★حکم مجرمی که بعد از اعدام زنده می ماند...★

[منتظران ظهور]

مجرمی که بعد از اعدام زنده است!




فردی در رابطه با قاچاق مواد مخدر، به اعدام محکوم می شود در روز اجرای حکم، او را به طناب

دار می آویزند و بعد ازدوازده دقیقه حلق آویز بودن، پایین می آورند. پس از معاینه پزشک و صدور

گواهی فوت روانه سردخانه می شود تا برای دفن تحویل خانواده‌اش شودداستان از زمانی شروع

می شود که متصدی سردخانه متوجه وجود بخار در پوشش پلاستیکی روی او می شود و این یعنی

او زنده است.هر چند به گفته پور محمدی (وزیر دادگستری) حال عمومی مجرم یاد شده رضایت بخش نیست و الان با دستگاه زنده است؛

اما این سوال به سرعت اذهان عمومی را در نوردید که حالا تکلیف چیست؟ او دیگر از اعدام رهیده است و باید آزاد شود و یا باید دوباره به چوبه دار سپرده شود؟

گلایه از اظهار نظرهای غیر کارشناسانه و جو سازی ها متاسفانه این موضوع هم به مانند بسیاری از

موضوعات علمی و کارشناسی خبر ساز، دستخوش اظهار نظرهای عمومی شد و عده ای که هیچ

سررشته ای از حقوق و احکام نداشتند تنها برای اینکه اظهار نظری کرده باشند به خود اجازه دادند

در این موضوع هم اظهار نظر کنند. ندیدیم کسی گفته باشد:

ما چه کاره ایم که نظر بدهیم؛ باید دید کارشناسان و صاحبنظران چه می گویند.



جای بسی گله و شکایت هست که چرا در جامعه ما بسیاری به خود اجازه می دهند در هر موضوعی

اظهار نظر کنند و با گفتن «به نظر من» فتوا دهند؛ حکم صادر کنند؛ قانونی وضع و با قانونی

مخالفت کنند و جالب تر اینکه انتظار دارند به نظر آنها نیز بها داده شود

حقوقدان ها چه می گویند؟ پس از اعلام زنده بودن این مجرم سیل اظهار نظرها در فضای رسانه ای

به راه افتاد که اکثر آن از همین مدل «به نظر من» ها بود که اشاره کردیم.

البته چندین نظر کارشناسی هم منتشر شده است که مربوط به حقوقدان ها و کارشناسان محترم فقه

است. این بزرگواران دو نظر متفاوت دارند عده ای بر این باورند که او را باید اعدام کرد و عده ای دیگر مخالف اعدام اویند.

ادامه دارد ان شاالله...

[منتظران ظهور]

مخالفان اعدام معتقدند که حکم یک بار اجرا شده است و دلیلی بر اجرای دوباره آن وجود ندارد؛ ولی در مقابل، موافقان اعدام می گویند حکم، اجرا نشده است و باید اجرا شود.

پس دعوای جدی بر سر این موضوع است که حکم اجرا شده یا نه؟حکم اجرا شده یا نه؟ آنچه قانون

طبق آیین نامه نحوه اجرای حکم اعدام[1] به آن تصریح دارد «سلب حیات انسانی» از مجرم

محکوم به اعدام است. بنابراین دقیق تر این است که بگوییم: سلب حیات از این مجرم صورت گرفته است یا نه؟

طرفداران اعدام با توجه به علائم حیاتی بعدی مدعیند که چون سلب حیات صورت نگرفته پس اصلا حکم اجرا نشده و باید اجرا شود.

******************************
مخالفان اعدام، به ماده 18 نحوه همین آیین نامه استناد کرده و تأیید پزشک قانونی مبنی بر مرگ را
دلیل سلب حیات یا همان اجرای حکم می دانند. در این ماده آمده است:

پس از اجرای حکم، چنانچه به تشخیص پزشک قانونی یا پزشک معتمد اطمینان به مرگ محکوم حاصل شود، از محل اجرای حکم خارج و جسد تحویل پزشکی قانونی می شود .

طرفداران در جواب می گویند طبق آیین نامه، محکوم به اعدام می بایست یک ساعت بالای دار

بماند[2] اما مجرم مورد بحث تنها دوازده دقیقه بالای دار مانده است و بعد به پایین آورده شده؛

بنابراین قانون به درستی اجرا نشده است و باید دوباره تکرار شود. در هر صورت از نظر حقوقی

این کشمکش بین حقوق دانها وجود دارد که حکم اجرا شده و مجرم باید آزاد شود و یا چونسلب حیات

از او صورت نپذیرفته حکم اجرا نشده است و باید اعدام تکرار شود.[3]

   

1. آیین نامه نحوه اجرای احکام قصاص، رجم، قتل، صلب، اعدام، شلاق موضوع ماده 293 قانون آیین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور کیفری مصوب سال 1382، عنوان فصل اول


2. ماده 16 نظامنامه اجرای حکم اعدام مصوب سال 1307 که می گوید: نعش مصلوب باید یک ساعت در بالای دار بماند.

