مفتاح

[مسیر]

مفتاح و مغلاق
... پيامبر (ص) فرمود:
«أيها الناس أبوا الجنّة في هذا الشهر مفتّحة فاسألوا ربّکم أن لايغلقها عليکم وأبواب النيران مُغلقةٌ فاسألوا ربّکم أن لايفتحها عليکم».
اي مردم! درهاي بهشت در ماه رمضان باز است. از خدا مسئلت کنيد آن را به روي شما نبندد. گرچه درهاي بهشت همواره باز است، امّا در اين ماه از ويژگي خاصي برخوردار است.
رحمت خدا همواره بيش از غضب اوست. وقتي از ربوبيتش نام مي‌برد از نحوة تدبير خود سخن مي‌گويد، به گونه‌اي که نشانهٴ رحمت از سخن خدا پيداست. ﴿لَهُ مَقَالِيدُ السَّماوَاتِ وَالأَرْضِ﴾ (سوره زمر، آيه 63) کليدهاي آسمانها و زمين به دست خداست.
اين کليد را دو جور مي‌شود حرکت داد. به يک سمت که حرکت کند مي‌شود «مفتاح» ومخزن را باز مي‌کند. و اگر به سمت ديگر حرکت دادي، مي‌شود «مغلاق» و در مخزن را مي‌بندد. اين کليد هم مفتاح است و هم مغلاق، هم ابزار باز کردن و هم وسيلة بستن، خدا هم مي‌بندد و هم مي‌گشايد؛ امّا نفرمود: «وعنده مغاليق الغيب» يعني پيش خدا قفلها و ابزار بستن غيب است. فرمود: ﴿وَعِندَهُ مَفَاتِحُ الغَيبِ﴾(سوره انعام، آيه 59) کليدهاي غيب به دست خداست. يعني آنچه به دست خداست مفتاح است نه مغلاق، باز کردن در اختيار اوست، بستن به وسيلة بد رفتاري خود انسان است. او در رحمت را به روي کسي نمي‌بندد و همواره مفتاح به دست او است که مي‌گشايد. بکوشيد که اين مفتاح، مغلاق نشود. اين شما هستيد که مي‌بنديد.
اما اينکه از اين تدبير و ربوبيت حق، به مفتاح تعبير شده، نشانة آن است که همواره او «دائم الفضل علي البرية»(از ادعيه شب هاي جمعه) است. يعني مرتب فيض مي‌رساند و از اين طرف، اين انسان است که بايد فيض بگيرد. در همان فرصتي که انساني از فيض محروم است، انسان ديگري از فيض برخوردار است. انسان بايد از آن طر ف آماده باشد و بگيرد و گرنه خودش در فيض را مي‌بندد. قلب انسان را هم خود او مي‌بندد. لذا رسول الله (صلّي‌الله‌عليه‌وآله‌وس� �ّم) فرمود: درهاي بهشت در اين ماه باز است. وقتي تمام درها کاملاً باز باشد مي‌گويند: «مفتّحه». اما اگر به طور معمول باز باشد مي‌گويند: «مفتوح» فرق بين «فتح» و «تفتيح» همين است.
درهاي جهنم بعد از اينکه جهنميها وارد شدند، همواره بسته است؛ امّا درهاي بهشت چه قبل از رفتن و چه بعد از رفتن همواره باز است. بهشتيان که وارد بهشت سعادت شدند، درها همچنان باز است: ﴿جَنَّاتِ عَدْنٍ مُفَتَّحَةً لَهُمُ الأَبْوَابُ﴾(سوره ص، آيه 50) باغهاي هميشگي در حالي که درهاي آن براي ايشان گشوده است.
در بهشت را هرگز نمي‌بندند و در جهنّم را هم هرگز باز نمي‌گذارند؛ زيرا بسته بودن در خود نوعي عذاب است و باز بودن آن رفاه و نعمت. نه غير مؤمن مي‌تواند به بهشت برود و نه مؤمن حاضر است از بهشت بيرون بيايد. بسته بودن در عذابي مضاعف است: ﴿إِنَّهَا عَلَيهِم مُؤْصَدَةَ ٭ فِي عَمَدٍ مُمَدَّدَةٍ﴾ (سوره همزه، آيات 8 و 9) نه تنها دوزخيان نمي‌توانند از آن خارج شوند بلکه همهٴ درهاي جهنم پشتش بسته است.
قفلها دو نوع است: گاهي به صورت قطعي کوچک آهني دو لنگة در را به هم متصل مي‌کند؛ و گاهي هم نوار سرتاسري است که سرتاسر دو لنگه را به هم مي‌بندد. در اين آيهٴ کريمه فرمود: سرتاسر در جهنم پشتش بسته است که هيچ راهي براي بيرون رفتن نيست.
اينکه فرمود: در ماه رمضان درهاي جهنم بسته است يعني غضب و سخط و انتقام خدا در اين ماه بسيار کم است.(1)

