اخلاق فردی پیامبر اعظم

[اخلاقي]

اسلام درباره معاشرت و اخلاق فردي پيامبر مي‌فرمايد: «فَبِما رَحمَةٍ مِنَ اللهِ لِنتَ لَهُم وَ لَو کُنتَ فَظًّا غَليظَ القَلبِ لا‌نفَضّوا مِن حَولِکَ(آل عمران: 159)» پيامبر را به خاطر نرمش او، به خاطر لينت او در برخورد با مردم، ستايش مي‌كند، مي‌گويد تو غليظ و خشن نيستي. همين قرآن در جاي ديگر به پيامبر مي‌گويد: «ياَيُّهَا النَّبِيُّ جاهِدِ الکُفّارَ وَ المُنافِقينَ وَ اغلُظ عَلَيهِم(توبه: 73)» با كفار و منافقان با خشونت رفتار كن. همان ماده «غلظ» كه در آيه قبلي بود، در اين جا هم هست، منتها آن جا با مؤمنين است، در معاشرت است، در رفتار فردي است، اما اين جا در اجراي قانون و اداره جامعه و ايجاد نظم است، آن جا غلظت بد است، اين جا غلظت خوب است، آن جا خشونت بد است، اين جا خشونت خوب است.
پيامبر اكرم وارد مكه شد، با مردمي روبه رو گرديد كه سيزده سال او را اذيت و تكذيب و شكنجه كرده بودند، همه سختي‌ها را بر سر او درآورده بودند، اما به همه آنها گفت كه شماها آزاديد، از آنها انتقام نگرفت، ولي در همان سفر، پيامبر عده‌اي را به نام ذكر كرد و گفت هر كجا اينها را يافتيد، بكشيد! در ميان آنها، چهار نفر زن و چهار نفر مرد بود. اين جا خشونت لازم بود، اما آن جا نرمش لازم بود

[پاسخگوی اعتقادی 4]

خوش اخلاقی پیامبر



شايد بتوان گفت مهم ترين ويژگي رسول خدا اخلاق برتر اوست که در قرآن نيز بدان اشاره شده است : « به راستي که تو داراي اخلاق عظيم هستي » (قلم / 4 )

قرآن با تمجيد نرم خويي رسول خدا تاکيد مي کند که اگرايشان تند خو مي بود ، مردم از اطرافش پراکنده مي شدند . (آل عمران / 159)

خوش اخلاقي ، در سيره ي اجتماعي پيامبراکرم،ازجايگاه والايي برخوردار است ؛ به گونه اي که رسول خدا هدف رسالت خود را کامل کردن ويژگي هاي والاي اخلاقي ( کنز العمال ، ح 5217 ، ( انما بعثت لاتمم مکارم الاخلاق ) ) و در روايتي ديگر ، کامل کردن خوش اخلاقي (کنز العمال ، ح 5217 ، ( انما بعثت لاتمم مکارم الاخلاق )) دانسته است تا آنجا که فرموده است : «اسلام همان اخلاق نيک است » (کنز العمال ، ح 5215 ( الاسلام حسن الخلق ) ) آن حضرت در برخي روايات نيز اخلاق نيک را نصف دين دانسته اند . ( بحارالانوار ، ج 68 ، ص 385 ؛ کنز العمال ، ح 5141)

امام علي (علیه السلام) در بيان ويژگي هاي رسول خدا مي فرمايد: « ايشان زبان خود را از سخنان غير لازم نگاه مي داشت . همواره با مردم مانوس بود و کاري نمي کرد که از اطرافش پراکنده شوند و از او گريزان باشند ؛ بزرگ هر قوم و گروهي را احترام مي کرد و وي را به حکمراني قوم خود مي گماشت ... احوال ياران خود و از کارهاي مردم جويا مي شد و کارهاي نيک را تحسين و تقويت ، و کارهاي زشت را تقبيح و تحقير مي کرد . در کارها ميانه رو بود و از ترس آنکه مردم غافل شده ،به انحراف گرايند ، لحظه اي از کار آنها غافل نمي ماند ... اخلاق ايشان در برخورد با مردم چنان نرم و گشاده بود که به تعبير برخي پدرمردم شده بود ... » (سنن النبي ، ص 50)

[پاسخگوی اعتقادی 4]