3. دکتر حسین میرمحمد صادقی استاد دانشگاه در گفت و گو با خبرنگار حقوقی ایسنا، اظهار کرد: در قانون مجازات اسلامی سال 1392 تصریح شده که اگر قصاص نفس اجرا و تصور شد که متهم مرده است ولی پس از آن مشخص شد که وی نمرده است حق اجرای دوباره قصاص برای اولیای دم وجود دارد و آنها مجددا می‌توانند درخواست اجرای مجازات قصاص را کنند. وی افزود: اجرای مجدد حکم اعدام قاچاقچی بجنوردی نیز بر اساس همین موضوع است و از آنجا که مجازات این متهم اعدام بوده و بنا به دلایلی اجرا نشده، باید مجددا اجرا شود. وی گفت: همانگونه که اگر در زمان اجرای حکم قصاص نفس طناب دار به هر نحوی پاره شد مجددا باید قصاص اجرا شود در مورد اجرای حکم اعدام نیز باید بر اساس همین مبنا عمل کرد و اعدام دوباره اجرا شود.

[منتظران ظهور]

نظر مراجع تقلید درباره چنین رخدادی



حضرت آیة الله مکارم شیرازی دام ظله:

پرسش اول: چنانچه فردی به عنوان یکی از جرائم عمومی اعدام گردد و سپس در سردخانه علائم حیات در او مشاهده گردد آیا حکم اعدام به قوت خود

باقی است؟حکم خسارتی که در هنگام اجرای حکم اعدام به او وارد شده چیست؟

پاسخ: دلیلی بر سقوط اعدام وجود ندارد ولی خساراتی که در نخستین اجرای حکم اعدام بر آن شخص وارد شده باید به نظر کارشناسان تعیین

و از بیت المال به ورثه او پرداخت گردد و اگر نحوه اجرا به صورت ناقص بر اثر سهل انگاری انجام شده خسارت ها را باید مجریان بپردازند.[4]

حضرت آیة الله صافی گلپایگانی دام ظله:

پرسش دوم: اگر شخصی به واسطه قاچاق مواد مخدر محكوم به اعدام شده و بعد از اجرای حكم، حیات خود را باز یافته باشد،

آیا چنین شخصی را می‌توان اعدام نمود؟ خواهشمند است حكم شرعی آن را بیان فرمایید.

پاسخ: در فرض سۆال، اعدام چنین شخصی جایز نمی باشد.[5]

توضیح: پاسخ ایشان ناظر به سوال و متناسب با اطلاعات ارائه شده ی در آن است. همانگونه که ملاحظه می کنید در سوال آمده است:

« بعد از اجرای حكم، حیات خود را باز یافته باشد» که ایشان هم بر این اساس فرموده اند: «اعدام چنین شخصی جایز نمی باشد»

و حال آنکه در موضوع مورد بحث، اصل اجرای حکم مورد تردید و انکار است؛بنابراین مجرم مورد نظری که حیات خود را از دست نداده

تا صحبت از باز یافتن آن باشد؛ اصلا مصداق این سوال نیست.

در این مورد سوالی که از حضرت آیة الله مکارم شیرازی دام ظله پرسیده اند سوال درست و مطابق با واقعیت مسأله است؛ سوالی که آیة الله صافی نیز مانند

آیة الله مکارم شیرازی دام ظله به آن پاسخ داده است:

پرسش سوم از آیة الله صافی گلپایگانی دام ظله: در صورتى كه بعد از اعدام و قبل از دفن، در سردخانه یا پزشكى قانونى و ... در مجرم علائمى حیاتى دیده شود

و با مداوا سلامت خود را بازیابد، ‌اجراى مجدد حكم چه صورتى دارد؟ آیا بین حد و قصاص تفاوتى وجود دارد؟

پاسخ: در فرض سۆال، ظاهراً حكم اجراى حد و قصاص به قوت خود باقى است.[6]

از اینجا روشن می شود سبب اختلاف در فتاوای آیة الله صافی؛ نه به دلیل تغییر نظر ایشان است بلکه به دلیل آن است که دو سوال متفاوت از ایشان پرسیده شده

و برخی گمان کرده اند یک سوال است با دو جواب متفاوت.[7]

   

4. پایگاه معظم له

5. پایگاه معظم له

6. جامع الأحكام، ج‌2، ص 363

7. برای همین دفتر ایشان در توضیحی اعلام نمود: «مسأله‌ای كه در كتاب جامع الأحكام جلد دوم می‌باشد ارتباطی به موضوع مذكور ندارد و معظم له نسبت به این مسأله نظر دیگری دارند.» و این یعنی چون سوالها یکی نیستند؛ پاسخهای ایشان نیز متفاوت است.

