نماز شب

[rana_]

نماز شب یکی از عبادت‌ها و نمازهای پرفضیلتی است که در آیه‌ها و روایت‌ها سفارش زیادی به آن شده است‌. نماز در دل شب و به هنگام سحر و فرو نشستن غوغای زندگی مادی‌، حالت توجه و نشاط خاصی به انسان می‌دهد که بی نظیر است‌. به همین دلیل دوستان خدا همیشه آخر شب را برای راز و نیاز انتخاب می‌کنند; "وَ بِالاْ ?َسْحَارِ هُم‌ْ یَسْتَغْفِرُون‌َ "(ذاریات‌،18) آری در این محیط آرام و دور از هر گونه ریا و تظاهر و خودنمایی و توأم با حضور قلب حالت توجهی به انسان دست می‌دهد که فوق‌العاده روح‌پرور و تکامل آفرین است‌; به همین جهت است که قرآن کریم‌، به نماز شب‌خوان وعده مقام محمود داده است‌; "وَ مِن‌َ الَّیْل‌ِ فَتَهَجَّدْ بِه‌ِی نَافِلَة‌ً لَّکَ عَسَی‌ََّ أَن یَبْعَثَکَ رَبُّکَ مَقَامًا مَّحْمُودًا ;(اسرأ،79) و پاسی از شب را زنده بدار، تا برای تو ]به منزله‌[ نافله‌ای باشد، امید که پروردگارت تو را به مقامی ستوده برساند."(ر.ک‌: تفسیرنمونه‌، آیت اللّه مکارم شیرازی و دیگران‌، ج 12، ص 227، دارالکتب الاسلامیة‌.)
کیفیت نماز شب‌
نماز شب 11 رکعت است که ابتدا 8رکعت نماز به صورت نماز دو رکعتی مانند نماز صبح‌; ولی به نیت نماز شب خوانده می‌شود. بعد دو رکعت به نیت نماز شفع‌، سپس یک رکعت نماز به نیت وتر خوانده می‌شود.
مجموع این یازده رکعت را به دو صورت مختصر و طولانی می‌توان خواند.
مختصر
در این روش‌، در یازده رکعت تنها به سوره حمد (بدون سوره‌) می‌توان بسنده کرد.
طولانی‌
در این شیوه در هر رکعت از هشت رکعت ابتدایی‌، ابتدا حمد، سپس یک سوره (سوره‌های متعددی مانند کافرون‌، توحید و... سفارش شده است‌.) می‌خوانیم‌; البته در برخی روایات حتی به خواندن ده بار سوره توحید سفارش شده است‌.
در دو رکعت نماز "شفع‌"، بهتر است در رکعت اول بعد از قرائت سورة حمد، سوره "فلق‌" خوانده شود و در رکعت دوم بعد از حمد سوره "ناس‌" را بخوانیم‌.
در یک رکعت "وتر" بعد از سورة حمد، بهتر است سه بار سورة توحید به تنهایی‌، یا سه بار سوره توحید به همراه فلق و ناس را بخوانیم و می‌توان تنها به یک سورة توحید بسنده کرد و دست‌ها را به قنوت بالا برد.
قنوت‌
قنوت نماز وتر، یکی از مستحبات پر فضیلت است و سفارش شده است که آن را طولانی کنیم‌. در روایتی از پیامبر اکرم‌آمده است‌: "هر کس در دنیا قنوت نماز وترش طولانی‌تر باشد، در موقف قیامت راحت‌تر است‌."(عروة الوثقی‌، محمد کاظم طباطبایی‌، ج 1، ص 544و545، دارالتفسیر.)
در قنوت ابتدا در حق چهل مؤمن و یا به طور کلی برای مؤمنان دعا می‌کند مثلاً می‌گوید "اللهم اغفر لفلان ]به جای گفتن "فلان‌" نام شخصی که می‌خواهد برایش دعا کند را می‌گوید[ یا اللهم اغفر للمؤمنین و المؤمنات‌" سپس هفتاد مرتبه می‌گوییم‌: "استغفر الله ربی و اتوب الیه‌" بعد هفت مرتبه می‌گوییم‌: "هذا مقام العائذ بک من النار"، سپس سیصد مرتبه می‌گوییم‌: "العفو" و بعد از آن می‌گوییم‌: "رب‌ّ اغفرلی و ارحمنی و تب علی‌ّ انک انت التواب الغفور الرحیم‌" بعد به رکوع و سپس به سجده رفته و تشهد و سلام می‌دهیم‌; البته دعاها و ذکرهای مستحبی فراوانی در میان اذکار نماز شب و رکعات آن وجود دارد که مستحب است‌.(برای آگاهی بیشتر ر.ک‌: مفاتیح الجنان‌، مرحوم شیخ عباس قمی‌، ص 217 ـ 244، حاشیه مفاتیح‌، انتشارات مطبوعات دینی‌، قم‌.)
وقت نافله شب از نصف شب است تا اذان صبح و بهتر است نزدیک اذان صبح خوانده شود.

[NASIME BEHESHT]

[طارق]

بسم الله الر حمن الر حيم
سلام عليكم و رحمة الله و انواره

با تشكر از جناب رعنا در ايجاد موضوع بسيار مفيدي كه از اركان عرفان ناب است يعني نماز شب حديثي را عرض مي كنم در باب بركات عبادت شب و از جمله بارزترين عبادت شب يعني نماز شب:

حضرت رسول اكرم (ص) :

مَن كَثُرَت صَلوتُهُ بالَّيلِ حَسُنَ وَجهُهُ بالنَّهار

كسي كه در شب زياد نماز بخواند چهره اش در روز زيبا مي شود.

