ضرب المثل های فارسی وآیات قرآنی

[شهيدان]

باسلام
یکی از بحثهایی که به نوعی می تواند در زندگی ها وارد شود وبه آن رنگ قرآنی دهد ؛ اینکه در محاورات وقتی نیاز شد از ضرب المثل استفاده کنیم، بیاییم واز ضرب المثلهای قرآنی استفاده کنیم.تا هم مثالی زده باشیم وهم آیه ای از قرآن خوانده باشیم وهم ازمحتوای آنها در زندگیمان درسها گرفته باشیم....البته این حرف من شاید به نظر برخی عملی نباشه .....حالا ما این تاپیک رو باز می کنیم واز دوستان می خواهیم تادر اینجا به ضرب المثلهای قرآنی بپردازند.ببینیم می توانیم کم کم این کار را فرهنگ سازی کنیم یانه؟
پس منتظر ضرب المثلهای قرآنی شما هستیم.
(درضمن آیاتی که به عنوان ضرب المثل می نویسید را ؛ برای قابل فهم بودن ؛مقداری تشریح ویا به پیامهای آن اشاره کنید)

-------------------------------------------------------------------------------


كبوتر با كبوتر باز با باز كند همجنس با همجنس پرواز

الْخَبِيثَاتُ لِلْخَبِيثِينَ وَالْخَبِيثُونَ لِلْخَبِيثَاتِ وَالطَّيِّبَاتُ لِلطَّيِّبِينَ وَالطَّيِّبُونَ لِلطَّيِّبَاتِ(نور/26) زنهاي ناپاك و زشتكار ، شايسته ي مردان ناپاكند و همچنين مردان ناپاك ، شايسته ي زنان ناپاكند . زنهاي پاكدامن نيز، شايسته ي مردان پاكدامن ، و مردان پاكدامن ، شايسته ي زنان پاكدامنند .

[شهيدان]

سحرخيز باش تا كامروا باشي

وَمِنَ اللَّيْلِ فَتَهَجَّدْ بِهِ نَافِلَةً لَّكَ عَسَى أَن يَبْعَثَكَ رَبُّكَ مَقَاماً مَّحْمُوداً (اسراء /79) قسمتي از شب بيداري كن و نافله به جا بياور تا خداوند تو را به مقام محمود برساند

[valayat]

2 - هر چه كني به خود كني گر همه خوب و بد كني

إِنْ أَحْسَنتُمْ أَحْسَنتُمْ لِأَنفُسِكُمْ وَإِنْ أَسَأْتُمْ فَلَهَا (اسراء/7) اگر احسان و خوبي كنيد ، به خودتان خوبي كرده ايد و اگر بدي كنيد ، به خود بدي كرده ايد .


3- چو ايزد ببندد ز حكمت دري به رحمت گشايد در ديگري

مَا نَنسَخْ مِنْ آيَةٍ أَوْ نُنسِهَا نَأْتِ بِخَيْرٍ مِّنْهَا أَوْ مِثْلِهَا (بقره /106) هر آيه اي را كه منسوخ كنيم يا آن را متروك سازيم ، بهتر از آن يا مثل آن را مي آوريم .


4 - واعظان كين جلوه بر محراب و منبر مي كنند

چون به خلوت مي روند آن كار ديگري مي كنند

أَتَأْمُرُونَ النَّاسَ بِالْبِرِّ وَتَنسَوْنَ أَنفُسَكُمْ (بقره/44) آيا مردم را به خير و نيكي سفارش مي كنيد و خودتان را فراموش مي نمائيد.


5 - مور همان به كه نباشد پرش

ويا اين مثل :

خدا خر را شناخت و شاخش نداد

و همچنين :

آن دو شاخ گاو اگر خر داشتي يك شكم در آدمي نگذاشتي

وَلَوْ بَسَطَ اللَّهُ الرِّزْقَ لِعِبَادِهِ لَبَغَوْا فِي الْأَرْضِ (شوري /27) اگر خداوند دزقش را براي بندگانش زياد كنند ، در زمين طغيانمي كنند .


6 - جواب ابلهان خاموشي است

إِذَا خَاطَبَهُمُ الْجَاهِلُونَ قَالُوا سَلَاماً (فرقان /63) هنگامي كه جاهلان آنها را مخاطب مي سازند ، سلام مي دهند .


7 - بني آدم اعضاي يكديگرند

مز د آن گرفت جان برادر كه كار كرد
وَأَن لَّيْسَ لِلْإِنسَانِ إِلَّا مَا سَعَى (نجم /39) براي انسان جز آنچه كه سعي كرده نخواهد بود .


