وجه تمایز مقام امیرالمومنین ع با دیگر القاب امامان در چه بود!؟

[کربلائی]

سلام
چه خصوصیت بارزی در وجود علی بن ابیطالب ع وجود داشت که این لقب مخصوص تنها او شد!؟

راهنمایی کنید

متشکریم

[معین]

با نام و یاد دوست

کارشناس بحث: استاد شعیب

[شعیب]

با سلام خدمت شما دوست گرامی
به خاطر جایگاه ویژه ای که امام علی(ع) داشتند و خلیفه بلا فصل پیامبر بودند این لقب منحصر در آن حضرت شد وطبق روایات متعدد این لقب را خدا برای امام علی(ع) قرار داده و به پیامبر امر فرمودند که امام علی(ع) را به این نام صدا بزند. بقیه ائمه اطهار (علیهم السلام) گر چه در مقام امامت با امام علی(ع) مشترک بودند اما ملقب به لقب امیر المومنین نشدند.
توضیح بیشتر:

در زبان عربی «امیر» به معنی فرمانده، سلطان و رهبر است. بعد از اسلام، کسانی را که از سوی رسول خدا صلی الله علیه و آله و خلفا به فرماندهی ماموریت‌های جنگی منصوب می‌شدند «امیر» می‌نامیدند. اما عنوان «امیرالمومنین» به معنی خلیفه و فرمانده کل قوای اسلام و پیشوای مومنان است.به اعتقاد علمای شیعه، «امیرالمومنین» عنوانی است که خدای تعالی به امام علی بن ابی طالب علیه السلام داده و هیچ کس دیگر، چه قبل و چه بعد از او، برازنده این لقب نیست.
این مقام از سوی خدا و توسط پیامبر به امام علی (علیه السلام) داده شد:

ابوحمزه ثمالى مى گوید: امام باقر علیه السلام از پدرش روایت کرده که جد بزرگوارش فرموده است: خداوند جل جلاله جبرئیل را به نزد حضرت محمد صلى الله علیه و آله فرستاد، تا آن حضرت در حال حیات خود براى ولایت امام على علیه السلام از مردم شاهد و گواه بگیرد، و پیش از وفات خود حضرتش را به نام «امیرالمومنین» نامگذارى نماید.
پیامبر صلى الله علیه و آله نه نفر از یاران و مشهورین از اصحاب خود را فرا خواند و فرمود: من شما را فرا خوانده ام تا گواهان الهى در روى زمین باشید، خواه بر گواهى خود پایدارى کنید، یا کتمان نموده و از اداى شهادت خوددارى کنید.
آنگاه فرمود: اى ابابکر! برخیز و بر على به نام «امیرالمومنین» سلام ده . او گفت : آیا این فرمان خدا و رسول اوست ؟ رسول خدا صلى الله علیه و آله فرمود: آرى . وى برخاست و بر آن حضرت به عنوان «امیرالمومنین» سلام داد.
سپس فرمود: عمر! برخیز و بر على به نام «امیرالمومنین» سلام کن . عمر گفت : آیا به فرمان خدا و رسولش ‍ او را «امیرالمومنین» بنامیم ؟ حضرت فرمود: آرى . او نیز برخاست و سلام کرد.
سپس به مقدادبن اسود کندى فرمود: برخیز و به على به نام «امیرالمومنین» سلام ده ، او برخاست و سلام داد و سخن آن دو نفر را تکرار نکرد.
آنگاه به ابوذر غفارى فرمود: برخیز و به على به نام «امیرالمۆمنین» سلام ده ، وى برخاست و سلام داد، بعد به حذیفه یمانى و عماربن یاسر و عبدالله بن مسعود و بریده که از همه آنان جوان تر بود فرمود: برخیز و بر امیرمۆ منان سلام کن. او نیز برخاست و سلام داد. (1). پس ‍ از آن، رسول خدا صلى الله علیه و آله فرمود: من شما را براى این کار خواندم تا در این زمینه گواهان الهى باشید خواه بر آن پایدار بمانید یا ترک اداى شهادت کنید. (2)

