چرا به حضرت یعقوب اسرائیل گفته میشه؟

[مقداد]

پرسش:
چرا به حضرت یعقوب(علیه السلام) اسرائیل میگویند همچنین اگر اسرائیل به معنای عبدالله است،چرا فقط آن حضرت به این عنوان ملقب شده است؟

پاسخ:
«اسرائيل» لقب حضرت يعقوب(علیه السلام)، پدر حضرت يوسف(عليه السلام) مى باشد، در علت نامگذارى يعقوب به اين عنوان، مورخان غير مسلمان، مطالبى گفته اند، كه با خرافات آميخته است.
چنان كه «قاموس كتاب مقدس» مى نويسد: «اسرائيل به معنى كسى است كه بر خدا مظفر گشت»! وى اضافه مى كند: «اين كلمه لقب يعقوب بن اسحاق است كه در هنگام مصارعه (كشتى گرفتن) با فرشته خدا به آن ملقب گرديد»! همين نويسنده در ذيل كلمه «يعقوب» مى نويسد: «ثبات، استقامت و ايمان خود را ظاهر ساخت، در اين حال خداوند اسم وى را تغيير داده «اسرائيل» ناميد، و وعده داد كه پدر جمهور طوائف خواهد شد... و... بالاخره در كمال پيرى در گذشت، و مثل يكى از سلاطين دنيا مدفون گشت! و اسم يعقوب و اسرائيل بر تمام قومش اطلاق مى شود». همچنين او در ذيل كلمه «اسرائيل» مى نويسد: «و اين اسم را موارد بسيار است چنان كه گاهى قصد از نسل اسرائيل و نسل يعقوب است».(1)

ولى دانشمندان ما مانند مفسر معروف «طبرسى» در «مجمع البيان» در اين باره چنين مى نويسد: «اسرائيل همان يعقوب فرزند اسحاق پسر ابراهيم(عليهما السلام)است...» او مى گويد، «اسر» به معنى «عبد» و «ئيل» به معنى «اللّه» است، و اين كلمه مجموعاً معنى «عبداللّه» را مى بخشد. بديهى است: داستان كشتى گرفتن حضرت یعقوب(علیه السلام) با فرشته خداوند و يا با خود خداوند كه در «تورات» تحريف يافته كنونى ديده مى شود يك داستان ساختگى و كودكانه است كه از شأن يك كتاب آسمانى به كلى دور است و اين خود يكى از مدارك تحريف تورات كنونى است.(2)

اگر این سوال مطرح شود که چرا فقط حضرت یعقوب(علیه السلام) ملقب به «اسرائیل» به معنای «عبدالله» شده است باید گفت:
قطعاً و یقیناً همه پیامبران عبدالله و برترین بندگان خدا می باشند و در این مورد هیچ شک و تردید وجود ندارد.منتهی هر یک از پیامبران الهی بنابر حکمتهایی در بیان خداوند متعال و معصومین(علیهم السلام) به یک لقب خاصی هم متصف شده اند.بعنوان مثال همه پیامبران الهی برگزیدگان خداوند می باشند منتهی از بین آنها حضرت آدم(علیه السلام) بعنوان صفی الله معروف و مشهور شده است.قطعاً همه پیامبران دوست خداوند می باشند ولی از بین همه آنها حضرت ابراهیم(علیه السلام) بعنوان خلیل الله معروف شده است.قطعا همه پیامبران الهی نبی الله هستند ولی در بین همه انبیاء الهی حضرت نوح(علیه السلام) با عنوان نبی الله معروف شده است. پس اینکه از بین انبیای الهی حضرت یعقوب(علیه السلام) بعنوان اسرائیل یعنی عبد الله نامیده و معروف شود،دلیل بر این نیست که دیگر انبیاء عبد الله نبودند.
اگر متن زیارت وارث را بخوانیم،هر یک از پیامبران الهی با عنوان و لقبی خاص ذکر شده اند،حال آنکه همه پیامبران دارای آن وصف و عنوان بودند: السَّلامُ عَلَيْكَ يَا وَارِثَ آدَمَ صَفْوَةِ اللَّهِ السَّلامُ عَلَيْكَ يَا وَارِثَ نُوحٍ نَبِيِّ اللَّهِ السَّلامُ عَلَيْكَ يَا وَارِثَ إِبْرَاهِيمَ خَلِيلِ اللَّهِ السَّلامُ عَلَيْكَ يَا وَارِثَ مُوسَى كَلِيمِ اللَّهِ السَّلامُ عَلَيْكَ يَا وَارِثَ عِيسَى رُوحِ اللَّهِ السَّلامُ عَلَيْكَ يَا وَارِثَ مُحَمَّدٍ حَبِيبِ اللَّهِ ...(3)

پی نوشت:

1. تفسیر نمونه،جمعی از نویسندگان زیر نظر آیت الله مکارم شیرازی،دار الكتب الاسلاميه‌،چاپ1367،34 ش. جلد 1، صفحه 204.
2. همان.ج 1 ص 204 - 205.
3.شیخ طوسی، ابوجعفر محمد بن حسن، مصباح المتهجد و سلاح المتعبّد، بیروت، مؤسسة فقه الشیعة، چاپ اول، 1411ق. ج 2، ص720.