نظر اسلام در مورد سن ازدواج دختر

[kooosar]

اسلام در مورد سن ازدواج دختر چه توصیه ای داره؟
در این تاپیک قصد دارم این موضوع را بررسی کنم.

[kooosar]

شاید با این پرسش روبرو شده باشید که در بعضی روایات توصیه شده دختر در اوائل بلوغ جنسي شوهر دهند در حالي که در اين سن به بلوغ فکري نرسيده است؟
در این تاپیک می خواهیم بررسی کنیم که آیا چنین نسبتی به اسلام صحیحه یا نه؟/
اسلام در مورد سن ازدواج دختر چه توصیه ای داره؟

[kooosar]

برای شروع یه روایت را از پیامبر اسلام (ص) نقل می کنم و سعی می کنم تفسیر مناسب و منطقی از اون ارائه کنم . از دوستان خواهش می کنم با انتقاداتشون سرافرازم کنند.
قال النبي صلوات الله عليه :إِنَّ الْأَبْكَارَ بِمَنْزِلَةِ الثَّمَرِ عَلَى الشَّجَرِ إِذَا أَدْرَكَ ثِمَارُهَا فَلَمْ تُجْتَنَ أَفْسَدَتْهُ الشَّمْسُ وَ نَثَرَتْهُ الرِّيَاحُ وَ كَذَلِكَ الْأَبْكَارُ إِذَا أَدْرَكْنَ مَا يُدْرِكُ النِّسَاءُ فَلَيْسَ لَهُنَّ دَوَاءٌ إِلَّا الْبُعُولَةُ وَ إِلَّا لَمْ يُؤْمَنْ عَلَيْهِنَّ الْفَسَادُ لِأَنَّهُنَّ بَشَر[1]، دوشيزگان مانند ميوه بر درخت هستند زماني که برسند بايد آنان را چيد وگرنه حرارت خورشيد و وزش بادها تباهشان مي کند ، زماني که دوشيزگان آنچه را که زنان( از غريزه جنسي) درک مي کنند حس کنند دوايي جز شوهر کردن ندارند و در غير اين صورت فاسد و آلوده مي شوند زيرا انها نيز بشر هستند.»

[1]وسائل الشيعة ج‏20 61 23 باب استحباب تعجيل تزويج البنت عند بلوغها و تحصينها بالزوج ..... ص : 61

[kooosar]

وقتي نيازي طبيعي براي انسان حاصل شود روش منطقي و معقول آن اين است که اين نياز براورده گردد . اگر انسان تشنه شد بايد سيراب گردد و اگر گرسنه شد بايد سير شود . نياز جنسي نيز همينطور است اگر غليان پيدا کرد بايد ارضا شود. حال جاي اين سئوال باقي است دختري که در استانه بلوغ جنسي قرار دارد و شعله هاي نياز جنسي او فوران نموده است چه بايد بکند؟؟ جواب مشخص است بايد ارضا شود .
چگونه ؟! آيا بايد مانند بسياري از کشورهاي غربي و افراد بي قيد نسبت به ارتباط جنسي فرزند با همکلاسي ها ي غير همجنس يا همجنس او بي تفاوت باشيم يا اينکه خود ارضايي و ديگر روش هاي نامشروع و مضر را راهکار مناسبي بدانيم؟!!!
پاسخ اسلام به اين نياز طبيعي ازدواج است . اسلام قانونمندي ، مشروعيت و نظام مندي را به جاي هرزگي و بي بند و باري توصيه مي نمايد.به خانواده ها توصيه مي کند با ايجاد زمينه ازدواج برا ي تازه به بلوغ رسيدگان ضمن انکه به نياز طبيعي آنان پاسخ مشروع داده ايد آنان را از انحرافات و دام هاي شيطاني حفظ مي نماييد.
در روايت فوق سن خاصي براي ازدواج تصريح نشده است بلکه بهترين زمان براي ازدواج زماني است که دختر تمايلات جنسي زنانه را درک مي کند . در اين زمان يک نياز غريزي و طبيعي مانند تشنگي و گرسنگي شکل گرفته است که مقتضي پاسخگويي صحيح و مشروع است .روش مناسب براي رفع تشنگي و گرسنگي خوردن لجن و يا کثافات نيست بلکه آب و غذاي طيب و حلال راه مناسب و مشروع مي باشد همانطور که براي پاسخگويي به نياز جنسي ، خود ارضايي و يا بي بند و باري جنسي روش مناسبي نيست بلکه بهترين راه و روش منحصر مشروع در برآوري اين نياز ازدواج است .
البته در اسلام سفارشات زيادي به خانواده ها ، جامعه و حاکمان و... صورت مي گيرد که از بلوغ جنسي زودرس دختر و پسر (که همانطور که در روايت به آن اشاره شده است به مثابه مرض و بلايي است که نيازمند دوا و درمان است) جلوگيري شود. به اين منظور به پدر و مادر دستور مي دهد که در زمان نزديکي حتي صداي نفس و نفس آنان به فرزند خوابيده آنها نرسد، در اتاق دربسته مجامعت کنند ، دختران بعد از 6 سالگي بوسيده نشوند ، حتي پدر بعد از 6 سالگي زير گلو و لبان دخترخود را نبوسد، فرزندان بالاي 6 سال زير يک لحاف نخوابند ، دختران اسب سواري نکنند، ....[1]
حال اگر به هر تقدير بلوغ جنسي حاصل شد بايستي زمينه پاسخگويي شايسته و بايسته آن که ازدواج است مهيا شود.

