نام دایه های چهارده معصوم علیهم السلام

[کربلائی]

سلام
ظاهرا رسم دین اسلام، این بوده که دایه ای داشته باشند.
لطفا نام دایه های ۱۴ معصوم را بفرمایید.
آیا امام زمان عج هم دایه ای داشتند!؟

راهنمایی بفرمایید

همه نعمات ما از قبول وجود یک یس و طه است تا در زمره محبت خدا و اهل بیت ع باشیم.

ولا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم

[مدیر ارجاع سوالات]

با نام و یاد دوست

کارشناس بحث: استاد عماد

[عماد]

سلام علیکم
این رسم به زمان تولد پیامبر صلی الله علیه و آله در بین کودکان مکه مربوط می شود و در زمان همه ائمه علیهم السلام مرسوم نبود. البته برخی از آنها نیز دایه داشتند ولی از باب اضطرار بوده نه رسم
دایه های پیامبر صلی الله علیه و آله به نام ثویبیه و سپس حلیمه خاتون داشتند، بقیه حضرات علیهم السلام را نیز در پست های بعدی عرض خواهم کرد.

[عماد]

مردم مکه کودکانشان را برای آموختن فصاحت به قبایل بادیه‌نشین می‌سپردند.
حلیمه در سالی که قحطی بزرگی میان قبیله بنی‌سعد افتاده بود، همراه با نُه تن از زنان قبیله، برای امرار معاش از طریق شیردهی به کودکان قبایل ثروتمند مکه، عازم این شهر شد، اما چون مرکب او از شدت تنگدستی و قحطی ناتوان و لاغر بود، از دیگران عقب افتاد و دیر به مکه رسید. در نتیجه، فقط نوه عبدالمطلب یعنی حضرت محمدصلی الله علیه واله مانده بود که به دلیل یتیم بودنش، کسی حاضر نشده بود به او شیر بدهد، زیرا می‌ترسیدند دستمزد مناسبی دریافت نکنند.(1)
این مطلب اختصاص به همان دوران و نوزادان مکه دارد و این شیوه در زمان ائمه اطهار علیهم السلام دیده نمی شود

1.ابن‌هشام، السیرة‌النبویة، چاپ مصطفی سقا، ابراهیم ابیاری، و عبدالحفیظ شلبی، بیروت: داراحیاء التراث العربی، بی‌تا، ج۱، ص۱۷۳

[عماد]

در برخی از گزارشها مادر عبدالله بن یقطر را دایه امام حسین(علیه السلام) معرفی کرده اند بنابراین عبدالله را برادر رضاعی امام حسین(علیه السلام) می دانند. البته بعضی از معاصران مسئله شیر خوردن سید الشهدا(علیه السلام) از مادر ایشان را نمی‌پذیرند، بلکه می‌گویند: مادر عبدالله از تنها از امام حسین(علیه السلام) نگهداری می‌کرده و به همین سبب به مادر رضاعی معروف شده است. آنان معتقدند امام به جز از خضرت زهرا(سلام الله علیها) از کسی شیر نخورده است.(1)

1.سماوی، محمد بن طاهر، إبصار العین فی أنصار الحسین علیه‌السلام، قم، دانشگاه شهید محلاتی، ۱۴۱۹ق، ص۹۳

[عماد]

پرسش:
باتوجه به رسمی که در زمان ائمه اطهار (علیهم السلام) حتما برای نوزدان دایه می گرفتند، دایه های چهارده معصوم(علیهم السلام) چه نام دارند؟

پاسخ:
این رسم به زمان تولد پیامبر (صلی الله علیه و آله) در بین کودکان مکه مربوط می شود و در زمان همه ائمه (علیهم السلام) مرسوم نبود. البته برخی از آنها نیز دایه داشتند ولی از باب اضطرار بوده نه رسم.
پیامبر (صلی الله علیه و آله) دو دایه به نام «ثویبیه» و سپس «حلیمه خاتون» داشتند.
مردم مکه کودکانشان را برای آموختن فصاحت به قبایل بادیه‌نشین می‌سپردند.
حلیمه در سالی که قحطی بزرگی میان قبیله «بنی‌سعد» افتاده بود، همراه با نُه تن از زنان قبیله، برای امرار معاش از طریق شیردهی به کودکان قبایل ثروتمند مکه، عازم این شهر شد، اما چون مرکب او از شدت تنگدستی و قحطی ناتوان و لاغر بود، از دیگران عقب افتاد و دیر به مکه رسید. در نتیجه، فقط نوه عبدالمطلب یعنی حضرت محمد(صلی الله علیه وآله) مانده بود که به دلیل یتیم بودنش، کسی حاضر نشده بود به او شیر بدهد، زیرا می‌ترسیدند دستمزد مناسبی دریافت نکنند.(1)
این مطلب اختصاص به همان دوران و نوزادان مکه دارد و این شیوه در زمان ائمه اطهار (علیهم السلام) دیده نمی شود.

در برخی از گزارشها مادر «عبدالله بن یقطر» را دایه امام حسین(علیه السلام) معرفی کرده اند، بنابراین عبدالله را برادر رضاعی امام حسین(علیه السلام) می دانند. البته بعضی از معاصران مسئله شیر خوردن سید الشهدا(علیه السلام) از مادر ایشان را نمی‌پذیرند، بلکه می‌گویند: مادر عبدالله تنها از امام حسین(علیه السلام) نگهداری می‌کرده و به همین سبب به مادر رضاعی معروف شده است. آنان معتقدند امام به جز از حضرت زهرا(سلام الله علیها) از کسی شیر نخورده است.(2)
برای سایر ائمه(علیهم السلام) دایه ای در منابع دست اول ذکر نشده است.

منابع:
1.ابن‌هشام، السیرة‌النبویة، چاپ مصطفی سقا، ابراهیم ابیاری، و عبدالحفیظ شلبی، بیروت: داراحیاء التراث العربی، بی‌تا، ج1، ص173
2.سماوی، محمد بن طاهر، إبصار العین فی أنصار الحسین علیه‌السلام، قم، دانشگاه شهید محلاتی، 1419ق، ص93