همه چیز در مورد احكام روزه قضا و كفاره آن...!!!

[║★║فاطمی║★║]

بنام تو اي قرار هستي

روزه قضا

اگر كسى روزه را در وقت آن نگيرد, بايد روز ديگرى , به جاى آن روزه بگيرد, پس روزه اى كه بعد از وقت آن , به جا آورده مى شود, <روزهء قضا> نام دارد.
كفاره روزه

كفّاره , همان جريمه اى است كه براى باطل كردن روزه معين شده است و عبارت است از:
-- آزاد كردن يك بَرده
-- دو ماه روزه گرفتن كه سى و يك روز آن بايد پى در پى باشد
-- سير كردن شصت فقير, يا دادن يك مُدّ طعام به هر يك از آن ها.
كسى كه كفّاره بر او واجب شود, بايد يكى از اين سه را انجام دهد و چون امروزه <برده > به معناى فقهىِ آن يافت نمى شود, مورد دوّم يا سوم را انجام مى دهد, و اگر هيچ يك از اينها برايش مقدور نيست هر مقدار كه مى تواند بايد به فقير طعام بدهد و اگر اصلاً نتواند طعام بدهد, بايد استغفار كند.(1)
در اين موارد به جا آوردن قضاى روزه واجب است ولى كفّاره ندارد:
1- روزه دار عمداً قى كند.
2- در ماه رمضان غسل جنابت را فراموش كند و با حال جنابت , يك يا چند روز روزه بگيرد.
3- در ماه رمضان , بدون اينكه تحقيق كند صبح شده يا نه ؟ كارى كند كه روزه را باطل مى كند, مثلاً آب بخورد, و بعداً معلوم شود صبح بوده است .
4- كسى بگويد صبح نشده و روزه دار به گفتهء او, كارى كند كه روزه را باطل مى كند, و بعداً معلوم شود صبح بوده است .(2)
5- روزه هايى كه به واسطه سفر باطل شده است .(3)
6- روزه هاى ايام حيض و نفاس بانوان .(4)
7- بر اثر ندانستن مسأله , مبطلى انجام داده ولى نمى توانسته مسأله را ياد بگيرد, يا اصلاً ملتفت نبوده .(5)
-- اگر عمداً روزهء رمضان را نگيرد, يا عمداً آن را باطل كند, قضا و كفاره واجب مى شود.(6)
مواردى كه فقط بايد براى هر يك روز يك مد طعام به فقير داده شود:
1- به واسطه مرض نتواند روزه بگيرد و مرض او تا سال بعد طول بكشد و اگر چنانچه مرض او تا چندين سال طول بكشد قضاى سال آخر را بايد به جا آورد و سالهاى گذشته را براى هر يك روز يك مد طعام به فقير بدهد(7)
2- كسى كه به واسطهء پيرى , روزه گرفتن برايش مشقت دارد و بعد از رمضان هم نمى تواند قضاى آن را به جا آورد.(8)
3- مرضى دارد كه زياد تشنه مى شود و روزه گرفتن برايش مشقت دارد و بعد از رمضان هم نمى تواند قضاى آن
را به جا آورد(9).
مواردى كه بايد قضاى روزه را به جا آورد و براى هر يك روزه يك مد طعام به فقير بدهد:
1- به واسطه عذرى ; مثلاً سفر روزه نگرفته و بعد از ماه رمضان عذر برطرف شده و تا رمضان سال بعد عمداً
قضاى آن را به جا نياورده است .(10)
2- به واسطه عذرى روزه نگرفته و بعد از رمضان عذر او برطرف شده و تا چند سال قضا آن را تأخير انداخته
(قضا و يك كفاره 10سيرى ), كفاره تكرار نمى شود.(11)
3- موقعى كه عذر دارد, تصميم او بر اين است كه بعد از برطرف شدن عذر, قضا روزه را به جا آورده و عذر برطرف شد و پيش از آن كه قضا كند درتنگى وقت عذرى برايش پيدا شود, قضا آن واجب و يك مد طعام احتياط واجب است(12) .
4- در قضا روزه كوتاهى كند و وقت تنگ شود و در تنگى وقت عذرى برايش پيش آيد.(13)
5- مرضى دارد كه زياد تشنه مى شود و روزه گرفتن برايش مشقت دارد ; اضافه بر يك مد طعام , بنابر احتياط واجب (قضاى آن را هم به جا آورد.(14)
6- زنى كه زائيدن او نزديك است و روزه براى حملش ضرر دارد و نمى تواند روزه بگيريد.(15)
7- زنى كه زاييدن او نزديك است و روزه براى خودش ضرر دارد و نمى تواند روزه بگيرد قضاى آن را بايد به ت جاآورد و بنابر احتياط واجب براى هر يك روز, يك مد طعام به فقير بدهد.(16)
8- زنى كه بچه شير مى دهد و شير او كم است و روزه براى بچه اى كه شير مى دهد ضرر دارد(17).
9- زنى كه بچه شير مى دهد و شير او كم است و روزه براى خودش ضرر دارد, قضاى روزه را بايد به جا آورد وأبنابر احتياط واجب براى هر روز يك مد طعام به فقير بدهد.(18)
10- به واسطهء عذرى , غير مرض مانند مسافرت , روزهء رمضان را نگيرد و عذر او تا رمضان سال بعد طول بكشد,حقضا آن را بايد به جا آورد و احتياط مستحب آنست كه براى هر روز يك مد طعام به فقير بدهد.(19*