[1] . علامه مجلسي، حليه المتقين ، فصل آداب نکاح و آداب تربيت فرزندان

[vahidG]

از نظر من غریزی جنسی تنها یک نیاز مادی نیست و حاصل نیاز های روحی ما می باشد به همین دلیل نمی توان آنرا با نیاز به غذا خوردن همسان دانست ،یکی از دلایل اینکه همواره در طول تاریخ کنترل این غریزه مشکل ساز بوده است ناشی از عمیق بودن این نیاز انسان است.
درست است که با بروز غریزه جنسی و تامین آن از راه درست (ازدواج) بی بندوباری کاهش پیدا می کند و از نزول انسان جلوگیری می شود ولی تفکر نکردن پیرامون کنترل آن نیز می تواند مانع رشد و صعود انسان شود،
در روانشناسی گفته می شود که زن و شوهر هایی که روابط جنسی خود را کنترل نمی کنند باعث می شود جذابیت های ظاهری که برای زن و مرد وجود دارد خیلی زود از بین برود در چنین شرایطی ممکن است مشکلات بزرگتری بوجود بیاید ، این خود روشن می کند که زن و مرد بعد از ازدواج نیز غریزه جنسی خود را می بایست کنترل کنند.
اسلام علاوه بر ازدواج راه های دیگری هم برای کنترل غریزه جنسی مطرح کرده است از قبیل فعالیت های اجتماعی ،علمی ،به کارگیری ذهن و مشغول کردن آن در مسیری که نیاز اجتماع است .
همان طور که رابطه جنسی سالم بین زن و مرد (ازدواج) باعث کنترل غریزه جنسی می شود و هیچ جایگزینی ندارد از حد تعادل خارج کردن آن نیز می تواند مشکل ساز باشد ،به عبارت دیگه اگر به محض بروز غریزه جنسی ما بدنبال کنترل آن از راه برقراری رابطه جنسی سالم باشیم و هیچ سختی ای را متحمل نشویم خود می تواند مانع از رشد و تعالی روحی انسان شود

[مُدَبّر]

گمانم قبلا این بحث رو جای دیگه کرده باشم


در اسلام ازدواج دختران زیر نه سال با اجازه پدرسان جایز است که این مسئله برای برخی خیلی جای ابهام دارد که در نوشته زیر من به برخی حکمتهای این حکم اشاره خواهم کرد

اولا :
نزدیکی با دختر بچه در سن زیر بلوغ در اسلام حرام است و حتی کسیکه این کارو بکند نمی تواند تا اخر عمر با چنین دختری نزدیکی کند

ثانیا
برای چنین ازوداج اذن پدر شرط است .و همینطور بدون اذن اون عقد محقق نخواهد شد که پر واضح است این حکم برا زمانی است که شرایط نگه داری این دختر سخت است که پدر راضی به این کار می شود (تفصیلا خواهد آمد)

البته اذن پدری هم نافذ است که مقتضی مصلحت او باشه وگرنه این اذنش هم به نظر برخی نافذ نیست



اما حکمت این حکم :
در ان زمانها به خاطر وجود جنگهای بسیار زیاد این اتفاق می یفتید که مردی از خانواده ای کشته شود .در انصورت برای خانواده پر جمعیت لطمه سنگینی به بار می امد.مخصوصا خانه ای که درش دختر زیاد باشد.
چون در زمان قدیم بیشتر کارها و کسب در آمد به عهد مرادن بوده با رفتن پدری از خانواده امکان به فقر کشیده شدن اعضاء ان خانواده زیاد بوده
لذا پدران با زود شوهر دادن دخترانشون می خواستند جوری عمل کنند که اگر خودشان در جنگی جانشان از دست رفت کفالت و حضانت اعضاء خانواده به دست دیگران هم باشد تا در صورت نبود پدر خانه نظام خانواده متلاطم نشود.و حداقل دختر ان خانواده بی سرپرست نشود .
پس در حقیقت این که اسلام اجازه داده دختر در سنین پایین می تواند شوهر کند لطف و مرحمتی برا خود دختر و خانواده او .