خيرخواهی پیامبر

در علم اخلاق ، خيرخواهي در مقابل حسادت است . فرد خيرخواه خواهان بقاي نعمت هاي خدا براي مردم است و هيچ دوست ندارد که به آنها بدي برسد . رسول خدا همواره مردم را به خيرخواهي توصيه مي کرد و مي فرمود : « ان اعظم الناس منزله عندالله يوم القيامه امشاهم في ارضه بالنصيحه لخلقه » «در روز قيامت بزرگترين منزلت و مقام از آن ساني است که بيشترين گام ها را در راه خيربراي مردم برداشته باشند » ( جامع السعادات ، ج 2، ص 213 .) نيز مي فرمود : « انسان بايد خيرخواه برادر مومنش باشد ؛ همان سان که خيرخواه خودش است » .(جامع السعادات ، ج2، ص 213)

ايشان در سخني فرموده اند :« من سعي في جاجه لاخيه فلم ينصحه ،فقد خان الله و رسوله . . » «هرکس در پي انجام کاري براي برادر مومنش باشد : ولي در حق او خيرخواه نباشد .به خدا و رسول خدا خيانت کرده است » ( جامع السعادات ، 213/2)

آخرين مرتبه ي خيرخواهي اين است که انسان آنچه براي خود دوست دارد ،براي برادر ديني اش نيز دوست بدارد (جامع السعادات ، 213/2) رسول خدا طي فرازي فرمودند :لايومن احدکم حتي يحب لاخيه ما يجب لنفسه . « انسان تا وقتي آنچه براي خود دوست دارد ، براي برادرمومنش دوست نداشته باشد ، ايمان نياورده است » ( سنن الدارمي ،ج2، ص 307 ،جامع السعادات ، ج2، ص 214 ) و نيزفرمود : « بنده ي خدا ايمانش کامل نمي شود :مگر آنکه اخلاقش را نيکو کند ، خشمش را فرو برد و آنچه براي خود دوست مي دارد براي مردم نيز دوست بدارد ؛کساني هستند که بدون انجام اعمال خاصي و تنها با خيرخواهي براي مسلمانان ،وارد بهشت مي شوند » (کنز العمال ، ح 5244)

پيامبراکرم هيچ گاه از خيرخواهي مردم غافل نمي شد .چنان که گذشت ، گاه از کساني که در حضورش بودند ، حال مردم را مي پرسيد و مي فرمود : « بايد حاضران به گوش غايبان برسانند و نياز کساني را که به من دسترسي ندارند ،به من برسانيد ؛ چرا که هر کس نياز شخصي را که خود قادر به رساندن آن نيست ،به زمامدار برساند و بازگو کند ،خداوند در روزقيامت ،گام هاي او را استوار مي گرداند ... » ( سنن النبي ، ص 48)

از روي خيرخواهي براي مردم و هدايت آنها ،خود را به زحمت هاي طاقت فرسا مي انداخت ؛به گونه اي که خداي سبحان خطاب به ايشان فرمود :« فلعلک باخع نفسک علي ءاثارهم ان لم يومنوا بهذا الحديث اسفا » ( کهف / 6) (بيم آن مي رود که اگرآنها به اين سخن ايمان نياورند ،تو جان خود را ازغم و اندوه درپيگيري [ کار ] شان تباه کني ! )

[پاسخگوی اعتقادی 4]

مردم ياری پیامبر

رسول خدا شيفته ي ياري رساندن به مردم بود ،چنان که گاه زندگي اش را در اين راه مي گذاشت .سرور مردم را کسي مي دانست که به آنها خدمت کند . ( ( آداب الصحبه و حسن العشره » در : مجموعه آثار ابوعبدالرحمن سلمي ، گردآوري نصرالله پور جوادي ، تهران : مرکزنشر دانشگاهي ، چاپ اول ، 1372 ؛ ج 2 ،ص 97 ) .)

