام صادق(عليه السلام)مى فرمايد : «روزه به اين دليل واجب شد كه ميان فقير و غنى مساوات برقرار گردد ، و اين بدان جهت است كه غنى ، طعم گرسنگى را بچشد و نسبت به فقير اداى حق كند ، چرا كه اغنيا معمولا هر چه را بخواهند براى آنها فراهم است . خدا مى خواهد ميان بندگان خود مساوات باشد ، و طعم گرسنگى و درد و رنج را به اغنيا بچشاند تا به ضعيفان و گرسنگان رحم كنند» .

[Hakim]

ب ) اثر بهداشتى و درمانى ، عامل بسيارى از بيمارى ها ، زياده روى در خوردن

غذاهاى مختلف است ; چون مواد اضافى جذب نشده به صورت چربى هاى

مزاحم در نقاط مختلف بدن ، يا چربى و قند اضافى در خون باقى مى ماند . اين

مواد لجنزارهاى متعفنى براى پرورش انواع ميكروب هاى عفونى است ، و در

اين حال ، بهترين راه براى مبارزه با اين بيمارى ها نابود كردن اين لجنزارها از

طريق روزه است . پيامبراكرم(صلى الله عليه وآله) مى فرمايد : «معده خانه

تمام دردها و امساك (روزه ) بالاترين داروهاست ;

علت اين كه ماه رمضان براى روزه گرفتن انتخاب شده اين است كه اين ماه بر

ساير ماه ها برترى دارد ، در اين ماه ، «قرآن » كتاب هدايت و راهنماى بشر كه

«فرقان » است و با دستورها و قوانين خود روش هاى صحيح را از ناصحيح جدا

كرده و سعادت انسان ها را تضمين نموده ، نازل گرديده است و در اين ماه ،

شب قدر قرار دارد كه بهترين شب سال است و مقدّرات انسان در آن مشخص

مى شود ; «شهر رمضان الّذى أُنزل فيه القرءان هدًى للناس و بيّنـت من

الهدى والفرقان ... ;(بقره ، 185) در روايات اسلامى نيز چنين آمده است كه

همه كتاب هاى بزرگ آسمانى ، در اين ماه نازل شده اند ; به اين ترتيب ، ماه

رمضان كه همواره ماه نزول كتاب هاى بزرگ آسمانى و ماه تعليم و تربيت بوده

بر ماه هاى ديگر برترى محسوسى دارد .

[طلوع1]

- قال رسول الله صلى‏الله‏علیه‏و‏آله: إنَّ الشَّقِیَّ مَن حُرِمَ غُفرانَ الله‏ِ فی هذَا الشَّهرِ العَظیمِ(1) ؛‌ بدبخت، كسى است كه در این ماه بزرگ، از آمرزش الهى محروم بماند.

- قال رسول الله صلى‏الله‏علیه‏و‏آله: إنَّ الشَّقِیَّ حَقَّ الشَّقِیِّ مَن خَرَجَ عَنهُ هذَا الشَّهرُ و لَم یُغفَر ذُنوبُهُ، فَحینَئِذٍ یَخسَرُ حینَ یَفوزُ المُحسِنونَ بِجَوائِزِ الرَّبِّ الكَریمِ(2) ؛ بدبخت واقعى، كسى است كه این ماه از او بگذرد؛ ولى گناهانش آمرزیده نشوند. پس آنگاه كه نیكوكاران به جوایز پروردگار كریمشان دست مى‏یابند، او زیانكار (بازنده) مى‏گردد .
- قال رسول الله صلى‏الله‏علیه‏و‏آله: مَنِ انسَلَخَ مِن شَهرِ رَمَضانَ و لَم یُغفَر لَهُ فَلا غَفَرَ الله‏ُ لَهُ (3)؛ هر كس از ماه رمضان بیرون آید، ولى آمرزیده نشود، پس خدا او را نیامرزد!