امام علی(ع) همواره بر این انتصاب الهی تاکید داشتند:
روزى مردى خدمت امام على علیه السلام آمد و عرض کرد: یا على! به شما امیرالمومنین مى گویند، چه کس تو را بر مومنین امیر کرده ؟ حضرت فرمود: خداوند متعال مرا امیرمومنین کرده . آن مرد نزد رسول خدا صلى الله علیه و آله رفت و عرض کرد: یا رسول الله! آیا على راست مى گوید که خدا او را امیر بر خلقش ‍کرده ؟ پیامبر صلى الله علیه و آله از سخن آن مرد خشمگین شد و فرمود:
به راستى على به ولایت از خداى عزوجل، امیر بر خلق شده است، خداوند در بالاى عرش خود آن را منعقد نموده و ملائکه را گواه بر آن گرفته است که على خلیفة الله و حجت الله و امام مسلمانان است، طاعتش، اطاعت خداست و نافرمانى او، نافرمانى از خداست ، هر که او را نشناسد، مرا نشناخته و هر که او را بشناسد مرا شناخته، هر که منکر امامت او شد منکر نبوت من شده است و هر که امیرى او را انکار کند رسالت مرا انکار کرده ... هر که با او نبرد کند با من جنگیده و هر که او را دشنام دهد مرا دشنام داده، زیرا او از من است و از گل من خلق شده ، و او شوهر فاطمه دختر من است و پدر دو فرزندم حسن و حسین است.

علاوه بر مقام ولایت ظاهری این لقب نشان دهنده یک نوع ولایت معنوی بر مومنین نیز می باشد:

جابربن یزید می گوید: به امام باقر علیه السلام عرض کردم: فدایت گردم، چرا على علیه السلام را امیرالمومنین نامیدند؟ فرمود: از علم خود آنان را تغذیه مى کرد و به آنها مى آموخت. مگر قول خداوند را نشنیده اى: «و نمیر اهلنا»(2)؛ یعنى: و به خانواده خود، غذا مى رسانیم. (3)

به اعتقاد علمای شیعه، «امیرالمومنین» عنوانی است که خدای تعالی به امام علی بن ابی طالب علیه السلام داده و هیچ کس دیگر، چه قبل و چه بعد از او، برازنده این لقب نیست.
در روایت دیگر به این مطلب اشاره شده است :
عبدالله بن عباس می گوید: نزد رسول خدا صلی الله علیه و آله نشسته بودیم که علی بن ابیطالب وارد شد و به رسول خدا سلام کرد. رسول خدا در پاسخ سلام او فرمود: و علیک السلام یا امیرالمومنین و رحمه الله و برکاته (و بر تو سلام و رحمت و برکات الهی باد، ای امیرالمومنین)؛ حضرت علی علیه السلام گفت: در حالی که تو زنده هستی به من امیرالمومنین می گویید؟ پیامبر فرمود: آری، در حال حیات من نیز ای علی تو امیرالمومنین هستی. دیروز در حالی که من و جبرئیل با هم سخن می گفتیم تو بر ما گذشتی و سلام نکردی. جبرئیل گفت: چرا امیرالمومنین بر ما گذشت و سلام نکرد؟ به خدا سوگند اگر سلام کرده بود، ما خوشحال می شدیم و پاسخش را می دادیم.

