خصوصیات الناس و الفلق چگونه بود!؟

[کربلائی]

سلام
در معوذتین، فرموده شده که پناه بر خدایی ببریم که پادشاه مردم بود، پروردگار سپیده دم بود.

با تحقیق در روایات اسلامی، الناس از دیدگاه ائمه اطهار ع ، دسته ها و گروه هایی با خصوصیات متفاوت هست.

سپیده دم، چرا عنوان شد!؟
آیا بسبب کسب روزی در وقت صبح، بوده و رفتارهایی که حسابرس ( جن و انس ) در پس از زوال سپیده دم انجام میدهد!؟

گهگاهی، واگذاری حسابگر به مردم، جای سئوال دارد که چنین مردمی یکتاپرست هستند یا خیر!؟
واگذاشتن خداوند به یکتاپرست، نعمت است یا نغمت!؟


متشکریم

[معین]

با نام و یاد دوست

کارشناس بحث: استاد هدی

[هدی]

با سلام و عرض ادب

سپیده دم، چرا عنوان شد!؟

در تفسیر نمونه در این خصوص آمده است :
"فلق " (بر وزن شفق ) از ماده فلق (بر وزن خلق ) در اصل به معنى شكافتن چيزى و جدا كردن بعضى از بعضى ديگر است ، و از آنجا كه به هنگام دميدن سپيده صبح پرده سياه شب مى شكافد، اين واژه به معنى طلوع صبح ، به كار رفته...بعضى آن را[فلق را] به معنى همه مواليد و تمام موجودات زنده اعم از انسان و حيوان و گياه مى دانند، چرا كه تولد اين موجودات كه با شكافتن دانه و تخم و مانند آن صورت مى گيرد از عجيب ترين مراحل وجود آنها است ، و در حقيقت هنگام تولد جهش عظيمى در آن موجود رخ مى دهد و از جهانى به جهان ديگرى گام مى نهد....
بعضى نيز مفهوم فلق را از اين هم گسترده تر گرفته اند، و آن را به هر گونه آفرينش و خلقت اطلاق كرده اند، چرا كه با آفرينش هر موجود پرده عدم شكافته مى شود و نور وجود آشكار مى گردد.
هر يك از اين معانى سه گانه (طلوع صبح - تولد موجودات زنده - آفرينش هر موجود) پديده اى است عجيب كه دليل بر عظمت پروردگار و خالق و مدبرآن است ، و توصيف خداوند به اين وصف داراى مفهوم و محتواى عميقى است .
در بعضى از احاديث نيز آمده كه ((فلق )) چاه يا زندانى در دوزخ است ، و همچون شكافى در دل جهنم خودنمائى مى كند.
اين روايت ممكن است اشاره به مصداقى از مصداقهاى آن باشد نه اينكه مفهوم گسترده ((فلق )) را محدود كند.(1)

(1)- ر.ک: تفسیر نمونه ،ج27،ص458

[هدی]

اما در تفسیر راهنما ،ذیل همین آیه ، به دو نکته مهم و قابل تامل اشاره شده است که پاسخ مناسبی برای سوال شماست :

- برطرف شدن تاریکى شب و شکافتن آن با طلوع صبحدم به تدبیر خداوند، دلیل توانمندى او بر نجات انسان ها از حوادث خطرناک (قل أعوذ بربّ الفلق)

توجّه به ربوبیت خداوند و حاکمیت تدبیر او بر نظام هستى، برانگیزاننده انسان به پناه بردن به او و اطمینان بخش و دلگرم سازنده پناهندگان است. (قل أعوذ بربّ الفلق)(2)

(2)- تفسیر راهنما ذیل آیه اول سوره مبارکه فلق

[هدی]

گهگاهی، واگذاری حسابگر به مردم، جای سئوال دارد که چنین مردمی یکتاپرست هستند یا خیر!؟
واگذاشتن خداوند به یکتاپرست، نعمت است یا نغمت!؟

من متوجه این سوال شما نشدم. لطفا توضیح واضح تری بفرمایید .

[کربلائی]

من متوجه این سوال شما نشدم. لطفا توضیح واضح تری بفرمایید .