منبع: كتاب نهج الفصاحة / 3116

(يك نكته : بايد توجه داشت كه شايد واژه ي كثير در حديث صرفا به كميت اشاره نداشته و به زياد بودن كيفيت نماز هم اشاره باشد.)

الحمد لله الذي جعلنا من المتمسّكين بولاية اميرالمومنين
زياده عرضي نيست.
التماس دعا
طارق

[مجیب]

رسول خدا صلى اللهعليه و آله فرمود:
آيا چهره نماز شب خوانها را نمى بينيد كهاز همه چهره ها زيباتر است ؟
اين براى آن است كهآنان هنگام شب با خداى سبحان خلوت كرده اند و خداى تعالى جامه اى از نور خود برچهره ايشان پوشانيد.(51)

[مجیب]

مام صادق عليه السلام فرمود:
نماز شب ، چراغ خانه قبر، حجابى در ميان انسان و آتش دوزخ و گذرنامهصراط و كليد بهشت است .

[╫❀نیایش❀╫]

انسان از طریق نماز شب ضمن راز و نیاز با خداوند به زیبا ترین شکل , در حقیقت بهترین و پر جاذبه ترین لحظه های زندگی را درک می کند .

د ر لحظه های نماز شب است که انسان ناگفته های خودش را با خدا وند در میان می گذارد و با توجه به اینکه در آن خلوت نیمه شب می تواند ارتباط خوبی با خدا برقرار سازد چیزهای خوب و ماندگاری
هم از او می گیرد .

از او نور می گیرد. راه سعادتمندی را درک می کند و می بیند که چراغ آسمان یقین و باورش به حقیقت جهان هستی ,نور حقیقی می یابد و در سایه ان از تاریکیهای وحشتناک شک و شبهه رهایی پیدا می کند

[مجیب]

در قرآن کريم ۱۱۲ مرتبه در ۴۵ سوره درباره نماز اوامری آمده است و نيز در ۱۷ آيه آياتی درباره نماز شب و دعوت بندگان برای برپا داشتن آن آمده است و اين همه نشان از اهميت فراوان خلوت شبانه با معبود محمود دارد.
در ميان نوافل، «نماز شب‏» جايگاه خاصى دارد و تاكيد فراوانى كه‏ در آيات قرآن و احاديث درباره آنست،به مراتب بيش از نمازهاى ديگر مستحب است و به همين جهت، اولياء خدا بر آن مداومت و مواظبت‏ داشتند و به تهجد و عبادت نيمه شب مى‏پرداختند. تا آنجا كه نماز شب‏ را خداوند، بر بنده محبوبش حضرت محمد (ص) واجب ساخته و چنين فرمان داده بود:
«و من الليل فتهجد به نافلة لك‏».
بخشى از شب را بعنوان نافله به تهجد بپرداز و سحر خيزى كن.

قرآن، در توصيف كسانى كه نيايشگران شب و اهل نماز شب‏اند، چنين مي‌‏فرمايد:
«و المستغفرين بالاسحار».
استغفار كنندگان در سحرها.

«و الذين يبيتون لربهم سجدا و قياما».
آنانكه در حال سجود و قيام، براى خدا شب زنده‏دارى مي‌‏كنند.

«كانوا قليلا من الليل ما يهجعون‏».
مردان خدا، مقدار كمى از شب‏ را مي‌‏خوابيدند.

[╫❀نیایش❀╫]

انسان از طریق نماز شب به مبارزه با شهوت خواب می پردازد . مبارزه ای که حا صلش همان لحظه های ماندگار و غیر قابل وصف مناجات سحر گاهی است و به نوعی افق زندگی روزانه و ابدی خویش را روشن می نماید و از ظلمات لذات دنیایی و ترس از پیچ و خمهای مشکلات احساس رهایی می کند .

[مجیب]

در سوره بني‌ اسرائيل، بعد از آيه 78، كه مربوط به نمازهاى يوميه است، در آيه 79 ميفرمايد:
«و من اللّيل فتهجّد به نافلة لك عسى أن يبعثك ربّك مقاماً محموداً».
و پاسى از شب را زنده بدار تا براى تو به منزله نافلهاى باشد.
اميد كه پروردگارت تو را به مقامى ستوده برساند.

و در سوره مزّمّل، به دنبال همان توصيه شب‌ زنده ‌دارى و قرائت قرآن ميفرمايد:
«يإنّ ناشئة اللّيل هى أشدّ و طناً و أقوم قي».
مسلّماً نماز و عبادت شبانه پا برجاتر و با استقامت‌تر است.

و دليل آن را در آيه 7 ميآورد كه:
«يإنّ لك فى النّهار سبحاً طوي»
و تو را در روز، آمد و شدى دراز است.

نتيجه اين كه، نماز شب و شب زنده‌ دارى و قرائت قرآن در شب، دستور مؤكّد قرآن كريم است و باعث بيدارى قلب و تزكيه و تهذيب انسان مي‌شود.

[╫❀نیایش❀╫]

بر خاستن برای نماز شب

حضرت علی علیه السلام فرمودند :
قیام الیل مضححه للبدن و تمسک باخلاق النبیین و رضی رب العالمین

بر خاستن برای نماز شب بدن را تندرست می کند و تمسکی است به اخلاق پیغمبران و خدا را خشنود می کند

میزان الحکمه ج5ص421