مي دانيم که بهترين و لذت بخش ترين حالت براي رسول خدا حال نمازبود ؛اما کمک به مردن در نظر ايشان چنان اهميتي داشت که اگر در حال نماز کسي کنارش مي نشست ، نماز خود را کوتاه مي کرد و بلافاصله پس از نماز به او رو مي کرد و مي فرمود : « آيا نيازي داريد ؟ » (سنن النبي ، ص 118)

روزي زني نزد رسول خدا آمد و گفت :«با شما کاري دارم ».
حضرت پاسخ داد :«درهريک از راه هاي مدينه که مايلي بنشين ،من نيز با تو خواهم نشست ( الشمائل المحمديه ، فصل في تواضعه) [و به کارت رسيدگي خواهم کرد]»

امام صادق (علیه السلام) فرمود :و الله لرسول الله اسر بقضاء حاجه المومن اذا وصلت اليه من صاحب الحاجة «به خدا قسم که رسول خدا وقتي نيازکسي به او مي رسيد ،براي برآورده کردن آن ،ازخود صاحب نيازبيشترخوشحال مي شد » ( جامع السعادت ، ج 2 ، ص 231 )

اگررسول خدا برمرکبي سواربود ، اجازه نمي داد کسي درکناراو پياده باشد و او را نيز سوار مي کرد و اگراو ازاين کار امتناع مي کرد ،مي فرمود : «پس جلوتر از من برو و همان جايي که مي خواهي خود را به من برسان » (مکارم الاخلاق ، طبرسي ، ص 22)

ازهيچ فرصتي براي ياري رساندن به مردم دريغ نمي ورزيد:«هرکس دربرابر ستمگري ،از مؤمني حمايت کند ،خدا روز قيامت فرشته اي برايش مي گمارد که در برابر آتش جهنم ، از گوشت بدن او حمايت کند » (جامع السعادت ، ج2، ص 225) همچنين مي فرمود :«هرکس غم و غصه ي کسي را برطرف کند يا به مظلومي کمک برساند ،خداوند سي و هفت باراو را مي بخشد » (جامع السعادات ، ج2، ص 225)

ادامه دارد ...

[پاسخگوی اعتقادی 4]

ياري مردم را در مورد همه ي آنها ، اعم از نيکوکاريا بدکار سفارش مي کرد و بدان را ازخود نمي راند و ياري کردن آنها را هدايت و بازداشتن آنها ازارتکاب گناه مي دانست .روزي به ياران خود فرمود :« برادرت را ياري کن ،خواه ظالم باشد يا مظلوم. »ازايشان پرسيدند :«چگونه در حال که ظالم است ياريش کنيم ؟»فرمود : « بدين گونه که او را ظلم بازداري » (جامع السعادات ، ج2، ص 225)

درفرازي ديگر فرمود :من اصبح لايهتم بامور المسلمين فليس بمسلم «هرکس در حالي صبح کند که به امورمسلمانان اعتنايي ندارد ،مسلمان نيست » ( جامع السعادت ، ج2، ص 228 )

نيز مي فرمود : من قضي لاخيه المومن حاجه فکانما عبدالله دهره .« هرکس يک نيازازنيازهاي برادر مومنش را برآورده سازد ،چنان است که گويي به اندازه ي همه ي عمرش ،خدا را عبادت کرده است » (جامع السعادات، ج2، ص 228 )

از نظرايشان حرکت براي برآورده ساختن نياز برادر مسلمان ، حتي در صورتي که نتواند به نتيجه برسد ، پاداش خود را دارد :من مشي في حاجه اخيه ساعه من ليل او نهار ،قضاها او لم بقضها ، کان خيرا له من اعتکاف شهرين . «هرکس براي برآوردن نياز برادر [ مسلمان ] در ساعتي از روز يا شب اقدام کند ،اين کار براي او از اعتکاف دو ماه بهتر خواهد بود ؛ خواه آن نياز را برآورده سازد يا نه » ( جامع السعادات ، ج2، ص230 )

هنگامي که از ايشان پرسيدند : « محبوب ترين مردم نزد خدا کيست ؟ » فرمود : انفع الناس للناس « کسي که بيشترين نفع را براي مردم داشته باشد » (جامع السعادات ، ج2، ص 218) و در فرازي ديگر فرمود : خصلتان من الخير ليس فوقهما شيء من البر : الايمان بالله و النفع لعبادالله . « دو ويژگي نيک است که بالاترازآنها نيکي اي وجود ندارد :ايمان به خدا و نفع رساندن به بندگان خدا » ( جامع السعادات ، ج2، ص 218 )

