تفسیرسوره مبارکه حجرات(مدیربحث: niyayesh )

[askari110]

با سلام وعرض ادب واحترام خدمت همه علاقه مندان به قرآن
در این تاپیک قرار است بحث تفسیر سوره حجرات با مدیریت کاربربزرگوارمان ولایت راه اندازی شود .از همه دوستان خواهشمندم این بحث قرآنی را دنبال کنند .

قرار است مدیر محترم بحث از آیه 1 سوره مبارکه حجرات شروع کنند وهر دفعه آیه ای را بیاورند ودر ذیل آیه سوالی را مطرح کنند تا سایر کاربران بتوانند دربحث تفسیری شرکت کنند .

انشاءالله مباحث کاربردی وساده وهمه فهم ارائه شود .هدف آشنایی با محتوای سوره مبارکه می باشد.امیدوارم با این طرح توانسته باشیم قدمی در راه رفع مهجوریت قرآن برداریم.
بنده از جناب ولایت به خاطر پذیرش مدیریت این بحث کمال تشکر را دارم واز ایشان عاجزانه می خواهم این بحث را با جدیت تمام اداره کنند.واگر قوانینی را مطلبی برای اداره بحث دارند درپست اول مطرح کنند تا دوستان عزیز با امادگی وارد این بحث شوند
باتشکر از استقبال دوستان از این طرح قرآنی
التماس دعا-عسکری(مدیر انجمن علوم قرآن)

[valayat]

خب ممنون
ازجناب عسکری بابت این (سمت semat)
همیشه ایده های ایشون برامن تازه گی ونو بده
آقا نو آوری یعنی این
_____________
امابپردازم به اصل مساله
ازآنجایی که حضرت حجه الاسلام والمسلمین قرایتی بابیانی سلیس وروان با نکته های ناب به تفسیر این امرپرداخته اند بنده همینو پیشنهاد می کنم مگه اینکه رای دوستانم خلاف این امرباشه.
اما...
يَآ أَيُّهَا الَّذِينَ ءَامَنُواْ لَا تُقَدِّمُواْ بَيْنَ يَدَىِ اللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَاتَّقُواْ اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ سَمِيعٌ عَلِيمٌ

آیه 1

ترجمه :

اى كسانى كه ايمان آورده‏ايد! (در هيچ كارى) بر (حكم) خدا و پيامبر او پيشى نگيريد و از خداوند پروا كنيد، كه خداوند شنوا و دانا است.

نكته ها :

