! گزیده اشعار ملک الشعرای بهار !

[سوگند]

گزیده اشعار ملک الشعرای بهار

[سوگند]

مرغ سحر ناله سر كن
داغ مراتازه تر كن
ز آه شرربار ، اين قفس را
برشكن و زير و زبر كن
بلبل پربسته زكنج قفس درآ
نغمة آزادي نوع بشر سرا
و ز نفسي عرصة اين خاك توده را
پُر شرر كن
ظلم ظا لم ، جور صياد
آشيانم داده بر باد
اي خدا ، ايفلك ، اي طبيعت
شام تاريك ما را سحر كن
نوبهار است ، گل ببار است
ابرچشمم ،ژاله بار است
اين قفس ، چون دلم ، تنگ و تار است
شعله فكن در قفس ايآه آتشين
دست طبيعت گل عمر مرا مچين
جانب عاشق نگه ، اي تازه گل ، ازين
بيشتر كن

[سوگند]

من نگويم كه مرا از قفس آزاد كنيد
قفسم برده به باغي و دلم شاد كنيد
فصل گل مي گذرد همنفسان بهر خدا
بنشينيد به باغي و مرا ياد كنيد
ياد از اين مرغ گرفتار كنيد اي مرغان
چون تماشاي گل و لاله و شمشاد كنيد
هر كه دارد ز شما مرغ اسيري به قفس
برده در باغ و به ياد منش آزاد كنيد
آشيان من بيچاره اگر سوخت ، چه باك
فكر ويران شدنِ خانة صياد كنيد
شمع اگر كشته شد از باد مداريد عچب
ياد پروانة هستي شده بر باد كنيد
بيستون بر سر راه است ، مباد از شيرين
خبري گفته و غمگين دل فرهاد كنيد
جور و بيداد كند ، عمرِ جوانان كوتاه
اي بزرگانِ وطن ، بهر خدا داد كنيد
گر شد از جور شما خانة موري ويران
خانة خويش محال است كه آباد كنيد
كنج ويرانة زندان شد اگر سهم بهار
شكرِ ازادي و آن گنج خدا داد كنيد

[سوگند]

برو كار مي كن مگو چيست كار
كه سرماية جاوداني است كار
نگر تا كه دهقان دانا چه گفت
به فرزندگان ،چون همي خواست خفت
كه ميراث خود را بداريد دوست
كه گنجي ز پيشينيان اندراوست
من آن را ندانستم اندر كجاست
پژوهيدن و يافتن با شماست
چو شد مِهرمَه ، كِشتگه بر كَنيد
همه جاي آن زير و بالا كُنيد
نمانيد ناكنده جاييزباغ
بگيريد از آن گنج هر جا سراغ
پدر مرد و پوران به اميد گنج
بهكاويدن دشت بردند رنج
به گاو آهن و بيل كندند زود
هم اينجا ، هم آنجا و هرجا كه بود
قضا را در آن سال از آن خوب شخم
ز هر تخم برخاست هفتاد تخم
نشد گنج پيدا ولي رنجشان
چنان چون پدر گفت شدگنجشان

[سوگند]

نيك بنگر بدان بَناي بلند
چون كه معمار طرح آن افكند
آن يكي آجرش تمام كند
دگري نيز خشت خام كند
آن يكي آهكش كند غربال
وان دگر خاكش آورد به جوال
آن يكي پي فكند وجِرز كشيد
وان دگر طاق بست و گچ ماليد
چونكه هر كس به كار خود پرداخت
گشت پيدا عمارتي نو ساخت
زين قبيل است علمهاي جهان
خُبرگي بايد ازكِهان و مِهان
آنكه هم درزي است و هم قناد
باز آرد به هر دو كار فساد
جامة خلق از اوست شهد اندود
پشمكش نيز هست پشم آلود
كار دانا يكي بودپيوست
بُرد نتوان دو هنوانه به دست

[سوگند]

يا که به راه آرم اين صيد دل رميده را
يا به رهت سپارم اين جان به لب رسيده را

يا ز لبت کنم طلب قيمت خون خويشتن
يا به تو واگذارم اين جسم به خون تپيده را

کودک اشک من شود خاکنشين ز ناز تو
خاکنشين چرا کني کودک نازديده را؟

چهره به زر کشيده ام، بهر تو زر خريده ام
خواجه! به هيچ کس مده بنده ي زر خريده را

گر ز نظر نهان شوم چون تو به ره گذر کني
کي ز نظر نهان کنم، اشک به ره چکيده را؟

گر دو جهان هوس بود، بي تو چه دسترس بود؟
باغ ارم قفس بود، طاير پر بريده را

جز دل و جان چه آورم بر سر ره؟ چو بنگرم
ترک کمين گشاده و شوخ کمان کشيده را

خيز، بهار خون جگر! جانب بوستان گذر
تا ز هزار بشنوي قصه ي ناشنيده را

[سوگند]

شمعيم و دلي مشعله افروز و دگر هيچ
شب تا به سحر گريه ي جانسوز و دگر هيچ

افسانه بود معني ديدار، که دادند
در پرده يکي وعده ي مرموز و دگر هيچ

خواهي که شوي باخبر از کشف و کرامات
مردانگي و عشق بياموز و دگر هيچ

زين قوم چه خواهي؟ که بهين پيشه ورانش
گهواره تراشاند و کفن دوز و دگر هيچ

زين مدرسه هرگز مطلب علم که اينجاست
لوحي سيه و چند بدآموز و دگر هيچ

خواهد بدل عمر، بهار از همه گيتي
ديدار رخ يار دلافروز و دگر هيچ

[سوگند]

رخ تو دخلي به مه ندارد
که مه دو زلف سيه ندارد

به هيچ وجهت قمر نخوانم
که هيچ وجه شبه ندارد

بيا و بنشين به کنج چشمم
که کس در اين گوشه ره ندارد

نکو ستاند دل از حريفان
ولي چه حاصل؟ نگه ندارد

يا به ملک دل ار تواني
که ملک دل پادشه ندارد

عداوتي نيست، قضاوتي نيست
عسس نخواهد، سپه ندارد

يکي بگويد به آن ستمگر :
« بهار مسکين گنه ندارد؟»

[سوگند]

آخر از جور تو عالم را خبر خواهيم کرد
خلق را از طرهات آشفته تر خواهيم کرد

اول از عشق جهانسوزت مدد خواهيم خواست
پس جهاني را ز شوقت پر شرر خواهيم کرد

جان اگر بايد، به کويت نقد جان خواهيم يافت
سر اگر بايد، به راهت ترک سر خواهيم کرد

هرکسي کام دلي آورده در کويت به دست
ما هم آخر در غمت خاکي به سر خواهيم کرد

تا که ننشيند به دامانت غبار از خاک ما
روي گيتي را ز آب ديده تر خواهيم کرد

يا ز آه نيمشب، يا از دعا، يا از نگاه
هرچه باشد در دل سختت اثر خواهيم کرد

لابهها خواهيم کردن تا به ما رحم آوري
ور به بيرحمي زدي، فکر دگر خواهيم کرد

چون بهار از جان شيرين دست برخواهيم داشت
پس سر کوي تو را پرشور و شر خواهيم کرد

[سوگند]

افسوس که صاحب نفسی پیدا نیست
فریاد که فریاد رسی پیدا نیست
بس لابه نمودیم و کس آواز نداد
پیداست که در خانه کسی پیدا نیست