منابع :
1- توضيح المسائل , م 1660 ،1661
2- توضيح المسائل , م 1688
3- تحريرالوسيله , ج 1 ص 298 م 4
4- العروةالوثقى , ج 2 ص 390 م 3
5- همان , م 1659
6- همان , م 1658و 1710
7- توضيح المسائل , م 1703و 1707
8- توضيح المسائل , م 1726
9- توضيح المسائل , م 1727
10- توضيح المسائل , م 1705
11- توضيح المسائل , م 1709
12- توضيح المسائل , م 1706
13- توضيح المسائل , م 1706
14- توضيح المسائل , م 1727
15- توضيح المسائل , م 1728
16- توضيح المسائل , م 1728
17- توضيح المسائل , م 1729
18- توضيح المسائل , م 1729
19- توضيح المسائل , م 1703

[║★║فاطمی║★║]

بنام تو اي قرار هستي

1- لازم نيست قضاى روزه را فوراً به جا آورد, ولى بنابر احتياط واجب بايد تا رمضان سال بعد انجام دهد.(1)
2- اگر چند ماه رمضان روزهء قضا دارد, هر كدام را اوّل بگيرد اشكال ندارد, ولى اگر وقت قضاى روزهء آخرين ماه رمضان تنگ است ; مثلاً ده روز از رمضان آخر, قضا دارد و ده رور به رمضان مانده است , بايد اوّل قضاى آن را بگيرد.(2)
3- انسان نبايد در انجام كفاره كوتاهى كند, ولى لازم نيست , فوراً آن را انجام دهد.(3)
4- اگر كفّاره بر انسان واجب شود, چند سال بر آن بگذرد و به جا نياورد, چيزى بر آن اضافه نمى شود.(4)
5- اگر روزهء خود را با كار حرامى ; مانند استمنا باطل كند, بنابر احتياط واجب كفّارهء جمع لازم مى شود; يعنى بايد يك برده آزاد كند و دو ماه روزه بگيرد و به شصت فقير طعام بدهد; اگر هر سه برايش ممكن نيست , هر كدام از آن ها را كه مى تواند بايد انجام دهد.(5)
6- كسى كه قضاى روزهء رمضان را گرفته , اگر بعد از ظهر عمداً آن را باطل كند, بايد به ده فقير هر كدام يك مدّ طعام بدهد. و اگر نمى تواند طعام بدهد, بنابر احتياط واجب بايد سه روز پى در پى روزه بگيرد.(6)

استفتاء

س ـ كسانى كه نماز و روزه شان شكسته است و هميشه سر كارند, به جز تعطيلات , پس بايد روزه هاى قضا شده را چگونه و كِى به جا آورند؟
ج ـ بايد در طول سال قضا نمايند, على الاحوط.(7)
س ـ زنى مدتهاست كه يا حامله است و يا بچه شير مى دهد و در ماه رمضان نمى تواند روزه بگيرد, تكليفش در مورد قضاى روزه چگونه است ؟
ج ـ وجوب قضا ساقط نيست .(8)

در اين موارد نه قضا واجب است و نه كفّاره :