سه سوره‏ى مائده، حجرات و ممتحنه كه درباره مسائل حكومتى و اجتماعى است، با جمله‏ى «يا ايّها الّذين آمنوا» شروع شده است.
در آغاز سوره‏ى مائده مى‏خوانيم: «يا ايّها الّذين آمنوا اوفوا بالعقود» اى كسانى كه ايمان آورده‏ايد! به پيمان‏هاى خود وفادار باشيد و در سوره‏ى ممتحنه مى‏خوانيم: «يا ايّها الّذين آمنوا لاتتّخذوا عدوّى و عدوّكم اولياء» اى كسانى كه ايمان آورده‏ايد! دشمن م ن و دشمن خود را سرپرست خود قرار ندهيد و در اين سوره مى‏خوانيم: اى كسانى كه ايمان آورده‏ايد! بر حكم خدا و رسول پيشى نگيريد.
اين آيه مى‏خواهد مؤمنان را همچون فرشتگان تربيت كند، زيرا قرآن درباره‏ى آنها مى‏فرمايد: در سخن بر خدا سبقت نمى‏گيرند و تنها طبق دستور او عمل مى‏كنند. «لايَسبِقونَه بِالقَول و هم باَمرِه يَعمَلون»
قرآن، موارد تقدّم و پيشى گرفتن بر پيامبر را بيان نكرده است تا شامل نهى از انواع پيش افتادن‏ها در امور عقيدتى، اجتماعى، سياسى، اقتصادى و غير آن در گفتار وكردار گردد.
خداوند از تقدّم بر رهبر جامعه اسلامى به شدّت نهى نموده است، زيرا كسى كه در كارهايش از خدا و پيامبر پيشى مى‏گيرد، در مديريّت نظام اسلامى خلل وارد كرده و جامعه را به هرج ومرج مى‏كشاند و در حقيقت نظام قانون‏گذارى را بازيچه تمايلات خود قرار مى‏دهد.
عمل به اين آيه، جلوى بسيارى از خطاها را مى‏گيرد. زيرا گاهى خواسته‏ى مردم، پيروى انسان از حدس و تخمين يا ميل به ابتكار ونوآورى و يا قضاوت عجولانه و يا گمان آزادانديشى، انسان را وادار به گفتن، نوشتن و يا گرفتن تصميماتى مى‏كند كه ناخودآگاه از خواسته‏ى خ و رسول جلو مى‏افتد. همان گونه كه گروهى به گمان عبادت، قاطعيّت، انقلابى بودن و زهد و ساده زيستى، از خدا و رسول پيشى گرفتند و به قول معروف كاسه‏ى داغ‏تر از آش شدند.
پذيرش و عمل به آن دسته از آداب و عادات و رسوم اجتماعى و يا مقرّرات و قوانين بشرى كه ريشه در قرآن و حديث ندارد و برخاسته از عقل و فطرت نيست، نوعى پيش افتادن از خدا و رسول است.
نمونه‏هاى پيش‏افتادن
به چند نمونه تاريخى از پيشى گرفتن بر پيامبر كه در تفاسير و روايات آمده، توجّه كنيم:
1- در عيد قربان، گروهى قبل از پيامبر صلى الله عليه وآله قربانى كردند، به آنان گفته شد: «لاتقدّموا بين يدى اللَّه و رسوله» 2- پيامبر اسلام صلى الله عليه وآله گروهى را براى تبليغ نزد كفّار فرستاد. كفّار نمايندگان پيامبر را كشتند و تنها سه نفر توانستند فرار كنند. اين سه نفر در مسير بازگشت دو نفر از كفّار قبيله‏ى بنى‏عامر را به انتقام كشته شدن دوستان خود كشتند، در حالى كه آ و نفر بى‏تقصير بودند. قرآن آنان را به خاطر اين عمل خودسرانه توبيخ كرد كه چرا بدون دستور پيامبر دست به اين عمل زديد؟ «لاتقدّموا بين يدى اللَّه و رسوله»
3- قوم بنى‏تميم از پيامبر صلى الله عليه وآله امير و حاكم خواستند. خليفه‏ى اوّل و دوّم هر كدام شخصى را پيشنهاد كردند و با هم مشاجره مى‏كردند كه كانديداى من بهتر است، آيه نازل شد: «لاتقدّموا بين يدى اللَّه... و لاترفعوا اصواتكم»
4- امام معصوم‏عليه السلام به شخصى فرمود: اين دعا را بخوان: «لااله الاّ اللّه...» تا آنجا كه مى‏فرمايد: «يُحيى و يُميت». شنونده از پيش خود جمله‏اى اضافه كرد و گفت: «و يميت و يحيى» حضرت فرمودند: جمله‏ى تو صحيح است، امّا آنچه من مى‏گويم بگو و سپس آيه‏ى تقدّموا بين يدى اللَّه و رسوله» را براى او تلاوت فرمودند.
5 - بعضى اصحاب پيامبر اسلام صلى الله عليه وآله خواب و خوراك و آميزش با همسر را بر خود حرام كردند. حضرت ناراحت شده و مردم را جمع كرده و فرمودند: من خودم غذا مى‏خورم، مى‏خوابم و با همسرم زندگى مى‏كنم. راه و روش و سيره‏ى زندگى من اين است، پس هر كس از اي اه پيروى نكند، از من نيست. «فمَن رَغِب عن سنّتى فليس منّى» 6- با اين كه پيامبر اسلام صلى الله عليه وآله ازدواج موقّت را شرعى و قانونى اعلام فرمودند، امّا خليفه‏ى دوم آن را حرام كرد. اين خود، نوعى پيش افتادن از پيامبرصلى الله عليه وآله است كه در اين آيه از آن نهى شده است. «لاتقدّموا بين يدى اللَّه و رسوله» سيماى سوره حجرات
اين سوره در مدينه نازل شده وداراى هجده آيه است.
«حُجرات» جمع «حُجرة» است و چون در آيه چهارم اين سوره درباره حجره‏هاى خانه پيامبر اكرم‏صلى الله عليه وآله سخن به ميان آمده، اين سوره حجرات ناميده شده است.
در اين سوره موضوعات اخلاقى و اجتماعى مهمى مطرح شده كه به برخى از آنها اشاره مى‏شود:
1- آداب برخورد با پيامبرصلى الله عليه وآله و پيشى نگرفتن بر آن حضرت.
2- دورى از مسخره كردن، نام بد نهادن، سوءظن، تجسّس و غيبت.
3- برقرارى روابط اجتماعى بر اساس اُخوّت و برادرى، اصلاح ذات البين، بسيج عمومى بر ضد ياغى، ميانجى‏گرى عادلانه و دورى از شايعه پراكنى.
4- ارزش گذارى افراد جامعه بر اساس درجات ايمان و تقواى آنان و دورى نمودن از كفر، فسق و گناه.
5 - پيروى از پيامبر الهى از روى عشق وآگاهى و دورى از هرگونه منّت‏گذارى به واسطه‏ى پذيرش اسلام و عمل به دستورات آن.
در اين سوره كوتاه، پنج بار خطاب «يا ايّها الّذين آمنوا» تكرار شده است كه بيانگر جايگاه مسائل اخلاقى و روابط اجتماعى در اسلام مى‏باشد و به خوبى نشان مى‏دهد كه نحوه‏ى رفتار مسلمانان با يكديگر و با رهبران خود، مورد توجّه شارع مقدس بوده است.

