مال اندوزي

[zarei1387]

سلام
خسته نباشيد
طاعات قبول درگاه حق
سوال:
ميخواستم بدونم اگه كسي مال زيادي را از راه حلال به دست بياره و خمس و زكاتش هم بده اين از نظر اسلام مشكل داره؟
اينو به اين خاطر پرسيدم كه تو يكي از آيه هاي قرآن (شرمنده كه آيه ش يادم نيست) اومده :
*الذين يكنزون الذهب و الفضه......*
كساني كه مال جمع كنند به صورت آتشي به دست آنها زده خواهد شد........
البته مضمون آيه اين چنين است


لطفا مرا راهنمايي كنيد ممنون
التما23آ

[کلات]

با نگاه به آیات قرآن در می یابیم كه قرآن هرگز ما را به چشم پوشی از مواهب الهی دعوت نكرده و فقر را ارزش و نعمت به حساب نیاورده است.
حتی در سوره جمعه كه توصیه آن به شركت در نماز جمعه و ذكر خداست، می فرماید: هنگامی كه نماز پایان یافت، شما آزادید در زمین پراكنده شوید و فضل خدا را بطلبید (به دنبال روزی بروید) و خدا را بسیار یاد كنید، شاید رستگار شوید![1] از این آیه استفاده می كنیم كه حتی روز تعطیل و به جا آوردن اعمال عبادی در روز جمعه، مانعی برای فعالیت های اقتصادی سازنده نیست.
انفاق در راه خدا موارد زیادی از بخشش های واجب و مستحب را پوشش می دهد: خمس، زكات، قرض، صدقه، بعضی از نذرها، هدیه، قربانی و... از این موارد است. بدیهی است اگر دست انسان از مال و مواهب دنیوی خالی باشد، هرگز توفیق احسان به مردم را نخواهد یافت.
پیشوایان معصوم ما ـ علیهم السلام ـ با گفتار، عمل و تشویق، همواره پیروان خود را به تلاش برای روزی حلال سوق داده و «حلال» بودن را ویژگی لازم و دائمی درآمدها دانسته اند. از این نكته استفاده می شود كه هر قدر دامنه «درآمدهای حلال» گسترش یابد و شناسایی شود و مورد استفاده سطوح مختلف جامعه با توانایی ها، سلیقه ها، تخصص ها، و امكانات بومی مختلف قرار گیرد، به طور طبیعی نظام مالی و اقتصادی سالمی بر جامعه جاری و ساری می گردد و راه های نامشروع كسب درآمد از بین رفته و یا به حداقل می رسند. اهمیت جایگزین كردن راه های حلال روزی به حدی است كه امام صادق ـ علیه السّلام ـ به یكی از اصحاب خود به نام «مصادف» می فرماید:
«یا مُصادِفُ! مجالَدَهُ السیوفِ أهونُ من طَلَبِ الحلالِ؛[2] شمشیرزدن و جنگیدن آسان تر از به دست آوردن روزی حلال است!»
[1] . سوره جمعه، آیه 9.
[2] . تهذیب، ج 13، ص 7.

[کلات]

همان طور كه فقر خوب نيست و موجب لغزش مي شود، ثروت اندوزي نيز ممكن است باعث طغيان و سركشي گردد. در بعضي از متون اسلامي از ثروت و از برخي از ثروتمندان مذمّت شده است. مذمّت از قارون ثروتمندِ مغرور شاهد گويايي بر اين موضوع است، منتهي اسلام ثروتي را مي پسندد كه به وسيلة آن مسير بهشت هموار گردد، چنان كه دانشمندان و بزرگان بني اسرائيل به قارون گفتند:
"وابتغ فيما اتاك الله الدار الآخرهْْ؛[1] از اين ثروتت براي خانة آخرت كاري بكن".
اسلام ثروتي را مي پسندد كه در آن نيكي به همگان باشد (احسن كما احسن الله إليك).[2]
اسلام ثروتي را مدح مي كند كه در آن "لا تنس نصيبك من الدنيا؛[3] فراموش نكردن بهرة دنيوي" تحقق يابد. بالاخره اسلام ثروتي را مي پسندد كه ماية فساد در زمين و فراموش كردن ارزش هاي انساني و گرفتار شدن در سابقة جنون آميز "تكاثر" (زياده خواهي) نگردد و انسان را به "خود برتربيني" و "تحقير ديگران" و حتي رويارويي با پيامبر و بزرگان دين نكشاند
1, 2,3. سوره قصص آیه 77.

[صدید]

سلام

می بایست دو مفهوم را از هم جدا كنیم:

یكی مفهوم تكاثر و زیاده طلبی است،

و دیگری مفهوم دوراندیشی و تلاش برای رفاه نسبی بیشتر برای خانواده؛ (پس انداز)

و در روایت ما این دو معنا از هم تفكیك شده است.