8 - يار بي پرده از در و ديوار در تجلي است يا اولي الابصار

فَأَيْنَمَا تُوَلُّواْ فَثَمَّ وَجْهُ اللّهِ إِنَّ اللّهَ وَاسِعٌ عَلِيمٌ (بقره /115) به هر طرف كه روي بگردانيد ، آنجا وجه الله است و روي به جانب خداست .


9- سحرخيز باش تا كامروا باشي

وَمِنَ اللَّيْلِ فَتَهَجَّدْ بِهِ نَافِلَةً لَّكَ عَسَى أَن يَبْعَثَكَ رَبُّكَ مَقَاماً مَّحْمُوداً (اسراء /79) قسمتي از شب بيداري كن و نافله به جا بياور تا خداوند تو را به مقام محمود برساند .


10- چيست احسان ، را مكافات اي پسر ؟

لطف و احسان و ثواب معتبر
هَلْ جَزَاء الْإِحْسَانِ إِلَّا الْإِحْسَانُ (الرحمن /60) آيا پاداش احسان ، چيزي غير از احسان است ؟


11- اندر پس هر گريه ، دو صد خنده مهياست .

إِنَّ مَعَ الْعُسْرِ يُسْراً(شرح/6) با هر سختي ، آساني است .


12- گله از هيچ كس نبايد كرد

كز تن ماست آنچه بر تن ماست
وَمَا أَصَابَكُم مِّن مُّصِيبَةٍ فَبِمَا كَسَبَتْ أَيْدِيكُمْ(شوري /30) هر مصيبت و گرفتاري كه برايتان پيش مي آيد به دست خودتان ايجاد شده است .

13- با سيه دل چه سود گفتن وعظ نرود ميخ آهنين در سنگ

أَأَنذَرْتَهُمْ أَمْ لَمْ تُنذِرْهُمْ لاَ يُؤْمِنُونَ (بقره/6) آنها را انذار دهي يا ندهي (فائده ندارد و ) آنها ايمان نمي آورند.


14- شكر نعمت ، نعمتت افزون كند

كفر ، نعمت از كفت بيرون كند

لَئِن شَكَرْتُمْ لأَزِيدَنَّكُمْ وَلَئِن كَفَرْتُمْ إِنَّ عَذَابِي لَشَدِيدٌ(ابراهيم /7) اگر شكر كنيد ، نعمتها را بر شما افزون مي كنم و اگر كفران نعمت كنيد عذاب من شديد است .


15- عيسي به دين خود و موسي به دين خود .

لَكُمْ دِينُكُمْ وَلِيَ دِينِ (كافرون /6) دين شما براي خودتان و دين من براي خودم .


16- الا يا ايها الساقي ادر كأساً وناولها

كه عشق آسان نمود اول ولي افتاد و مشكلها
أَحَسِبَ النَّاسُ أَن يُتْرَكُوا أَن يَقُولُوا آمَنَّا وَهُمْ لَا يُفْتَنُونَ (عنكبوت/2) آيا مردم فكر مي كنند همين كه گفتند ايمان آورديم ، رها مي شوند و امتحان نمي گردند ؟



17- كسي كو به رَه ، بر كند ژرف چاه سزد گر كند خويشتن را نگاه
و يا

بد مكن كه بدافتي چَه مَكَن كه خود افتي

(عنكبوت/2) نيرنگ بد ، فقط گريبانگير اهلش مي شود .



18- مخور هول ابليس تا جان دهد هر آنكس كه دندان دهد نان دهد

(هود /6) هيچ جنبنده اي در زمين نيست مگر اين كه رزقش بر عهده خداوند است .



19- آن كه او از آسمان باران دهد مي تواند كو برحمت نان دهد

(بقره/22) از آسمان باران فرستاد و به وسيله ي آن ميوه هائي به وجود آورد تا رزق شما گرداند.



20- گر مذهب عاشقان عاقل داري يك دوست بسنده كن كه يك دل داري

(احزاب/4) خداوند در باطن هيچ مردي ، دو قلب قرار نداده است .



21- شايد كه چو وابيني خير تو در اين باشد .
(بقره/213) چه بسا شما از چيزي بدتان بيايد و آن براي شما خير باشد .



22- اگر تيغ عالم بجنبد زجاي تبرد كسي ،‌ گر نخواهد خداي

(عنكبوت /24) گفتند : بكشيد و بسوزانيد ولي خداوند ، او (ابراهيم ) را از آتش نجات داد.



23- رنگ رخسار ، خبر مي دهد از سر درون .

(الرحمن/41) بد كاران ، به سيمايشان شناخته مي شوند .



24- عزيزان! ز آموختن چاره نيست كه گويد كه دانا و نادان يكي است ؟

(زمر/9) آيا كساني كه مي دانند و آگاهند ، با كساني كه نمي دانند ، برابرند؟



25- از اينجا رانده و از آنجا مانده .