و نيز فرمود :« الخلق عيال الله ؛ فاحب الخلق الي الله من نفع عيال الله و ادخل علي اهل بيته سروراه »«مردم عيال خدايند ،پس محبوب ترين مردم نزد خدا کساني هستند که به عيال خدا نفع برسانند و اعضاي خانه ي خدا را خشنود سازند » (جامع السعادات ، ج2، ص 218 و اصول کافي ، باب الاهتمام بامور المسلمين )
«هرکس برادرمسلمانش را با گفتن کلمه اي لطف آميزاحترام کند و غمش را برطرف سازد ،همواره در سايه ي گسترده ي خدا خواهد بود و مادام که برآن حال است ،رحمت خدا شامل حالش خواهد بود » (جامع السعادات ، ج2، ص 216) همچنين فرمود :«مسلمان برادر مسلمان است ،به او خيانت نمي کند و به او دروغ نمي گويد و او را تنها نمي گذارد ؛همه امور مسلمان ، خواه آبرو يا مال يا خونش ،برمسلمان حرام است .
تقوا درهمين است .درشرارت و بدي انسان همين بس که برادر مسلمانش را تحقيرکند » (سنن الترمذي ، ج3، ص 218 ، ح 1992)

المومن للمومن کالبنيان يشد بعضه بعضا .«مومن نسبت به مومن ،همانند ستون است که يکديگررا تقويت (و ياري ) مي کنند » (سنن الترمذي ، ج3، ص 218 ، 1993 )

ايشان مومنان را يکپارچه مي دانست و آنان را چون اعضاي يک پيکر تشبيه مي کرد که با ناراحتي يک عضو ، ساير اعضا نيز به درد مي آيند .قال النبي : مثل المومنين في توادهم و تراحمهم کمثل الجسد الواحد اذا اشتکي عضو منه تداعي سائره بالحمي و السهر .(ابو عبدالرحمن سلمي ، آداب الصحبه و حسن العشره » در : مجموعه آآثارابوعبدالرحمن سلمي ،گردآوري نصرالله پورجوادي ،تهران : مرکز نشر دانشگاهي ، چاپ اول ، 1372 ، ج2، ص 64 ) و نيز ر . ک : البخاري ، ج4، ص 44 ، س 24 ) .

درجنگ ها و مسافرت ها ،همواره مراقب همراهان خود بود و معمولاً در انتهاي صف و گروه راه مي رفت تا به کساني که به کمک نيازدارند ،ياري برساند و گاه حتي چنان با سربازان عادي صميمي باشد که از پدر و مادر او و خانواده و مشکلات زندگي خانوادگي اش جويا مي شد و در بر طرف کردن مشکلات آنها مي کوشيد .يکي ازاين نمونه ها خاطره اي است که جابربن عبدالله نقل مي کند که درضمن آن رسول خدا ازازدواج او و مشکلات خانوادگي او پرسيد و بعدها به او کمک کرد . (ر . ک : مکارم الاخلاق ، ص 20)

[پاسخگوی اعتقادی 4]

مردم داری پیامبر

از روش هاي بسيار موثر در جذب مردم و نفوذ درقلوب آنان ، در کنار آنها زيستن و دوري نکردن از آنهاست . مردم دار کسي است که همواره در کنار مردم باشد؛با آنها خو بگيرد ؛با آداب و سنن آنها آشنا باشد و تا جايي که با دين خدا درتضاد نيست ،آنها را رعايت کند و خود را در غم و شادي آنها شريک بداند .رسول خدا با حلم ، بردباري و نيک خواهي منحصر به فرد خود ، همواره درکنارمردم و ازحال آنها با خبر بود و درغم و شادي با آنها شريک بود ؛در تشييع جنازه شرکت مي کرد و براي عيادت مريض ،حتي دردورترين نقطه ي مدينه ، عازم خانه ي او مي شد . (بحارالانوار ، ج 16، ص228)

با مردم بسيار مأنوس بود و با کمال تواضع و بزرگواري با آنها برخورد مي کرد ؛هيچ گاه خود را تافته ي جدا بافته نمي دانست و هرگز خود را ازمردم متمايز نمي دانست ؛ نيازهايش را خود از بازار تهيه مي کرد و به دست خود به خانه مي برد .به همگان ، کوچک تا بزرگ ،سلام مي کرد و باثروتمند يا فقيرهردو مصاحفه مي کرد و تا فرد مقابل دستش را نمي کشيد ،دست مبارک خود را ازدستش جدا نمي ساخت .