خدايا به قضايت راضيم
يكي از شاگردان مرحوم الهي قمشه اي نقل كرد: آن جناب سفري به آستانه بوسي حضرت رضاعليه السلام به مشهد مشرف شد. شبي در حرم حضرت رضا عرضه مي دارد: يابن رسول اللَّه شما داراي مقام رضاي كامل هستيد، از حضرت حق بخواهيد ذره اي از اين مقام به اين فقير عنايت كند. وقتي از حرم خارج مي شود، ماشيني در خيابان به او مي زند، وقتي چشم باز مي كند خود را روي تخت بيمارستان مي بيند، سؤال مي كند چه شده؟
مي گويند: تصادف كرده ايد و راننده اي كه به شما زده دستگير شده و اينجاست، مي فرمايد: كاغذ و قلمي به من بدهيد. يك رضايت نامه كامل مي نويسد و دستور مي دهد راننده را آزاد كنيد، زيرا من چند لحظه قبل در حرم حضرت رضا از خداوند عزيز طلب مقام رضا كردم، و اين مصيبت، برق اول اين مقام جهت امتحان استعداد و ادعاي من است، اگر در همين مرحله اول زبان و دل به گله و شكايت باز كنم از به دست آوردن اين عنايت محروم خواهم گرديد!!(2)

حلم و بردباري خواجه نصيرالدين طوسي
محدث قمي در كتاب گران سنگ سفينةالبحار مي گويد: خواجه نصير الدين طوسي- قدس الله روحه - در اخلاق و بردباري و در حلم و حوصله، اقتدا به حضرت باقر العلوم عليه السلام كرده، تا آنجا كه يك مرد نصراني در رهگذر به آن حضرت گفت: انت بقر؛ حضرت فرمودند: نه، من بقر نيستم باقرم، گفت: تو پسر زني هستي كه شغلش نانوايي است. حضرت فرمود: اشتباه كردي. گفت: تو فرزند زن سياه چهره بدزباني. حضرت فرمودند: اگر راست مي گويي خدا مادرم را رحمت كند، اگر دروغ مي گويي، خدا تو را بيامرزد؛ نصراني از شدت حلم و بردباري حضرت مسلمان شد.
خواجه به پيروي از اين حلم است كه وقتي در زمان قدرت و سطوت و وزارتش نامه اي برايش آمد، در آن نامه به خواجه خطاب شده بود: اي سگ پسر سگ، آن جناب جواب نوشت: اين موضوعي كه براي من نوشته اي صحيح نيست، زيرا سگ از حيوانات چهارپاست، و پارس كننده و داراي ناخن هاي بزرگ است ولي من قامتم موزون، پوستم روشن، ناخنم كوتاه و داراي نطق و ضحكم (مي خندم) و اين از امتيازات انسان است. خواجه در جواب آن مرد يك كلمه زشت ننوشت، به همين خاطر است كه علامه حلي آن بزرگمرد جهان دانش در اجازه اش براي خواجه نوشت: شيخ ما خواجه طوسي برترين فرد اهل زمان در علوم عقليه و نقليه است، در علوم فلسفي و احكام شرعي بر وفق مذهب اماميه داراي تأليفات زيادي است، شريف ترين كسي كه در اين زمان در اخلاق ديده ام اوست، خداوند قبرش را نوراني كند.(3)سبوی صفا

[مسیر]

الإمامُ الباقُر(عليه السلام) :
قراءَةِ أفضَلُ أو كَثرَةُ الدُّعاءِ؟-: الدُّعاءُ، أما تَسمَعُ لِقَولِهِ تَعالي :
قُلْ ما يَعْبَأُبِكُمْ....(سوره فرقان/ 77)

امام باقر در پاسخ به اين سؤال كه: زياد قرآن خواندن بهتر است يا زياد دعا كردن؟
فرمود: دعا كردن. مگر نشنيده اي اين سخن خداي تعالي را كه: «بگو: پروردگار من از شما چه باك دارد...»؟
ميزان الحكمه، ح 5517

مردی در حضور رسول خدا (ص) در مقام دعا عرض کرد: خدايا، پيامبر (ص) و مرا بيامرز . حضرت فرمود: چرا دور رحمت خداوند را سنگ چين کردی؟ چرا فقط من و تو؟ همه مؤمنان را دعا کن .. «اذا دعا اَحَدکم فليعم فَاِنهُ اوجب للدعا»(بحار، ج 93، ص 313)
هر گاه دعا می کنيد به دعای خود عموميت دهيد که اجابت را حتمی می کند .
اين دعاي امام رضا - عليه السلام - چقدر كريمانه است : و اغفر لمن في مشارق الارض و مغاربه من المومنين و الومنات (بحار، ‌ج 49، ص 117).
خدايا خدايا در مشرق و مغرب عالم هر كسي كه اهل ايمان است او را بيامرز. (1)