علی علیه السلام گفت: ای رسول خدا دیروز تو را با دحیه کلبی دیدم خلوت کرده ای و سخن می گوئید، نخواستم سخن شما را قطع کنم. پیامبرفرمود: او دحیه نبود او جبرئیل بود و من به جبرئیل گفتم: چگونه علی را امیرالمومنین نامیدی؟ جبرئیل گفت: خداوند در جنگ بدر به من وحی فرستاد که بر محمد فرود بیایم و به او فرمان دهم که به علی بن ابیطالب امیرالمومنین فرمان دهد میان دو صف لشگر حاضر شود و قدرت نمایی کند که خداوند او را در آسمان امیرالمومنین نهاده است. آنگاه رسول خدا ادامه داد: تو ای علی، امیرالمومنین در آسمان و زمین هستی جز کافر بعد از من کسی بر تو پیشی می گیرد و جز کافر پس ازمن از تو جدا نمی شود و آسمانیان تو را امیرالمومنین می نامند.

خداوند علی را امیرالمومنین نامیده است. حضرت علی علیه السلام می فرماید: رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: در شب معراج که مرا به آسمان بردند در مقام قاب قوسین (به قدر دو کمان یا نزدیکتر) که قرار گرفتم، خداوند به من وحی فرستاد و آنگاه فرمود: ای محمّد، علی بن ابی طالب را با عنوان امیرالمومنین بخوان، من هیچکس را قبل از او به این نام ننامیدم و هیچکس را نیز بعد از او به آن نام نخواهم نامید.

رسول خدا صلی الله علیه و آله بر فراز منبر در ضمن گفتاری به مردم فرمود: ای مردم، خداوند مرا به عنوان رسول و فرستاده اش به سوی شما برانگیخت و به من فرمان داده که علی را به عنوان امیر بر شما بگمارم، پس هر کس که من پیامبر اویم علی امیر اوست. امیر بودن علی از ناحیه خداوند است. خداوند به من فرمان داده که این خبر را به شما اعلام کنم تا او را اطاعت و هرگاه شما را فرمان داد، گوش دهید.

آگاه باشید هیچکدام از شما بر علی، امیر نیست نه در زمان حیات من و نه پس از مرگ من. خداوند علی را امیر شما قرار داد و او را امیرالمومنین نامیده است و پیش از او و پس از او هیچکس را امیرالمومنین ننامیده و نخواهد نامید(4)

پی نوشت:
1) امالى شیخ مفید، ص ۳۰.
2) یوسف : ۶۵.
3) معانى الاخبار، ج ۱، ص ۱۴۶.
4) بحارالانوار، ج37، ص339، حدیث 81.

[کربلائی]

با سلام خدمت شما دوست گرامی
به خاطر جایگاه ویژه ای که امام علی(ع) داشتند و خلیفه بلا فصل پیامبر بودند این لقب منحصر در آن حضرت شد وطبق روایات متعدد این لقب را خدا برای امام علی(ع) قرار داده و به پیامبر امر فرمودند که امام علی(ع) را به این نام صدا بزند. بقیه ائمه اطهار (علیهم السلام) گر چه در مقام امامت با امام علی(ع) مشترک بودند اما ملقب به لقب امیر المومنین نشدند.
توضیح بیشتر:

در زبان عربی «امیر» به معنی فرمانده، سلطان و رهبر است. بعد از اسلام، کسانی را که از سوی رسول خدا صلی الله علیه و آله و خلفا به فرماندهی ماموریت‌های جنگی منصوب می‌شدند «امیر» می‌نامیدند. اما عنوان «امیرالمومنین» به معنی خلیفه و فرمانده کل قوای اسلام و پیشوای مومنان است.به اعتقاد علمای شیعه، «امیرالمومنین» عنوانی است که خدای تعالی به امام علی بن ابی طالب علیه السلام داده و هیچ کس دیگر، چه قبل و چه بعد از او، برازنده این لقب نیست.
این مقام از سوی خدا و توسط پیامبر به امام علی (علیه السلام) داده شد
....

آیا این اراده خداوند بوده نه اراده غیر خداوند!؟

قطعا اگر پیامبری از طرف خداوند بیاید و معصوم باشد تمام رفتار او‌ اراده خداوند بوده و ایشان مطیعند و راهنما.