رسول خدا در مردم داري چنان حساس بود که بر اساس روايتي ، اگر يکي از مسلمانان را سه روز نمي ديد ،ازحال او جويا مي شد ؛ اگر معلوم مي شد که در مسافرت است ، برايش دعا مي کرد و اگر در مسافرت نبود ، به ديدارش مي شتافت و اگر بيمار بود ، به عيادتش مي رفت . (مکارم الاخلاق ، الشيخ طوسي ، ص 19) هيچ کس را از توجه خويش استثنا نمي کرد ؛حتي دعوت بدگان را به گرمي مي پذيرفت . (الشمائل المحمديه ، فصل في تواضعه)

با اينکه آن حضرت از هرگونه تکلفي بيزار بودند و بين خود و ديگران هيچ امتيازي قائل نمي شدند ،گاه برخي نيازمندان ، مقهور شکوه مقام و نام پيامبري او مي شدند ؛ ازاين رو ،پيامبرگاه کساني را که به هنگام برخورد با ايشان دچارلکنت زبان مي شدند ، يا آثارتاثيرپذيري در چهره هايشان مشاهده مي شد ،درآغوش مي گرفت و به آنها محبت مي کرد و کاري مي کرد که از شکوه و ابهت ايشان ،دچارشتابزدگي و عجله نشوند ... همچنين هرگاه نيازمندي نزد ايشان مي آمد ، فوراً مي فرمود :اشکالي ندارد ، اشکالي ندارد (سنن النبي ، ص 126) و بدين ترتيب کاري مي کرد که وي هرگزاحساس شرمندگي نکند .

ادامه دارد ....

[پاسخگوی اعتقادی 4]

مردم مدينه هميشه کودکان خود را نزد پيامبرمي آوردند ،تا برايشان ازخدا خير و برکت بخواهد يا ايشان را نامگذاري کند . رسول خدا نيزکودک را درآغوش مي گرفت و دردامان خود مي نشاند .دراين ميان چه بسا کودک دامان آن حضرت را کثيف مي کرد .برخي حاضران با ناراحتي بر سر کودک فرياد مي کشيدند ؛ ولي رسول خدا آنها را ازاين کار نهي مي کردو مي گذاشت تا کارکودک تمام شود و سپس دعا يا نامگذاري را تمام مي کرد و بدين ترتيب ،خانواده ي آن کودک را خشنود مي ساخت .هرگزحاضران مشاهده نکردند که پيامبر ،ازاينکه کودک لباس ايشان را نجس کرده ،ناراحت شده باشد ،پس ازآنکه آنها بيرون رفتند ،آن حضرت لباس خود را مي شست .چنان رأفت و رحمتي به مردم داشت که اگر درحال نماز ، صداي گريه کودکي را مي شنيد ،سوره ي کوتاهي مي خواند و نماز را زود تمام مي کرد . (مکارم الاخلاق ، طبرسي ، ص 25) اين حرکات ،از بزرگ ترين پيامبرخدا ، نشان دهنده ي رحمت ايشان و شفقت و دلسوزي او نسبت به مردم است .به هر کس که نزد ايشان مي رفت احترام مي کرد ؛چندان که حتي گاه لباس خود را براي نشستن او پهن مي کرد يا او را در جاي خود مي نشاند (سنن النبي ، ص 118)

درخارج خانه با فقيران بسيارمعاشرت مي کرد و اين کار را چنان دوست مي داشت که در راز و نياز خود با خدا مي فرمود :« اللهم احيني مسکيناً و امتني مسکيناً و احشرني في زمره المساکين ... » «خدايا مرا در حال حيات و ممات نيازمند قرارده و در زمره ي نيازمندان محشورم کن ... » ( مستدرک الوسائل ، ج 7 ، ص 203 )

از جلوه هاي مردم داري ،مدارا با مردم در مواردي است که با دين الهي مخالفتي نداشته باشد؛رسول خدا به مدارا با مردم بسياراهميت مي داد و مي فرمود :« پروردگارم ، مرا به مدارا با مردم امر کرده ؛ به همان سان که به اداي واجبات » (بحارالانوار ، ج 2 ، ص69)

ايشان مدارا با مردم را نصف ايمان و رفق و آسان گيري با آنها را نصف عيش مي دانست (بحارالانوار ، ج 74 ، ص 145) و مي فرمود :« ان الله یحب الرفق و يعطي عليه ما لا يطي علي العنف » و قال : «ان الله يحب الرفق في الامر کله » «خدا رفق و مدارا را درهمه ي کارها دوست دارد و بر آن پاداشي مي دهد که به سخت گيري و عدم مدارا نمي دهد » . ( سنن الدارمي ،ج2، ص 323 )