دیگر از چیزهایی که در ان زمان زیاد رخ می داده وجود قحطی و عدم استطاعت در کسب در امد خانواده بود.در آن زمانها زیاد می شده که حتی پدران فرزندان خودشان را از روی نداری به عهد دیگران واگذار می کردند.این مسئله در تاریخ از مسلمات است .
گاهی حتی فرزند پسر خودشان را به اقوام یا دوستانی که فرزند نداشتند یا تمکن مالی خوبی داشت می سپردند تا هزینه نگه داری و برزگ کردن این فرزند را به عهد کسی که توانایی این کار را دارد بسپارند.
با این حساب اگر می خواستند دختر خود را به این صورت تحت تکفل دیگری بسپارند زیاد احتمال تجاورز و... می رفت.لذا می بینیم با تجویز شوهر دادن در سنین کم این امکان برای خانواده ها بود که دختر خود را به خانه شوهر بفرستند که هم شوهر او متکفل نگه داری و مخارج ان دختر شود و هم خانواده ان دختر از تجاور و یغما رفتن ناموس محترم خود در امان باشد.و دختر و خانواده خود را از خطر فقر و گرسنگی در امان باشند

به هر حال وقتی ما نگاه از وضعیت و زندگی رفاهی امروزی دست بشوییم و با در نظر گرفتن زندگی مردم ان زمان زمان بنگریم کاملا به حکیمانه بودن این حکم تجویز ازدواج در سنین کم پی خواهیم برد.
در زمان حاضر به برکت ماشین ها و ربات ها کارهایی که توسط مردان و حیوانات صورت می گرفته توسط همین دستگاهها صورت می پذیرد و کارها اکثرا فکری است.
لذا می بینیم که زنان هم می توان پا به پای مردان در عرصه کسب در آمد فعالیت داشته باشند و با از دست دادن پدر در خانواده ای نظام خانواده گسسته نخواده شد.
اما در آن زمان همه فعالیتها بدنی بوده و به خاطر زنان کمتر توانایی فعالیت و کسب در آمد را داشته اند
و دیگر نکته اینکه در آ ن زمان فقر و تنگدستی مردم خیلی بیش از این زمان بود.در آ ن زمانها وسایل ارتباط جمعی نبوده و از این رو قحطی به مجرد نیامدن یک سال باران می امده. لذا بدست اوردن ما یحتاج زندگی هم نیاز به پشوانه زیاد مالی داشته.
به هر ترتیب با در نظر گرفتن این حالات می توان به حکیمانه بودن این حکم تجویز پی برد.
بالاخره اسلام دین جاوندانی است و با همه اعصار وقرون منطبق هست.این حکم تجویزی بود برای ان زمان و در ان زمان مفید هم بود و اگرم دقت داشته باشیم می بینیم تنها حکم تجویز هست.لذا در زمان حاضر می توان به همان شرایط مستحب مانند رسیدن به سن بلوغ .. تمسک جست.
می بینید که احکام اسلام چه زیبا و انعطاف پذیر بر تمامی اعصار منطبق هست به اضافه اینکه زمانی پدر می تواند چنین عقدی برای دختر خود بکنید که مصلحت داشته باشد برای او
در ان زمان با این مباحثی که مطرح شد مصلحتش محرز بوده در این زمانه هم اگر مصلحتی در این کار نباشد پدر هم حق چنین کاری را ندارد !!

این هم یکی دیگر از احکامی که مهر تاییدی می زند بر انعطاف پذیری و جاودانگی اسلام

[almas20]

با سلام خدمت دوستان
تمامی نظرات گفته شده در بالا درست و این رو قبول داریم که دختر در سن 9سالگی به بلوغ جنسی می رسد و توانایی ازدواج رو دارد ولی این رو هم باید در نظر داشته باشیم که در قرن 21 و در جامعه پیشرفته امروزی آیا می توان در سن 9سالگی که دختر حتی تحصیلات ابتدایی خود را هم تمام نکرده او را شوهر داد آیا چنین فردی که در جامعه امروزی فردی تقریبا بی سواد به حساب می آید می تواند زندگی کند و گلیم خودشو از آب بیرون بکشه آیا فرزندانی که از این دختر متولد می شوند با این سواد مادر به مشکل بر نخواهند خورد .ماشاالله دختر های امروزی هم که از این ور شوهر نکرده از اون ور بچه دار می شن دیگه بعد از اون امکان ادامه تحصیل برای اونها فراهم نیست . و و و و
اینه که باید شرایط جامعه رو هم کمی در نظر داشته باشیم .صرفه رسیدن به بلوغ جنسی دختر به نظر من کافی نیست
با تشکر از این بحثی که راه انداختین