آیا اراده خداوند نبوده که همانطور که این لقب برای بهترین وصی باشد و مختص او، برای بهترین پیامبر امتها هم لقبی مختص او باشد!؟

عقل چه میگوید و ادب چه ایجاب میکند!؟

راهنمایی کنید
واقعا نیازمندم بدانم آیا سیاست اسلامی چنین خواسته اگر آن را به سیاست ارتباط دهیم!؟
عقل می پذیرد که چنین‌گمراهی ( معرف فرد دیگری به جای فرد خاص ) در ذهن ها بماند و عقاید عوض شود و حرمت فقط در نام و لقب او!؟

آیا چنین رفتار هایی نبوده که در روایات آمده از اسلام تنها نامی میماند!؟

واقعا نیازمندم که ارشاد و مطلع شوم بعنوان یک بسیجی، فرهنگی، ولایتمدار، پدر، عضو جامعه اسلامی

آیا مسئولین نظام جمهوری اسلامی از اهمیت این موضوع باخبرند که پست میگیرند تا در سیاست ها شریک شوند!؟

قطعا اهمیت دارد برای خردمندان

اگر من با این عقیده که همانطور که خداوند یک امیرالمومنین برای خود و رسولش قرار داده، یک یس و طه هم برای خود و وصیش و مردم قرار داده و تک هستند، پس با این اقدامات باید بتعداد یس و طه هایی که وجود دارد، شخصیت من و ما هم وجود داشته باشد که قطعا با عقیده و اختیارات ( حق ما ) متفاوت است و سبب تغییر تفکر در بین مردم میشود!

آیا چنین نیست!؟

یاحق مسئولین

[کربلائی]

از توفیقات مشورت با اهلش، اضافه شدن دانش است.
ضمن تشکر
مدتها بود داشتم تحقیق میکردن این القاب در چه زمان و چه‌مناسبت هایی القا شد، در یکی به جواب رسیدم

امیرالمومنین ع در جنگ بدر به این لقب ملقب شد.

کاش لقب یس و طه و دیگر القاب را هم میدانستیم و با کوله باری از دانش نزد امام زمانمان حاضر میشدیم نا او تأیید یا رد ( اصلاح کند ) و ما تلاش کرده باشیم.

[شعیب]

آیا این اراده خداوند بوده نه اراده غیر خداوند!؟
قطعا اگر پیامبری از طرف خداوند بیاید و معصوم باشد تمام رفتار او‌ اراده خداوند بوده و ایشان مطیعند و راهنما.
آیا اراده خداوند نبوده که همانطور که این لقب برای بهترین وصی باشد و مختص او، برای بهترین پیامبر امتها هم لقبی مختص او باشد!؟
عقل چه میگوید و ادب چه ایجاب میکند!؟
راهنمایی کنید
واقعا نیازمندم بدانم آیا سیاست اسلامی چنین خواسته اگر آن را به سیاست ارتباط دهیم!؟
عقل می پذیرد که چنین‌گمراهی ( معرف فرد دیگری به جای فرد خاص ) در ذهن ها بماند و عقاید عوض شود و حرمت فقط در نام و لقب او!؟
آیا چنین رفتار هایی نبوده که در روایات آمده از اسلام تنها نامی میماند!؟
واقعا نیازمندم که ارشاد و مطلع شوم بعنوان یک بسیجی، فرهنگی، ولایتمدار، پدر، عضو جامعه اسلامی
آیا مسئولین نظام جمهوری اسلامی از اهمیت این موضوع باخبرند که پست میگیرند تا در سیاست ها شریک شوند!؟
قطعا اهمیت دارد برای خردمندان
اگر من با این عقیده که همانطور که خداوند یک امیرالمومنین برای خود و رسولش قرار داده، یک یس و طه هم برای خود و وصیش و مردم قرار داده و تک هستند، پس با این اقدامات باید بتعداد یس و طه هایی که وجود دارد، شخصیت من و ما هم وجود داشته باشد که قطعا با عقیده و اختیارات ( حق ما ) متفاوت است و سبب تغییر تفکر در بین مردم میشود!
آیا چنین نیست!؟
یاحق مسئولین