1- روزه هاى ايّام كفر براى تازه مسلمان ; يعنى اگر كافرى مسلمان شود قضاى روزه هاى گذشته واجب نيست .(9)
2- كسى كه به واسطهء پيرى نمى تواند روزه بگيرد و بعد از رمضان هم نمى تواند قضاى آن را انجام دهد. ولى اگرثروزه گرفتن برايش دشوار است , بايد براى هر روز, يك مُدّ طعام به فقير بدهد.(10)
3-روزهء قضاى پدر و مادر پس از مرگ پدر, پسر بزرگ او بايد نمازها و روزه هاى قضا شدهء او را به جا آورد و احتياط مستحب است قضاى نماز و روزه هاى مادر را هم به جا آورد.(11)

منابع :

1- العروةالوثقى , ج 2 ص 230 م 7و تحرير الوسيله , ج 1 ص 298 م 4
2- توضيح المسائل , م 1698
3- توضيح المسائل , م 1684
4- توضيح المسائل , م 1685
5- توضيح المسائل , م 1665
6- توضيح المسائل , م 1687
7- استفتاآت , ج 1 ص 331 س 84
8- همان , ص 332 س 87
9- توضيح المسائل , م 1695
10- توضيح المسائل , م 1725 ،1726
11- اين بحث به تفصيل در درس 33گذشت .

[محمد تقوی راد]

خانومی که در ماه رمضان به بچه شیر میدهد و نمی تواند در طی چندین سال روزه خود را بگیرد آیا برای چندین سال باید کفاره بدهد یا یک بار کفاره دادن کفایت میکند ؟

[صدید]

سلام
چند نکته:
1- زنى كه زایمان او نزدیک است و روزه برای خودش یا بچه ضرر دارد، روزه براوواجب نیست ولی باید براى هر روز یك مد طعام (750 گرم گندم یا ... ) معادل400تومان، به فقیر بدهد.
2- قضای روزه ها را هر موقع توانست باید انجام دهد.
3- اگر کسی قضای روزه رمضان را تا رمضان سال بعدش انجام ندهد، باید یک مد طعام (750 گرم گندم یا ...)معادل400تومان به عنوانکفاره تاخیر به فقیر پرداخت نماید. دادن کفاره تاخیر یکبار برای همیشه است یعنی درهر سال تکرار نمی شود.
4- دادن کفاره یا فدیه واجب است ولی فوری نیست؛ لذا هر موقع توانایی داشت، متناسب باارزش همان زمان، محاسبه و پرداخت نماید.
5- این نظر مشهور فقها و مراجع عظام است و در برخی جزئیات اختلاف فتوا وجود دارد، لذا در این زمینه بهتر است هر کس به رساله عملیه مرجع تقلید خویش مراجعه و نظر خاص ایشان را مطالعه نماید.

[parsa]

با سلام و تشکر از جناب معظم عزیز، چند نکته را به فرمایشات ایشان اضافه کنم:

1- منظور از فقیر در اینجا، کسی هست که اصطلاحا دخل و خرجش با هم نمیخونه و مخارج سالش بیشتر از درآمدش هست. لذا فقط فقیر اصطلاحی که از مردم درخواست کمک دارد، نیست.

2- فدیه روزه حتما بایستی طعام باشد. و لذا اگر می خواهید به طور نقدی حساب کنید و به فقیر بدهید، باید مطمئن باشید این پول را به مصرف طعام میرسونه نه چیز دیگه.

3- اگر خودتان همچین فردی را نمیشناسید یا مطمئن نیستید که پول را حتما به مصرف طعام برساند، می تونید مبلغ مذکور را به دفتر مراجع تقلید یا نهادهایی که مورد اطمینان و تایید هستند، تحویل دهید. و البته حتما متذکر شوید که این پول برای فدیه روزه هست تا در محل خودش مصرف بشه.

4- نکته آخر اینکه مبلغ فدیه برای هر روز روزه را امسال 500 تومان تعیین کرده اند. (البته شاید بعضی دفاتر مراجع فرق کنه، ولی این مبلغی هست که بطور رسمی و عمومی اعلام کردند.)

http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=8806260042

.