[پاسخگوی اعتقادی 4]

وفاي به عهد پیامبر

از اصول ضروري و شايسته ي سيره ي پيامبر اکرم وفاي به عهد است ، قرآن کريم ، وفاي به عهد را يکي از ويژگي هاي مومنان مي داند و به صراحت دستور مي دهد : «اي کساني که ايمان آورده ايد ، به پيمان هاي خود وفادار باشيد » . (مائده / 10)

وفاي به عهد ، از مهم ترين اصول زندگي رسول خدا بود . آن حضرت بر عمل به پيمان و عدم نقض آن ،حتي در صورتي که طرف پيمان ،کافر يا دشمن انسان باشد ،تاکيد مي کرد و هرگز هيچ پيماني را زيرپا نمي گذاشت .همواره سفارش مي کرد که مسلمان بايد به عهد و پيمانش وفا کند :لا دين لمن لا عهد له ... «هرکس وفاي به عهد نداشته باشد ،دين ندارد » ( بحارالانوار ، ج 69 ، 197 )

امام صادق (علیه السلام) نقل مي کند : «رسول خدا با مردي قرار گذاشت که در کنار صخره ي مشخصي منتظر او بماند . آن حضرت به ايشان فرمود :«من دراينجا منتظر شما مي مانم تا برگردي ،پس از مدتي حرارت آفتاب شدت يافت و اصحاب ايشان گفتند : يا رسول الله ! اي کاش به سايه مي آمدي (تا آفتاب شما را نيازارد ).ايشان اين درخواست را نپذيرفت و فرمود : من با آن مرد در اينجا قرار گذاشته ام و در همين جا منتظر او مي مانم و اگر نيامد ،خلف وعده از طرف او خواهد بود . (مکارم الاخلاق ، ص 21 ؛ بحارالانوار ، ج 16 ، ص 235)

[پاسخگوی اعتقادی 4]

امانت داری پیامبر

امانت داري پيامبراکرم زبانزد عام و خاص بوده و هست ؛حتي پيش از بعثت نيز آن حضرت در ميان مردم مکه ، با لقب « امين » مشهور بود ؛بدترين دشمنان ايشان نيز وي را فردي امين مي شمردند و در امانتداري او ترديدي نداشتند . هر کس حتي اگر نخ و سوزني نزد آن حضرت به امانت مي گذاشت ، ايشان آن را به وي باز مي گرداند . (الکافي ، ج 2 ، ص 636) ايشان بر امانت داري تاکيد مي کرد و کساني را که اين ويژگي بي بهره بودند ، اساساً بي ايمان مي دانست . می فرمایند : لا ايمان لمن لا مانه له . ( بحارالانوار ، ج 69 ، ص 198 )

از نظر ايشان يکي از مهمترين ملاک هاي سنجش و ارزيابي انسان ها امانت داري آنهاست : ، لا تنظروا الي کثره صلاتهم و صومهم ، و کثره الحج و المعروف ، و طنطنتهم بالليل ،و لکن انظروا الي صدق الحديث و اداء الامانه .« به کثرت نماز ، روزه ، حج و ...آنها منگريد ،بلکه به راستگويي و امانت داري آنها بنگريد »(بحارالانوار ، ج 72 ، ص 114) نيزمي فرمود :« امانت داري موجب غنا و خيانت موجب فقر است » (بحار الانوار ، ج 72 ، ص 177)

[پاسخگوی اعتقادی 4]

راست گويی پیامبر

راست گويي ازفضايل بسيار مهم اخلاقي است که در صورت همگاني شدن ، اعتماد افراد به يکديگرمستحکم شده ، جامعه ي انساني به امنيت خواهد رسيد . خداي سبحان درقرآن کريم ، مومنان را پس از سفارش به تقواي الهي ، به وارد شدن در زمره ي راستگويان فرا مي خواند . (توبه / 119) رسول خدا راست گويي را زينت گفتار مي داند . قال النبي : زينه الحديث الصدق . ( بحارالانوار ، ج 68 ، ص 9 ) و ازنزديک ترين افراد را به خود در روز قيامت ،راست گوترين آنها معرفي مي کند .