سوال؟
نفری یه مصداق ازپیشی گرفتن ازحکم خداوندو رسول مکرم اسلام حضرت محمدصلی الله علیه وآله وسلم غیرازموارد فوق الذکر -که درتاریخ اسلام-اتفاق افتاده روبیان کنید؟
جواب ازجمعه مورخه 17/8تادوشنبه20/8
منتظرما

[askari110]

با سلام
به نظرحقیر علاوه بر توجه به مصداقهای پیشی گرفتن بر خدا ورسول درگذشته ؛ همین امروز جامعه اسلامی هم گرفتار این مسئله هست وخیلی ها خواسته یا ناخواسته برحکم خدا ورسول پیشی می گیرند.نمونه اش همین خرافات رایج در زندگی مردم که هیچ پایه واساس درست وشرعی هم ندارد مثل قمه زنی وعلم گردونی در عزاداریهاویا تارک دنیا شدن وریاضتهای غیر شرعی کشیدن و....همه آنچه که دردین ما نیست وسیره وسنتی از اهل بیت درباره آنها نداریم عمدتا برنامه هایی هستند که نتیجه اش مقابل حکم خدا ورسول ایستادن می شود
موفق باشید

[valayat]

آيه : 2

يَآ أَيُّهَا الَّذِينَ ءَامَنُواْ لَا تَرْفَعُواْ أَصْوَاتَكُمْ فَوْقَ صَوْتِ النَّبِىِ‏ّ وَلَا تَجْهَرُواْ لَهُ بِالْقَوْلِ كَجَهْرِ بَعْضِكُمْ لِبَعْضٍ أَن‏تَحْبَطَ أَعْمَالُكُمْ وَ أَنتُمْ لَا تَشْعُرُون
ترجمه :

اى كسانى كه ايمان آورده‏ايد! (در گفتگو با پيامبر) صدايتان را بلندتر از صداى پيامبر نكنيد و آن گونه كه با يكديگر بلند گفت‏وگو مى‏كنيد، با پيامبر بلند سخن مگوييد! مبادا (به خاطر اين بى‏ادبى،) اعمالتان نابود شود و شما آگاه نشويد.

نكته ها :