در مذمت زیاده طلبی وثروت اندوزی روایات زیادی وارد شده است.
مثلا در روایتی آمده: "لایجتمع المال إلا بخصال خمس: ببخل شدید، وأمل طویل، وحرص غالب، وقطیعة الرحم،وإیثار الدنیا علی الآخرة" یعنی مال اندوزی و جمع آوری ثروت، از چند خصلت سرچشمه میگیرد: بخل و خساست بیش از حد، امیال و آرزوی های دراز، حرص و طمع زیاد، قطع رابطه خویشاوندی، و مقدم داشتن دنیا بر آخرت.(میزان الحکمة، ج9، ص285)

[صدید]

سلام


همچنین درروایت دیگری در مورد جمع آوری اموال، انسان ها را به سه دسته تقسیم کرده است:

دسته اول کسانی هستند که اصلا دوست ندارند مال جمع آوری کنند، و از دنیا و اموال آن به مقداری که گرسنگی [و نیاز] آنها برطرف شود و پوششی برای خود داشته باشند اکتفا میکنند. سرانجام چنین کسانی چنین ترسیم شده است: «فاولئک الآمنون الذین لاخوف علیهم ولا هم یحزنون» یعنی آنها مومنانی هستند که پاداششان محفوظ است و در جوار حضرت حق ونسبت به پاداش خویش هیچ ترس و غمی ندارند.

دسته دوم کسانی هستند که جمع آوری مال و ثروت را دوست دارند، ولی فقط به دنبال جمع اموال از راه حلال هستند، و هیچگاه به سوی حرام دست درازی نمی كنند؛ و از سرمایه خود در راه خیر استفاده می کنند. سرانجام این گروه چنین ترسیم شده است: «فاولئک الذین إن نوقشوا عذبوا و إن عفی عنهم سلموا» یعنی اگر در این راه مرتکب اشتباه و خطایی شده باشند، چه در اموال و چه درمصرف آنها، عذاب می شوند، و اگر بخشیده شوند در امان هستند. [به عبارت دیگر اگرچه اموال آنها از راه حلال بوده ولی حسابرسی دقیق و سختی دارند.]

گروه سوم کسانی هستند که مال اندوزی می کنند و فرقی بین حلال و حرام نمی گذارند. اگر انفاق کنند از روی اسراف است و اگر امساک کنند از روی بخل و خساست.
سرانجام اینها توسط معصوم(علیه السلام) چنین ترسیم شده است: "فأولئک الذین ملکت الدنیا زمام قلوبهم حتی أوردتهم النار بذنوبهم" یعنی دنیا قلب و دل اینها را تسخیر کرده، و سرانجام به خاطر گناهانشان وارد جهنم می شوند.(همان، ج9، ص23)

[صدید]

سلام


البته این بدان معنا نیست که اسلام گفته، مؤمن آینده نگر و دوراندیش و در فکر بهبود اقتصاد زندگی نباشد. حتی گاه دستوراتی درروایات آمده که یک روز خود را به سه قسمت تقسیم کنید: امر معاش، عبادت، خانواده.

و همچنین به حسب منابع شرعی، کسی که مخارج یک سال خود را یا بطور مستمر وماهیانه یا بصورت یکجا نداشته باشد از نظر فقهی فقیر محسوب می شود؛ یعنی باید تلاش كرد تا این مقدار را حتما داشت.

و همچنین روایات زیادی است که توصیه می کند مرد برای امرار معاش و اقتصاد خانواده و اهل بیت خویش بایستی تلاش نماید، و حتی "الكاد لعیاله كالمجاهد فی سبیل الله" خوانده شده است؛ یعنی كسی كه برای خانواده اش تلاش می كند، به مانند مجاهد در راه خدا است.

ولی نباید فراموش کرد که در همه این موارد حد توصیه شده آن است كه اسراف نباید كرد.

در روایتی تصریح شده است كه: "أمسک من المال بقدر ضرورتک، وقدّم الفضل لیوم حاجتک» یعنی در جمع مال به مقدار ضرورت و نیاز اکتفا کن، و اضافه بر آن را برای آخرت خود ذخیره نما.(همان، ص297)



بنابراین می توان با توجه به روایات مختلف، نتیجه گرفت که پس انداز مال به اندازه ای که رفع نیاز مادی خانواده و خود شخص متوقف بر آن باشد، پسندیده است؛ ولی اضافه بر آن، اگرچه از نظر فقهی اشکالی ندارد، و شخص می تواند اموال و ثروت زیادی داشته باشد که همه اش حلال است، ولی از سیاق آیات و روایات به خوبی برداشت می شودکه مال و ثروت، در چنین صورتی انسان را به خدمت می گیرند و احتمال بسیار است که ازهمین طریق در دام شیطان و هوای نفس و دنیا طلبی بیفتد.

مطالعه کتاب "التنمیة الأقتصادیة" که توسط محققین دارالحدیث و زیر نظر جناب محمدی ری شهری تدوین شده، و به زبان فارسی هم ترجمه گردیده مفید است.

[askari110]

سلام
خسته نباشيد
طاعات قبول درگاه حق
سوال:
ميخواستم بدونم اگه كسي مال زيادي را از راه حلال به دست بياره و خمس و زكاتش هم بده اين از نظر اسلام مشكل داره؟
اينو به اين خاطر پرسيدم كه تو يكي از آيه هاي قرآن (شرمنده كه آيه ش يادم نيست) اومده :
*الذين يكنزون الذهب و الفضه......*
كساني كه مال جمع كنند به صورت آتشي به دست آنها زده خواهد شد........
البته مضمون آيه اين چنين است


لطفا مرا راهنمايي كنيد ممنون
التما23آ

با سلام

آیه ای که اشاره کردید بحث کنز را مطرح کرده است .آیه این است «والذين يكنزون الذهب والفضة ولاينفقونها فی سبيل الله فبشرهم بعذاب اليم»...اگر به معنی کنز توجه کنید چنانچه به گفته راغب درکتاب مفردات که مى‏گويد: كلمه" كنز" به معناى روى هم نهادن مال و نگهدارى آن است‏.
همچنین اگر به آیه توجه کنید در آیه به عدم انفاق از این مال جمع آوری شده اشاره شده ...
لذا در نتیجه منظور آیه هر کسی که ثرتمند باشد را منظورش نیست بلکه کسانی را می گوید که تنها هدف زندگي‌شان اين استكه با هر وسيله‌ای و از هر جايی از هر راهی – حلال يا حرام – مال بيندوزند. وقتی به مقداری از مال و ثروت دست يافتند به شيوه‌های گوناگون به زياد كردن آن مي‌پردازند. بدين ترتيب تمام فكر آنان مال و ثروت مي‌شود. تمام عقل آنان را مال و ثروت فرا مي‌گيرد و مي‌كوشند بدون اينكه در راستای خدمت به مسائل حياتی زندگی يا حل مشكلات گوناگون باشد، مال جمع كنند. هدف از آنان فقط ارضای عقده طمع­ورزی و شهوت مال اندوزی است.

التماس دعا

[فالق الاصباح]

از نظر اسلام مال وثروت به خودی خود نه خوب است و نه بد.بلکه اگر نردبان صعود انسان به کمال گردد خوب و اگرموجب دل بستگی آدمی گردد وسد راه شود ناپسند خواهد بود .پس به نوع برخورد انسان به ثروت و هدف از ثروت اندوزی دارد.
نمى توان گفت اسلام در برابر مال و ثروت موضع منفى دارد و با آن صد در صد مخالف است.قرآن مجید در آیة 180سورة بقره از »مال» به » خیر» تعبیرکرده است.
در حدیثى از امام باقر(ع) می خوانیم: » نعم العون الدنیا على طلب الآخرهْْ؛(1) دنیا (مال) کمک خوبى براى رسیدن به آخرت است».
اسلام ثروتى را مى پسندد که در آن نیکى به همگان باشد (احسن کما احسن الله إلیک).(2)
اسلام ثروتى را مدح مى کند که در آن »لا تنس نصیبک من الدنیا؛(3) فراموش نکردن بهره دنیوی» تحقق یابد. بالاخره اسلام ثروتی را مى پسندد که مایة فساد در زمین و فراموش کردن ارزش هاى انسانى و گرفتار شدن در سابقة جنون آمیز »تکاثر» (زیاده خواهی) نگردد و انسان را به »خود برتربینی» و »تحقیر دیگران» و حتى رویارویى با پیامبر و بزرگان دین نکشاند.
ثروت باید وسیله اى باشد برای استفادة همگان، پر کردن خلاء هاى اقتصادی؛ مرهم نهادن بر زخم هاى جانگاه محرومان و براى رسیدگى به نیاز ها و مشکلات مستضعفان. علاقه به چنین ثروتى با چنین هدفی، علاقه به دنیا نیست، بلکه علاقه به آخرت است.
یکى از یاران امام صادق(ع) به آن حضرت گفت : چکار کنم من دنیا را دوست دارم و به آن علاقه مندم! مى ترسم دنیا پرست باشم. امام (ع) فرمود: » با ثروت دنیا چه می خواهى انجام دهی؟» گفت: هزینة خود و خانواده ام را تهیه کنم و به خویشاوندان کمک کنم. در راه خدا انفاق کنم و حج و عمره به جا آورم. امام (ع) فرمود: » لیس هذا طلب الدنیا هذا طلب الآخرهْْ؛ این دنیا طلبى نیست ، بلکه طلب آخرت است».(4)
اسلام ثروتی را نکوهش می کند که مانع رسیدن به کمال باشد و موجب دل بستگی انسان شود. در چنین حالتی است که خداوند می فرماید: بگو اگر پدران و فرزندان و همسران و اقوام شما واموالی که جمع آوری کرده ایدوتجارتی که از کسادی آن بیمناک هستید و خانه هایی که به آن دل بسته اید در نزد شما محبوب تراند از خدا و رسول وجهاد در راه خدا پس منتطر امر خدا باشید.(5)
در این صورت ثروت اندوزى باعث طغیان و سرکشى گردد. از این رو در بعضى از متون اسلامى از ثروت و برخى از ثروتمندان مذمّت شده است. مذمّت از قارون ثروتمندِ مغرور شاهد گویایى بر این موضوع است.
پی نوشت ها:
1. وسائل الشیعه، ج 12، ص 17.
2. قصص (28) آیة 77.
3. همان.
4. وسائل الشیعه، ج 12، ص 19.
5. توبه (9) أیه 24.

به نقل از سایت مرکز ملی پاسخگویی

[in search of truth]

اگربه عقلمان رجوع کنیم مسلمابه ماخواهدگفت که داشتن ثروت بلامانع است چراکه خوب زندگی کردن تضادی باانجام اعمال خوب نداردواصلا مومن به ثروت ونعمت خداازهرکسی شایسته تراست
فقط بایدمواظب بودکه این ثروت ماراسرگزم وازیادخداغافل نکند

[ماهی کوچک]

سلام


همچنین درروایت دیگری در مورد جمع آوری اموال، انسان ها را به سه دسته تقسیم کرده است:

دسته اول کسانی هستند که اصلا دوست ندارند مال جمع آوری کنند، و از دنیا و اموال آن به مقداری که گرسنگی [و نیاز] آنها برطرف شود و پوششی برای خود داشته باشند اکتفا میکنند. سرانجام چنین کسانی چنین ترسیم شده است: «فاولئک الآمنون الذین لاخوف علیهم ولا هم یحزنون» یعنی آنها مومنانی هستند که پاداششان محفوظ است و در جوار حضرت حق ونسبت به پاداش خویش هیچ ترس و غمی ندارند.

دسته دوم کسانی هستند که جمع آوری مال و ثروت را دوست دارند، ولی فقط به دنبال جمع اموال از راه حلال هستند، و هیچگاه به سوی حرام دست درازی نمی كنند؛ و از سرمایه خود در راه خیر استفاده می کنند. سرانجام این گروه چنین ترسیم شده است: «فاولئک الذین إن نوقشوا عذبوا و إن عفی عنهم سلموا» یعنی اگر در این راه مرتکب اشتباه و خطایی شده باشند، چه در اموال و چه درمصرف آنها، عذاب می شوند، و اگر بخشیده شوند در امان هستند. [به عبارت دیگر اگرچه اموال آنها از راه حلال بوده ولی حسابرسی دقیق و سختی دارند.]

گروه سوم کسانی هستند که مال اندوزی می کنند و فرقی بین حلال و حرام نمی گذارند. اگر انفاق کنند از روی اسراف است و اگر امساک کنند از روی بخل و خساست.
سرانجام اینها توسط معصوم(علیه السلام) چنین ترسیم شده است: "فأولئک الذین ملکت الدنیا زمام قلوبهم حتی أوردتهم النار بذنوبهم" یعنی دنیا قلب و دل اینها را تسخیر کرده، و سرانجام به خاطر گناهانشان وارد جهنم می شوند.(همان، ج9، ص23)

سلام خوب اگر اینطور باشد پس من می رم راه اول را انتخا کنم که راحتتره حساب کتابش هم راحتتره اونوقت کی بره دنبال علم واختراع وساخت وساز خوب کافرا پس کی باعث پیشرفت دنیا بشه ؟
کافرا
فکر می کنم پس یکی از دلایلی که تو هر کشوری می ریم مسلمونا از لحاظ پیشرفت و تکنولوزی عقب ترند این دلایله که باعث این می شه که ما تو خودمون احساس مسئولیت برای پیشبرد علم و جامعه در جهت رفاه مردممون نکنیم وبه یه زندگی ساده با حداقل امکانات بسنده کنیم