باسلام
شاید یکی از علت های این که این نام را مختص امام علی(ع) دانسته اند همین مساله سیاسی باشد که هر کس این نام را می شنود فقط به یک فرد رهنمون شود و آن هم امام علی(ع) باشد و این نوع نام گذاری مخصوص سبب شود که حق او در جامعه استیفا شده و دشمنان او رسوا شوند.
البته همان گونه که در روایت هم اشاره شده بود این مقام امیر المومنینی یک مقام معنوی خاصی است که در عالم تکوین نیز منحصر به امام علی(ع) می باشد نه این که صرف یک کار سیاسی باری نام گذاری ایشان باشد آنجا که فرمود امیر یعنی کسی که اهل خود را روزی می رساند و در واقع روزی معنوی رساندن به مونانان در عالم تکوین مختص امام علی(ع) است و کسی دیگر حتی ائمه بعد امام علی مانند امام حسن و امام حسین و ... نیز این جایگاه را ندارند.

[شعیب]

یک یس و طه هم برای خود و وصیش و مردم قرار داده و تک هستند، پس با این اقدامات باید بتعداد یس و طه هایی که وجود دارد، شخصیت من و ما هم وجود داشته باشد که قطعا با عقیده و اختیارات ( حق ما ) متفاوت است و سبب تغییر تفکر در بین مردم میشود!

اگر ذهن شریفتان باشد ما قبلا درباره اختصاص نام طه و یس به پیامبر و احادیث آن در تاپیکی بحث کردیم و به این نتیجه رسیدیم دلیل محکمی بر اختصاص این دو نام بر پیامبر (ص) نداریم.

[کربلائی]

اگر ذهن شریفتان باشد ما قبلا درباره اختصاص نام طه و یس به پیامبر و احادیث آن در تاپیکی بحث کردیم و به این نتیجه رسیدیم دلیل محکمی بر اختصاص این دو نام بر پیامبر (ص) نداریم.

ما ( جای شما هم محفوظ است ) دو دلیل آوردیم
هم صریحتأ با زبان ساده و قابل فهم برای تمام زبانها بدون مکر و حیله ، انک لمن المرسلین

در باب سنت هم بعلت اینکه دسترسی مستقیم به معصوم نبود، خداوند بنا به کریمیش،نشانه هایی برای خردمندان قرار داده و‌ از علما و مراجع محترم به ما میرسد، که هیچ امامی یا امام زاده ای روی فرزند خود قرار نداده و قطعا از انفال هست و پیامبر ص اگر واجب، مستحب، جایز بوده اولاد خود در اولویت بودند که هیچ مورد رجالی مشاهده نشده که حجت قطعی بدون شک باشد.
حدیث هم دیدیم که در معنای آن، شنونده وحی بود.

قطعا کفایت میکند که غیر معصوم چنین لقبی نگیرد

[شعیب]

ما ( جای شما هم محفوظ است ) دو دلیل آوردیم
هم صریحتأ با زبان ساده و قابل فهم برای تمام زبانها بدون مکر و حیله ، انک لمن المرسلین

در باب سنت هم بعلت اینکه دسترسی مستقیم به معصوم نبود، خداوند بنا به کریمیش،نشانه هایی برای خردمندان قرار داده و‌ از علما و مراجع محترم به ما میرسد، که هیچ امامی یا امام زاده ای روی فرزند خود قرار نداده و قطعا از انفال هست و پیامبر ص اگر واجب، مستحب، جایز بوده اولاد خود در اولویت بودند که هیچ مورد رجالی مشاهده نشده که حجت قطعی بدون شک باشد.
حدیث هم دیدیم که در معنای آن، شنونده وحی بود.