[law student]

درسته که شرعا وقتی دختر به سن 9 سالگی رسید میتونه ازدواج کنه ... اما اینکه بطور مطلق بگیم سن بلوغ جنسی دختر از9 سالگیه اشتباست . بلوغ جنسی مثل بلوغ فکری یه امر کاملا نسبیه از زمانی به زمان دیگه و از مکانی به مکان دیگه فرق داره . نتیجه اش این میشه که ما نباید این حکم رو به وضعیت کنونی تسری بدیم . شما دختر بچه 9 ساله تهرونی رو مقایسه کنید با دختر 9 ساله جیرفتی یا عربی . یا دختر 9 ساله امروزی رو با دخترای 30_40 سال پیش . فکر میکنم این قیاس قیاس مع الفارقه . و اگه بخوایم یه دختر بچه 9 ساله رو که هنوز داره عروسک بازی میکنه با این حکم شرعی شوهر بدیم واقعا جنایت بزرگی مرتکب شدیم. من تا 15 سالگی از روابط جنسی هیچی حالیم نمیشد فقط بدنبال بازی و شیطنت بودم همین طور بقیه دوستام . پس فلسفه این حکم ورای این جور مسایله . من از بعضی از احکام شرعی به خصوص احکام حقوقی سر در نمیارم خلاف عقله اما باتوجه به کوچکی عقل و بزرگی حکمت خدا سر تعظیم فرود میارم...

[Arezou_M]

سلام
با نظر شما موافقم.
دختر ها تو هر منطقه ای و حتی تو بک منطقه جغرافیایی متفاوت به سن بلوغ جسمی می رسند. بعضی از دوستان خودم از نظر چهره و اندام مثل یک زن 24 ساله میان اما سنشون 16 ساله. در زمان پیامبر و کلا قدیم دختر ها بیشتر کمک حال مادر ها بودن و کارهای خونه رو انجام می دادند. و از بچگی می دونستند و این آمادگی رو در اونها ایجاد می کردند که زود ازدواح کنند.
اما من فکر می کنم منظور از این گفته ی پیامبر هر دو بلوغ فکری و جسمی هست. اگه بهانه ی ازدواج فقط رفع نیاز جسم باشه که این ازدواج نباید مقدس می بود. متاسفانه بعضی ها برای ازدواح به این فقط فکر می کنند که این نیاز رو رفع کنند و به گناه نیافتن همین.

درسته که شرعا وقتی دختر به سن 9 سالگی رسید میتونه ازدواج کنه ... اما اینکه بطور مطلق بگیم سن بلوغ جنسی دختر از9 سالگیه اشتباست . بلوغ جنسی مثل بلوغ فکری یه امر کاملا نسبیه از زمانی به زمان دیگه و از مکانی به مکان دیگه فرق داره . نتیجه اش این میشه که ما نباید این حکم رو به وضعیت کنونی تسری بدیم . شما دختر بچه 9 ساله تهرونی رو مقایسه کنید با دختر 9 ساله جیرفتی یا عربی . یا دختر 9 ساله امروزی رو با دخترای 30_40 سال پیش . فکر میکنم این قیاس قیاس مع الفارقه . و اگه بخوایم یه دختر بچه 9 ساله رو که هنوز داره عروسک بازی میکنه با این حکم شرعی شوهر بدیم واقعا جنایت بزرگی مرتکب شدیم. من تا 15 سالگی از روابط جنسی هیچی حالیم نمیشد فقط بدنبال بازی و شیطنت بودم همین طور بقیه دوستام . پس فلسفه این حکم ورای این جور مسایله . من از بعضی از احکام شرعی به خصوص احکام حقوقی سر در نمیارم خلاف عقله اما باتوجه به کوچکی عقل و بزرگی حکمت خدا سر تعظیم فرود میارم...