[edmond]

با سلام،
من پسری هجده ساله هستم که تازه مسلمان شدم.آیا قضا و کفارۀ آن روزه هایی که بین 15 سالگی کامل قمری تا امسال یعنی حدود سه سال بر من واجب است؟
مادر من اهل چین است و ان شاءالله به زودی مسلمان می شود، آیا قضا و کفاره و فدیه برای او واجب است؟
سوال آخر من این است که پدرم در جوانی در ایران اقامت داشته و در حدود بیست سالگی به خارج اعزام شد و گرچه به خدا ایمان داشته ولی نه نماز خوانده و نه روزه گرفته است،حتی کار های ممنوع شده مانند خوردن شراب هم کرده. الآن حدود 55 سال است، در صورتی که اگر در جوانی شهادتین را نداده یعنی رسماً مسلمان نشده آیا قضا و کفاره و فدیه برای او واجب است؟ و در صورتی که شهادتین را داده چی؟

هزار تشکر!!

[مدافع]

سلام بر شما و تبریک بابت پذیرش دین اسلام. امیدوارم که دین خودتون رو با مطالعه و استدلالهای قوی به دست آورده باشید چرا که قطعا دینی که بدون استدلالهای متقن به دست اومده باشه به راحتی هم از دست خواهد رفت. پس براتون آرزوی کامیابی و سعادت دنیا و آخرت رو دارم.

اما در مورد سوالتون من چیزی رو که خودم می دونم اون رو براتون می نویسم تا وقتی که کارشناسهای محترم بیان و نظر دقیق و علمی رو براتون بگن.

چیزی که من شنیدم اینه که

کسی که تازه اسلام رو قبول می کنه از لحظه ای که اسلام رو پذیرفته تکالیف شرعی رو ازش می خوان و به تعبیری برای اینکه به سختی نیفته اعمال گذشته رو ازش نخواستن و به اون بخشیدن.

سر بلند باشید

[حاج صالح]

باسمه تعالي

با سلام و عرض ادب

روايت معروفي از طريق شيعه و سني نقل شده است که «الاسلام يجب ما قبله» معناي اين حديث اين است که اسلام پوششي بر کارهايي است که قبلا انجام شده است.

لذا اگر شخصي نماز نخوانده يا روزه نگرفته اين عبادات قضاء ندارد.
به عنوان قاعده کلي هر عملي که به نحو تأسيسي از طرف شرع مقدس وضع شده باشد ، نيازي به اعاده و قضاء ندارد. به عبارت ديگر هر عملي که آثارش از ناحيه اسلام باشد بخشوده مي‌شود. و لذا شامل تمام عبادات از نماز و روزه و حج و خمس و زکات و ... مي‌شود

ولي اگر عملي قطع از نظر اسلام نيز داراي اثار و احکام خاصي نزد عقلاء است و به عبارت دقيق احکامي است که در جوامع مختلف اجرا مي‌شود واسلام نيز آن ها را پذيرفته و امضاء کرده است مثل خريد و فروش و اجاره و تعهدات مالي .. اين امور برجاي خود باقي مي‌ماند.

لينک زير به صورت مفصل اين موارد را برشمرده است
http://www.hawzah.net/Hawzah/Article...7&LanguageID=1

[edmond]

متشکرم از آقای مدافع و حاج صالح
پس جواب این شد که برای من و مادرم،قضایی ندارد.البته به یک چیزی باشد اشاره کرد این است که حدود 5 سال پیش برای این که همسری بودن پدرم و مادرم در ایران به رسمیت شناخته شود مادرم مجبور بود به شهادتین دادن بود.سوال دیگر این است که ملاک از مسلمان شدن چیست؟ تنها شهادتین دادن با زبان کافی است یا باید همراه حضور قلبی هم باشد؟ یعنی اینکه اگر کسی فرق نمی کند با ایمان یا بی ایمان به اصول های دین اسلام، شهادتین را داده در هر دو صورت مسلمان محسوب می شود؟ یا اینکه گرچه شهادتین را داده ولی چون در آن زمان به اصول های دین اسلام ایمان نداشته مسلمان محسوب نمی شود؟
هم خیلی بر این نکته تأکید می کنم برای اینکه اگر تنها شرط برای مسلمان شدن همان شهادتین باشد،حساب کردم برای پدرم 40 سال و مادرم همانطور که گفته شد 5 سال قضای و فلان دارد.اما به هر حال،اگر تهنا شرط همین باشد من که به عنوان پسر بزرگشان هستم حاضرم آن قضاهایی که احیاناً نتوانند جبران کنند،جبران کنم.
باز هم تشکر

[جدید]

در ماه رمضان اگر حجاب زیاد کامل نباشد مثلا" مقداری مو و آرایش پیدا باشد روزه باطل است؟