گاهی خداوند بسبب کفران نعمت و خود برتربینی، مثلا اهمیت نماز اول وقت، انجام کار مردم را به امر واجب خود ترجیح میدهد و در آموزه های دینی ما، خداوند واگذاشتن به مردم را عذاب او قرار میدهد.

قطعا برخی فتنه های زنان، بدلیل عذر شرعی، سبب این عمل میشود و گر نه انجام واجبات، اولی تر از مستحبات بود.

اما اگر مردمی یکتاپرست باشند، و خداوند فردی را به آنها واگذار کند باز امید بازگشت به خود او،زنده هست.

قطعا هر یکتاپرست و با ایمانی، نماز اول وقت را ترک نمیکند.

[کربلائی]

با سلام و عرض ادب

در تفسیر نمونه در این خصوص آمده است :
"فلق " (بر وزن شفق ) از ماده فلق (بر وزن خلق ) در اصل به معنى شكافتن چيزى و جدا كردن بعضى از بعضى ديگر است ، و از آنجا كه به هنگام دميدن سپيده صبح پرده سياه شب مى شكافد، اين واژه به معنى طلوع صبح ، به كار رفته...بعضى آن را[فلق را] به معنى همه مواليد و تمام موجودات زنده اعم از انسان و حيوان و گياه مى دانند، چرا كه تولد اين موجودات كه با شكافتن دانه و تخم و مانند آن صورت مى گيرد از عجيب ترين مراحل وجود آنها است ، و در حقيقت هنگام تولد جهش عظيمى در آن موجود رخ مى دهد و از جهانى به جهان ديگرى گام مى نهد....
بعضى نيز مفهوم فلق را از اين هم گسترده تر گرفته اند، و آن را به هر گونه آفرينش و خلقت اطلاق كرده اند، چرا كه با آفرينش هر موجود پرده عدم شكافته مى شود و نور وجود آشكار مى گردد.
هر يك از اين معانى سه گانه (طلوع صبح - تولد موجودات زنده - آفرينش هر موجود) پديده اى است عجيب كه دليل بر عظمت پروردگار و خالق و مدبرآن است ، و توصيف خداوند به اين وصف داراى مفهوم و محتواى عميقى است .
در بعضى از احاديث نيز آمده كه ((فلق )) چاه يا زندانى در دوزخ است ، و همچون شكافى در دل جهنم خودنمائى مى كند.
اين روايت ممكن است اشاره به مصداقى از مصداقهاى آن باشد نه اينكه مفهوم گسترده ((فلق )) را محدود كند.(1)

(1)- ر.ک: تفسیر نمونه ،ج27،ص458

‌ضمن تشکر
گمان میکنیم که مطلب «در بعضى از احاديث نيز آمده كه ((فلق )) چاه يا زندانى در دوزخ است ، و همچون شكافى در دل جهنم خودنمائى مى كند.” به حقیقت نزدیکتر است تا معنی سپیده دم و قابل فهم‌تر.
چرا که در سوره فجر خداوند به آن قسم یاد کرده و فلق در اینجا به معنی نوعی خسران هست که پناه بردن به خداوند جهت دفع خسران.

[کربلائی]

در مورد الناس هم اگر به تقسیم مردم به چند دسته از دیدگاه امام سجاد ع بپردازیم، خصوصیات مردم در چندگانه رفتاری را مشاهده میکنیم که هر کدام نوعی رفتار غرور و برتر بینی دارند و تا زنده ماندن خود را باقی میدانند و از حسابرسی غافلند و شامل جن و انس هم بود.
لطفا مشورت بیشتری میخواهیم.
میدانیم در صورت رسیدن به همان تفسیر امام عصر عج هم امضای او جهت تحقق و صحت لازم است.

[کربلائی]

سلام
لطفا تفاوت فلق و فجر را بفرمایید
متشکریم

[هدی]

در سوره فجر خداوند به آن قسم یاد کرده و فلق در اینجا به معنی نوعی خسران هست که پناه بردن به خداوند جهت دفع خسران.

با سلام و احترام
خیر بزرگوار !
"فلق" به معنی خسران نیست .دقیقا همان معانی ایی را دارد که در پست های شماره 3و 4 عرض شد .