مجادله در ادبیات

[سوگند]

حافظ

اگر آن ترک شيرازي بدست آرد دل ما را
به خال هندويش بخشم سمرقند بخارا را

[سوگند]

حافظ

اگر آن ترک شيرازي بدست آرد دل ما را
به خال هندويش بخشم سمرقند بخارا را

صائب تبريزي

اگر آن ترک شيرازي بدست آرد دل ما را
بخال هندويش بخشم سر و دست و تن و پا را
هر آنکس چيز مي بخشد ز مال خويش مي بخشد
نه چون حافظ که مي بخشد سمرقند و بخارا را

[سوگند]

صائب تبريزي

اگر آن ترک شيرازي بدست آرد دل ما را
بخال هندويش بخشم سر و دست و تن و پا را
هر آنکس چيز مي بخشد ز مال خويش مي بخشد
نه چون حافظ که مي بخشد سمرقند و بخارا را

شهريار

اگر آن ترک شيرازي بدست آرد دل ما را
بخال هندويش بخشم تمام روح اجزا را
هر آنکس چيز مي بخشد بسان مرد مي بخشد
نه چون صائب که مي بخشد سرو دست و تن و پا را
سر و دست و پا را به خاک گور مي بخشند
نه بر آن ترک شيرازي که برده جمله دلها را

[فصل سبز]

خال در ادبیات عرفانی سمبل آن نقطه اسرار آمیز الهی است که اندیشه بشری به آن نمی رسد.

من به خال لبت ای دوست گرفتار شدم

چشم بیمار تو را دیدم و بیمار شدم

از معنای عرفانی خال که بگذریم ، درباره این خال سیاه چهره معشوق چه دلبری ها که در کلام شعرا نمی بینیم.

به خال کنج لب یار بگفتم از چه سیاهی

بگفت خسته و عریان در آفتاب(1) نشستم

گویند مرد عربی زنی سیاه پوست گرفت.دوستانش با ملامت به وی گفتند: اگر با ما در میان می گذاشتی ، زنی خوش آب و رنگ برایت انتخاب می کردیم. مرد عرب بخندید و گفت:

الناس یَعشِقُ مَن خالَ بهِ وَجنَتِها

فکیفَ لی وَ حبیبی کُلُهُ خالٌ (2)

یعنی:

مردم عاشق زنی می شوند که خالی در صورت دارد

پس خوشا به حال من، که معشوقه ام سراپا خال است (اشاره به سیاه پوستی همسرش)

پاورقی:
----------------------------
1- چهره معشوق
2- کیهان فرهنگی ، خرداد 81 / شماره 188

[jahangardkocholo]

با سلام
جالب بود
اتفاقا دیروز توی سخنرانی دکتر الهی قمشه ای داشتم این را گوش میکردم