   

[شیعه اهل بیت(ع)]

با عرض سلام خدمت محققین گرامی
بنده در کتاب "امامت و غیبت از دیدگاه علم کلام"نوشته سید مرتضی(ره) برادر سید رضی(ره) گردآوردنده نهج البلاغهمشاهده کردم که این علامه وفقیه جلیل القدر و عظیم الشأن جهان تشیع معتقد به تعطیلی حدود و قصاص در زمان غیبت امام عصر(عج) بودند...البته این مطلب رو عنوان کنم که بنده در جایگاهی نیستم که در مسائل فقهی اظهار نظر کنم در زمان ائمه(ع) هم اجرای احکام حدود وقصاص تعطیل بود بین فقهای بزرگ شیعه در جواز یا عدم اجرای احکام حدود و قصاص اختلاف بوده بعضی فقها معتقدند که ائمه(ع) اجرای حکم حدود و قصاص رو به مجتهد جامع الشرایط واگذار کرده اند و دسته ای دیگر به خلاف این مطلب معتقدند و اعتقاد دارند که احکام حدود و قصاص فقط باید بدست معصوم(ع) انجام گیرد و شرط عصمت در اجرای اینگونه احکام لازم و ضروری استموافقین اجرای اینگونه احکام عقیده دارند که برای جلوگیری از فساد و فحشاء باید احکام حدود و قصاص اجرا گرددعده ای دیگر معتقدند فقها تا جایی میتوانند فتوی دهند که منجر به قتل نشود یعنی به عنوان مثال حد بریدن دست دزد که طبق روایات اهل بیت(ع) حد بریدن تا۴انگشت بغیر از انگشت شست استولی اینکه دست کدام دزد باید بریده شود آیا این حکم مخصوص هر دزدی است یا دزدی خاصی است شاید به همین دلیل مخالفین این عقیده برای جلوگیری از هر گونه ظلمی معتقد به اجرای احکام حدود و قصاص توسط‌ معصوم(ع) بوده اند

[Partofar]

به عنوان مثال حد بریدن دست دزد که طبق روایات اهل بیت(ع) حد بریدن تا۴انگشت بغیر از انگشت شست استولی اینکه دست کدام دزد باید بریده شود آیا این حکم مخصوص هر دزدی است یا دزدی خاصی است شاید به همین دلیل مخالفین این عقیده برای جلوگیری از هر گونه ظلمی معتقد به اجرای احکام حدود و قصاص توسط‌ معصوم(ع) بوده اند

با سلام و عرض ادب و احترام
ببخشید اگر امکان دارد شما این روایات را بیاورید!
سپاسگزارم
التماس دعا

[منتظران ظهور]

حضرت آیة الله فاضل لنکرانی(ره):

در پاسخ به همین پرسش سوم مرقوم فرموده اند:

باید حكم، مجدّداً اجرا شود و فرقى بین حد و قصاص وجود ندارد، مگر اینكه در قصاص، اولیاء دم از قصاص صرف نظر كنند.(8)



حضرت آیة الله بهجت(ره):


پرسش چهارم: اگر پس از اعدام و حلق‌آویز كردن مجرم، كشف شود كه وى زنده است، آیا دوباره باید اعدام شود؟ خسارت‌هایى كه در اثر

اجراى اوّل حكم بر مجرم وارد شده است، بر عهده چه كسى است؟

پاسخ: باید دوباره اعدام شود و ضمان خسارت‌هایى كه در اوّل بر مجرم وارد شده، بر مباشر آن است. هر چند تكلیفاً معذور بوده است.(9)

نتیجه گیری:


به دلیل صراحت نداشتن قانون در این موضوع خاص حقوقدان ها بر اساس ادله قانونی دیگر دو نظر متفاوت دارند عده ای مخالف اعدام دوباره اند

و عده ای حکم را اجرا نشده می دانند و معتقد به اعدام دوباره برای سلب حیات این مجرمند.اما از نظر فتوای تمام مراجعی که در این باره اظهار نظری

از آنها موجود است در این فتوا اتفاق نظر دارند که حکم اعدام باید دوباره اجرا شود.

   

8. جامع المسائل، ج‌2، ص 459

9. استفتاءات، ج‌4، ص 475