(حج/11) در دنيا و آخرت ضرر كرده اند .



26- ما را به خير و شما را به سلا مت .

(كهف/7 اينجا محل جدائي من و تو است .



27- نه چندان بخور كز دهانت بر آيد نه چندان كه از ضعف جانت در آيد

(اسراء/29) هرگز دستت را به گردنت زنجير مكن ( و بخل نورز ) و بيش از حد نيز دست خود را مگشا.



28- از مكافت عمل غافل مشو گندم از گندم برويد جو ز جو

(زلزال/ هر كس به اندازه ي ذره اي كار خير انجام دهد پاداشش را مي بيند و هر كس هم كه كار شر و بدي انجام دهد نتيجه ي آن را خواهد ديد .



29- آشپز که دو تا شد ، آش یا شور است یا بی نمک .

ویا :

به یک تاجوَر ، تخت باشد بلند چو افزون شود ، مُلک یابد گزند

یا این مثال :

دیگِ شراکت به جوش نمی آید

(انبیاء /22) اگر در زمین و آسمان خدائی جز خداوند یگانه بود ، آن دو به فساد کشیده می شدند .



30- آتش چو بر افروخت ، بسوزد تر و خشک .

( انفال /25) بترسید از بلائی که وقتی می آید ، فقط به ستمکاران شما نمی رسد . ( بلکه ظالم و مظلوم ، هر دو را فرا می گیرد ).



31- آنکه هفت اقلیم عالم را نهاد هر کسی را هر چه لایق بود داد

(طلاق/3) خداوند ، برای هر چیزی ، اندازه ای قرار داد .



32- هر عمل ، اجری و هر کرده ، جزائی دارد .

(مدثر / 3 هر کس در گرو عملی است که انجام داده است .



33- با خلق ، کرم کن که خدا با تو کرم کرد .

( قصص / 77) به خلق ، نیکوئی کن . همچنانکه خداوند به تو نیکوئی و احسان کرد .



34- خدای جهان را جهان ، تنگ نیست .

(زمر /10) زمین خداوند ، وسیع و گسترده است .



35- دست بالای دست بسیار است .

( یوسف/76) بالاتر از هر دانشمندی ، دانشوری است .

*منبع
سایت عروة الوثقی

[saba]

از محبت خارها گل می‌شود

ادْفَعْ بِالَّتی هِی أَحْسَنُ السَّیئَةَ (مومنون/96)
بدی را به بهترین راه و روش دفع كن (و پاسخ بدی را به نیكی ده)
(َقُولا لَهُ قَوْلاً لَینًا لَعَلَّهُ یتَذَكَّرُ أَوْ یخْشى (طه/44)
اما به نرمی با او سخن بگویید؛ شاید متذكر شود، یا (از خدا) بترسد!

[شهيدان]

از كوزه همان تراود كه در اوست،

و سَواء عَلَيهِم ءَاَنذَرتَهُم اَم لَم تُنذِرهُم لايُؤمِنون(بقره/6)

[شهيدان]

در نااميدي بسي اميد است

وَلاَ تَيْأَسُوا مِن رَّوْحِ اللَّه(يوسف،87)

[شهيدان]

آشپز که دو تا شد ، آش یا شور می شود یا بی نمک
آیة : « لو کان فیهما الهة الا الله لفسدتا »

معنی : اگر در آسمان و زمين جز الله خدايان ديگری بود (با هم اختلافشان می شد){ودر نتیجه}نظام جهان به هم می خورد.

[شهيدان]

رنگ رخسار ، خبر مي دهد از سر درون

آیه: يُعْرَفُ الْمُجْرِمُونَ بِسِيمَاهُمْ فَيُؤْخَذُ بِالنَّوَاصىِ وَ الْأَقْدَام

مجرمان از چهرههايشان شناخته مى شوند و آن گاه آنها را از موهاى پيش سر، و پاهايشان مى گيرند (و به دوزخ مى افكنند)!

[rana_]

از تو حرکت از خدا برکت :


"" ومن يهاجر في سبيل الله يجد في الارض مرغما کثيرا وسعه ؛ کسي که در راه خدا هجرت کند، جاهاي امن فراوان و گسترده اي در زمين يابد. "" (سوره نساء آيه100)

[rana_]

با سيه دل چه سود گفتن وعظ نرود ميخ آهنين در سنگ

أَأَنذَرْتَهُمْ أَمْ لَمْ تُنذِرْهُمْ لاَ يُؤْمِنُونَ (بقره/6) آنها را انذار دهي يا ندهي (فائده ندارد و ) آنها ايمان نمي آورند.