سيماي متخاصمين در قيامت (2)

در پاسخ به نظر دوستان مبني بر استفاده از نكات قراني در نشريه اين مطلب جهت مطالعه علاقه مندان درج گرديد
در قيامت، هر كس دنبال شريك جرم مى گردد كه گناهش را به دوش او بيندازد.
بعضى گويند: جامعه ما را منحرف كرد. (لَوْ لا أَنْتُمْ لَكُنَّا مُؤْمِنِينَ) – سبا 31
بعضى گويند: دوست بد ما را منحرف كرد. (لَقَدْ أَضَلَّنِي عَنِ الذِّكْرِ) – فرقان 29
بعضى گويند: شريك، ما را منحرف كرد. (الْأَخِلاَّءُ يَوْمَئِذٍ بَعْضُهُمْ لِبَعْضٍ عَدُوٌّ ) – زخرف 67
بعضى گويند: بزرگان فاسد ما را منحرف كردند. (أَطَعْنا سادَتَنا وَ كُبَراءَنا فَأَضَلُّونَا) – احزاب 67
بعضى گويند: شيطان ما را منحرف كرد. (فَلا تَلُومُونِي وَ لُومُوا أَنْفُسَكُمْ ) – ابراهيم 22
گروهى از شيعيان اهل بيت(ع) نزد امام باقر شكايت كردند كه گروهى ما را رافضى مى خوانند و از مشركان و كفار بدتر مى دانند. امام(ع) سوگند ياد كردند كه شما مشمول شفاعت ما مى شويد و آنان در دوزخ سراغ شما را بخواهند گرفت، سپس اين آيه را تلاوت كردند:
(وَ قالُوا ما لَنا لا نَرى رِجالاً كُنَّا نَعُدُّهُمْ مِنَ الْأَشْرارِ) – تفاسير اطيب البيان ، نورالثقلين ، كنزالدقائق



نمازگزار بالاتر از نماز است (8)
اين كه در روايت آمده است « كسي كه وضو مي گيرد با آب وضوي او فرشته خلق مي شود» يعني با عمل صالح او «كُنْ فَيَكُون»(4) مي شود و گرنه فرشته ها نه از آتشند و نه از خاك. آن ها با نماز درست مي شوند نظير عسل بهشت كه با عمل صالح ساخته مي شود. (وَ أَنْهارٌ مِنْ عَسَلٍ مُصَفًّي)(5) عسل بهشت از زنبور و كندو نيست بلكه با نماز و روزه درست مي شود. حوري بهشت هم نظير انسان نيست تا (خالِقٌ بَشَراً مِنْ طِينٍ)(6) باشد (و از خاك و گل آفريده شده باشد) و يا مثل جن نيست تا (وَ الْجَانَّ خَلَقْناهُ مِنْ قَبْلُ مِنْ نارِ السَّمُومِ)(7) باشد )و از آتش گرم و سوزان خلق شده باشد( بلكه او با نماز درست مي شود با عبادت و اطاعت درست مي شود، بنابراين اگر فرشته موجودي است كه با نماز درست مي شود. نماز گزار بالاتر از نماز است، چون «فاعِلُ الْخَيْرِ خَيْرٌ مِنْهُ» بالاتر از هر كار خير، صاحب آن كار است، چون هر مؤثري از اثر خودش قوي تر است.


به ثواب بيشتر از اين تو را خبر دهم؟ (9)
راوي مي گويد: سالي براي حج آماده شدم، خدمت حضرت صادق عليه السلام رسيدم، فرمودند: قصد كجا داري؟ گفتم: حج، فرمودند: مي داني براي حاجي چه اندازه از ثواب است؟ عرضه داشتم: نمي دانم، برايم بگوييد ، فرمودند: هرگاه بنده هفت مرتبه خانه خدا را طواف كند و دو ركعت نماز به جاي آورد و صفا و مروه را طي كند، خداوند بزرگ شش هزار حسنه به او عنايت مي كند و شش هزار سيئه از او محو مي نمايد و شش هزار درجه بر درجاتش مي افزايد و شش هزار حاجت از او روا مي كند، آن هم حاجت دنيا و آخرت، عرض كردم: فدايت شوم خيلي ثواب است.
فرمود: به ثواب بيشتر از اين تو را خبر دهم؟ عرض كردم: آري، فرمود: قضاء حاجت انسان مؤمن بالاتر از حج و حج و حج ... تا ده برابر حج است.سبوی صفا