در آيه‏ى قبل، از پيشى‏گرفتن بر رسول خدا و دستورات الهى در عمل نهى شد و در اين آيه، از بلند كردن صدا در حضور پيامبر در گفتار و سخن گفتن.
در آيه‏ى 63 سوره‏ى نور نيز سفارش شده كه پيامبر را مانند خود صدا نزنيد، بلكه با احترام و مؤدّبانه نام ببريد.
حفظ عمل، مهم‏تر از خود عمل است. اعمال ما گاهى از اوّل خراب است، چون با قصد ريا و خودنمايى شروع مى‏شود، گاهى در وسط كار به خاطر عُجب و غرور از بين مى‏رود و گاهى در پايان كار به خاطر بعضى از اعمال حبط مى‏شود. به همين جهت قرآن مى‏فرمايد: هر كسى عمل خود تا قيامت بياورد و از آفات بيمه كند، ده برابر پاداش داده مى‏شود: «مَن جاء بالحسنة فله عشر امثالها» و نمى‏فرمايد: هر كس عملى را انجام دهد، ده برابر پاداش دارد. زيرا ميان انجام عمل در دنيا و تحويل آن در قيامت، فاصله‏ى زيادى است.
چنانكه در روايتى رسول خداصلى الله عليه وآله فرمود: براى هر ذكرى، درختى در بهشت كاشته مى‏شود، شخصى گفت: پس ما در بهشت درختان زيادى داريم! حضرت فرمود: بله، ولى گاهى گناه و اعمالى از شما سر مى‏زند كه آن درختان را مى‏سوزاند. سپس آيه فوق را تلاوت فرمود.
قرآن، حبط اعمال را، يك جا براى كفر و شرك آورده و يك جا براى بى‏ادبى در محضر پيامبر اكرم صلى الله عليه وآله، پس كيفر بى‏احترامى به پيامبر، هم‏وزن كيفر كفر و شرك است.

سوال:
مصادیق حبط عمل درقرآن رابیان نمایید؟

[askari110]

با سلام

برای اینکه بحثتون بی جواب نمونه یکی دو مورد رو من عرض می کنم بقیه به عهده دوستان

1- کسانی که به آنچه بايد ايمان بياورد كفر بورزند و راه مؤمنان را رها کنند ....وَ مَنْ يَكْفُرْ بِالْإيمانِ فَقَدْ حَبِطَ عَمَلُهُ وَ هُوَ فِي الْآخِرَةِ مِنَ الْخاسِرين‏(مائده /5)
2-كسى كه تنها هدفش زندگى دنيا و زرق و برق و زينت آن باشد...... (مَنْ كانَ يُرِيدُ الْحَياةَ الدُّنْيا وَ زِينَتَها نُوَفِّ إِلَيْهِمْ أَعْمالَهُمْ فِيها وَ هُمْ فِيها لا يُبْخَسُونَ *أُولئِكَ الَّذينَ لَيْسَ لَهُمْ فِي الْآخِرَةِ إِلاَّ النَّارُ وَ حَبِطَ ما صَنَعُوا فيها وَ باطِلٌ ما كانُوا يَعْمَلُونَ ) آیات 15 -16هود

موفق باشید

[طیب]

سوره فرقان

و آنان كه به ديدار [ قيامت و محاسبه اعمال به وسيله ] ما اميد ندارند ، گفتند : چرا بر ما فرشتگانى نازل نشد ، يا [ چرا ] پروردگارمان را نمي بينيم ؟ به راستى كه خودشان را در درون خود بزرگ شمردند و دچار سركشى بزرگى شدند . « 21» روزى كه آنان فرشتگان را مي بينند ، آن روز براى مجرمان بشارتى نيست ; و آنان [ به فرشتگان] مي گويند: [ از شما درخواست داريم كه ما را ] امان دهيد [ و آسيب وگزند عذاب را از ما ] مانع شويد . « 22» و ما به [ بررسى و حسابرسى ] هر عملى كه [ به عنوان عمل خير ] انجام داده اند ، مي پردازيم ، پس همه آنها را غبارى پراكنده مي سازيم . « 23»

[طیب]

سلام
چند نمونه از افرادی که خوب بودند بد مردند....
بلعم باعور به خاطر دنیا طلبی
شیطان به خاطر تکبر
قارون به خاطر دنیا طلبی
سامری به خاطر هوای نفس

--
طیب--> پناه میبرم به خدا


طیب

[valayat]

واما ممنون ازجناب عسکری وطیب بزرگوار
... بپردازیم به آیه 3
آيه : 3

إِنَّ الَّذِينَ يَغُضُّونَ أَصْوَاتَهُمْ عِندَ رَسُولِ اللَّهِ أُوْلَئِكَ الَّذِينَ امْتَحَنَ اللَّهُ قُلُوبَهُمْ لِلتَّقْوَى‏ لَهُم مَّغْفِرَةٌ وَ أَجْرٌ عَظِيمٌ





ترجمه :

همانا كسانى كه نزد پيامبر (از روى ادب و احترام) صدايشان را پايين مى‏آورند، آنان كسانى هستند كه خداوند دلهايشان را براى (پذيرش) تقوا آزمايش (و آماده) كرده و آمرزش و پاداش بزرگ مخصوص آنها است.