قطعا کفایت میکند که غیر معصوم چنین لقبی نگیرد

باسلام
در همان تاپیک مفصلا بحث کردیم که این ادله شما برای مدعای شما کافی نیست و صرف این که ائمه و پیامبر(ص) بر روی فرزندان خود نام طه و یس را نگذاشته اند دلیل بر منع نمی شود .
در همان تاپیک عرض کردیم بسیاری از اسامی پیامبران هست که ائمه نام بر فرزندان خود نگذاشته اند آیا این دلیل بر منع نامگذاری است. آیا زکریا یا ادریس یا شعیب و ... ممنوع است ناگذاری بر فرزندان؟ چون ائمه این نام ها را نگذاشته اند؟!

[کربلائی]

باسلام
در همان تاپیک مفصلا بحث کردیم که این ادله شما برای مدعای شما کافی نیست و صرف این که ائمه و پیامبر(ص) بر روی فرزندان خود نام طه و یس را نگذاشته اند دلیل بر منع نمی شود .
در همان تاپیک عرض کردیم بسیاری از اسامی پیامبران هست که ائمه نام بر فرزندان خود نگذاشته اند آیا این دلیل بر منع نامگذاری است. آیا زکریا یا ادریس یا شعیب و ... ممنوع است ناگذاری بر فرزندان؟ چون ائمه این نام ها را نگذاشته اند؟!

در متن شما، یک شکستگی هست
ما بر سر نام پیامبران گذشته بحث نکردیم! امام سجاد ع هم یکی از فرزندانش را سلیمان گذاشته بود.

بحث بر سر نام مخصوص بود که لایق یک فرد باشد
درباره لقب‌امیرالمومنین اتفاق نظر هست، ولی یس و طه خیر!

سئوال دارم
چرا خداوند نباید لقبی مخصوص برای پیامبر بگذارد!؟
دارم عکس سئوال میپرسم،
شما در جواب من ، مثال نغض آوردید و فرمودید اینها دلیل کافی و محکمه پسند نیست!

خب سئوال میپرسم، اتفاق نظر هست که یس و طه لقب پیامبر هست یا خیر و آن آخرین پیامبر باشد!؟

اگر لقب مخصوص یک فرد باشد، چگونه دلیل باید آورد که یقین شود!؟
ما ادله آوردیم که ائمه گذشته درباره لقب مخصوص، حرمت قائل شدند و خواست خود را با اراده خداوند یکی کردند و اگر فرزندانی از مرسلین گذشته نگذاشتند بسبب مدت عمر کوتاه و عواملی هست که من و امثال من از دانستن و پرسش معافیم.

اما درباره یس و طه، معاف نیستیم!
چرا که به اعتقاد لطمه میزند و نمیتوان گردن کسی انداخت و خود را مبرا دانست، بله مراحلی هست که از خداوند شکایت میکنیم که ما بسنت تو نام فرزندان قرار دادیم ولی با لقب مخصوصی که تو برای پیامبرت قرار دادی و ما با آن لقب همانطور که تو سلام میدادی سلام میدادیم، افراد دیگری آمدند که خدایا تو آنها را پیامبر نکرده بودی و خطاب ما پیامبرت بود که فرمود: مواردی را از حجتتان مخفی کنید که پیامبرتان بداند و مواردی را از پیامبرتان مخفی کنید که تنها خدا بداند. ( همیشه گناه نیست، ثواب هم هست و حقی است که هر فرد روزی گیرنده چه مسلمان و چه کافر دارد) و پیامبر مومنان پیامبر کافران هم بوده، اما آیا یس و طه ها میتوان در زمان غیبت به یقین گفت که مرسلند!؟
ما پذیرش دین اسلام را در اراده خداوند و جستجو در جایگاهی مناسب دانستیم که بتوانیم تربیت شویم و تربیت کنیم.
قطعا در زمان حکومت دو امام گذشته چنین عملی ثبت نشده ولی در زمان امامت امامان گذشته هم ثبت شده که منع گردیده ولی بسبب عدم حرمت و توجه، تبدیل به روایت ضعیف گشته
ولا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم