توحيد- فطرت خدا آشنا

[║★║فاطمی║★║]

بنام تو اي قرارهستي

هزار و يک نکته از قرآن کريم

بخش توحيد

فطرت خدا آشنا

قرآن کريم، انسان را دارای فطرتی خداخواه و خداشناس معرفی می کند؛ ( فطره الله الّتی فطر النّاس عليها لا تبديل لخلق الله )- روم، 30 -تا فطرت او بيدار است، وی خداگرا و خداجوست، و همه ی هستی و دارايی هايش را از او می داند؛ ليکن گاهی بر اثر غفلت از حقيقت خويشتن، به اسباب مادی دل می بندد و در نتيجه، از پروردگارش غافل می گردد و در اين صورت، اگر به سختی و مصيبتی گرفتار شود، نا اميد و مضطرب خواهد شد؛ ( و اذا أنعمنا علی الإنسان أعرض و ناء بجانبه و إذا مسّه الشّرّ کان يوءسا )- اسراء ، 83 – بنابراين، انسان دو حال دارد: فطری و عادی؛ بر اساس هوشياری فطری، چه در آسايش و رفاه، چه در سختی و بلا، دل سوی خدا دارد و بر پايه ی غفلت از فطرت، به نعمت های دنيوی مثل مال و جاه و فرزندان سرگرم است، ليکن حوادث تلخ می تواند او را از خواب غفلت بيدار کرده و با خدای خويش آشنا سازد؛ ( و اذا مسّکم الضّرّ فی البحر ضلّ من تدعون الّا ايّاه ) – اسراء ، 167- و نيز ( و اذا مسّ الانسان الضرّ دعانا لجنبه ) _ يونس، 12 –
خلاصه اين که: انسان دارای فطرتی خداجوست، ليکن گاهی هنگام رفاه و آسايش از خداوند غافل می شود، ولی زمان گرفتاری و بلا هوشيار می گردد و يگانه موجودی را صدا می زند که توان بر طرف کردن مشکلاتش را دارد و برای سهولت دستيابی به اهدافش، وعده ی اطاعت و شکرگذاری می دهد؛ ( لئن أنجينا من هذه لنکوننّ من الشّاکرين )- انعام، 63 –
پيدايش چنين ارتکازی(به چيزی تکيه کردن) در انسان ها مبتنی بر رفتار اجتماعی آن هاست که برای تأمين نيازهای خويش اقدام به معامله می کنند و چيزی می دهند و در مقابلش چيز ديگری می ستانند. بدين جهت، در ارتباط با خداوند سبحان نيز چنين عمل می کنند، در حالی که ساحت مقدسش منزه از احتياج است. توجه انسان به خداوند سبحان، هر چند در حالت اضطرار و بيچارگی باشد، دليل روشنی بر وجود فطرت خداجو و خداگرای اوست، گرچه پس از رسيدن به ساحل امن و رهايی از مصايب دوباره ناسپاسی می کنند ( ثم أنتم تشرکون ) – انعام، 63 -
برگرفته از:
هزار و يک نکته از قرآن کريم، پژوهش و نگارش؛ اکبر دهقان، مرکز فرهنگی درس هايی از قرآن، چاپ پنجم، 1384
هزار و يک نکته به شرح ذيل تحقق پذيرفت:
تفسير الميزان، 220 نکته
تفسير نمونه، 120 نکته
تفسير نور الثقلين، 80 نکته
تفسير کبير، 80 نکته
تفسير کشف الاسرار، 60 نکته
تفسير موضوعی، 70 نکته
تفسير نور، 70 نکته
تفاسير و کتب ديگر، 200 نکته
مولف کتاب، 101 نکته