نكته ها :

كلمه‏ى «غَضّ» به معناى پايين آوردن و كوتاه كردن است. اين واژه در قرآن، هم در مورد كوتاه كردن صدا به كار رفته و هم در مورد كوتاه كردن نگاه ؛ چنانكه در مورد نگاه به نامحرمان، قرآن مى‏فرمايد: «قل للمؤمنين يغضّوا من ابصارهم»
اگر ادب در كلام لازم است، در رفتار و كردار، به طريق اولى لازم است.
آهسته سخن گفتن، نشانه‏ى ادب، تواضع، وقار و آرامش انسان است.
قرآن در اين آيه مى‏فرمايد: خداوند دلهاى افراد را آزمايش مى‏كند، تا ميزان پاكى و تقواى درون آنها را آشكار سازد. زيرا چه بسيار افراد رياكارانه اظهار ادب و تواضع مى‏كنند، ولى در درون متكبّرند.
پاداش‏هاى الهى معمولاً با صفات «كَريم»، «عَظيم»، «كَبير» و «غَير مَمنُون» (پيوسته) همراه است و اين بخاطر آن است كه سرچشمه اين پاداش‏ها، رحمت و لطف بى‏نهايت خدا است.
ادب در گفتار
اين آيه ادب سخن گفتن با رسول خدا را بيان مى‏كند، در اينجا مناسب است به دستوراتى كه اسلام براى نوع سخن و گوينده و چگونگى بيان او دارد، اشاره كنيم:
1- سخن بايد واقعى و حقيقى باشد. «بِنَباءٍ يَقين»
2- گفتار بايستى دل پسند باشد. «الطّيّب مِن القَول»
3- سخن بايد رسا و شفّاف باشد. «قَولاً بَليغاً»
4- گفتار بايد نرم بيان شود. «قولاً لَينّاً»
5 - سخن بايد بزرگوارانه بيان شود. «قَولاً كريماً»
6- سخنى باشد كه پذيرش و عمل آن آسان باشد. «قَولاً مَيسوراً»
7- در گفتار هيچ گونه لغو و باطلى نباشد. «اِجتَنِبوا قَول الزّور» ، «عن اللَّغو مُعرضون»
8 - گفتار بايد همراه با كردار باشد وگرنه قابل سرزنش است. «لِمَ تَقولون مالا تَفعلون»

پيام ها :

1- هم خلافكار را توبيخ كنيم و هم درستكار را تشويق. (در آيه‏ى قبل كسانى كه در محضر پيامبرصلى الله عليه وآله بلند صحبت كردند توبيخ شدند، و در اين آيه و آيات بعد، افراد مؤدّب تشويق مى‏شوند.) «انّ الّذين يَغضّون... لهم مغفرة...»
2- باادب بودن، نشانه تقواى درون است. «الّذين يغضّون... امتحن اللّه قلوبهم للتّقوى»
3- ادب‏هاى مقطعى و لحظه‏اى، نشان دهنده‏ى عمق تقوا نيست. «يَغضّون اصواتهم» (فعل مضارع، نشانه‏ى استمرار و تداوم است)
4- در قرآن هرجا «مغفرت» و«اجر» آمده، ابتدا سخن از مغفرت است. زيرا تا از گناه پاك نشويم، نمى‏توانيم الطاف الهى را دريافت كنيم. «لهم مغفرة و اجر عظيم»
5 - لازمه‏ى ايمان و تقوا، عصمت از گناه نيست، چه بسا افراد مؤمن متّقى كه گرفتار لغزش و گناه مى‏شوند امّا به زودى جبران مى‏كنند. «لهم مغفرة»

سوال این آیه:
نکته ای مهمدرعلم روان شناسی دراین آیه نسبت به آیات قبل آورده شده آن راذکرنمایید؟(راهنمایی...جوا ب درقسمت پیام ها؟؟؟

[طیب]

سلام

منظورتون پیام اول از تفسیر نور هست؟

طیب

[طیب]

سلام

یک سوال:
چرا اول پروردگار توبیخ میکنن و بعد خوبها را مورد محبت قرار میدند. باید برعکس باشه نه؟

ممنون
طیب