[ashoob]

ازدواج، در عرف و شرع، پیمان زناشویی است که بر اساس آن، برای مرد ‏و زن در‎ ‎برابر هم، تعهدات اخلاقی و حقوقی پدید می‌آید که سرپیچی (از ‏بسیاری) از آنها، عقوبت‎ ‎و کیفر در پی خواهد داشت‏‎. ‎
در هر آیینی، ازدواج با قوانین و مقررات ویژه‌ای صورت می‌گیرد و اسلام به‎ ‎آداب و رسوم دیگر اقوام احترام گذاشته است. برای ایجاد یک عقد وعلقه صحیح وسالم باید طرفین از شرایط لازم برای این پیوند برخوردار باشند در غیر این صورت بنای ازدواج متزلزل خواهد شد .ازجمله شرایط مهم دراین رابطه توجه به سن طرفین برای انعقاد عقد می باشد .
موضوع سن ازدواج مقوله ای نیست که تنها از لحاظ حقوقی مورد عنایت حقوقدانان وقانونگذار باشد بلکه ابعاد روانی ،اخلاقی واجتماعی را نیز با خود بدوش می کشد.
اهمیت این موضوع شاید به دوجهت مورد توجه است: اول، درست وصحیح بودن عقد نکاح .دوم، حمایت از دختران برای ازدواج در سنین پایین وجلوگیری از آسیبهای ناشی از این موضوع.
در تعیین سن ازدواج دختران و پسران دو دیدگاه اصلی وجود دارد: یکی دیدگاه دینی و دیگری دیدگاه روان شناختی که به گونه ای مکمل یکدیگرند. در کلام خداوند سن معینی برای ازدواج مطرح نشده است، ولی از واژگانی چون “بلوغ”، “بلوغ حلم”، “بلوغ نکاح” و “بلوغ اشد” می توان به نحوی سن بلوغ و سن ازدواج را به دست آورد.
شاید رساترین آیه در تعیین سن ازدواج آیه ۶ سوره نساء می باشد که ترجمه آن آیه شریفه باشد که می فرماید: “و ابتلوا الیتامی حتی إذا بلغوا النکاح فإن آنستم منهم رشداً فادفعوا إلیهم أموالهم” یتیمان را آزمایش کنید تا هنگامی که بالغ شده و به نکاح تمایل پیدا کردند و آنان را به درک مصالح زندگانی خود آگاه یافتید، اموالشان را به آنان بدهید.
شیخ طوسی در تفسیر آیه می نویسد: معنای بلوغ نکاح آن است که به مرحله ی توانایی بر همخوابگی و تولید نسل برسند. در تفسیر مراغی آمده است: بلوغ نکاح رسیدن به سنی است که استعداد و آمادگی ازدواج حاصل شود و آن بلوغ حلم است. نوجوان در این حالت میل پیدا می کند همسر و سرپرست خانواده باشد. کسی که مال یتیمان نزد وی است، حق ندارد مال را در اختیار یتیم بگذارد، تا این که به بلوغ جنسی و احتلام برسد. در این روایت بلوغ نکاح به احتلام تفسیر شده است. خلاصه آنکه، معیار سن ازدواج از نظر قرآن همان قدرت داشتن بر ازدواج، توانایی هم خوابگی و تولید نسل است.
سن ازدواج از نگاه روایات روایات در مورد تعیین زمان ازدواج، به دو دسته اند: ۱ـ در برخی روایات به سن خاصی اشاره شده است؛ مانند این روایت از امام باقر (ع) که فرمودند: دختر وقتی به سن نه سالگی می رسد از یتیمی بیرون می آید و می تواند ازدواج کند. در جای دیگر آمده است: دختر وقتی به سن نه سالگی برسد و تزویج نماید، از یتیمی خارج شده و اموالش را می توان به او واگذار نمود.
در احوالات رسول خدا (ص) آمده است: پیامبر در حالی با عایشه ازدواج کرد که عایشه ده ساله بود و ایشان با دختری ازدواج نمی کرد مگر این که بالغ باشد (و منظور از دختر ده ساله در این روایت، نه سال تمام است) و نیز امام باقر (ع) فرموده است: همبستر شدن و ازدواج با دختر قبل از نه یا ده سالگی جایز نیست. ۲ـ برخی روایات بدون اشاره به سن خاصی، جوانان را در آغاز جوانی به ازدواج ترغیب می کنند. در روایتی از امام صادق (ع) آمده است: از سعادت مرد (پدر) آن است که دخترش در خانه اش عده نشود. (قبل از اینکه عادت زنانه ببیند به خانه شوهر برود. باید توجه داشته باشیم که این مجموعه روایات، بیش تر ناظر به تعیین سن ازدواج دختران است.
یکی ا زراه های تعیین سن مناسب برای ازدواج پسران، مراجعه به سیره ی عملی ائمه ی اطهار (ع) است. سن ازدواج بر اساس سیره ی معصومین (ع) شواهد تاریخی گواه است که امامان ما در سنین قبل از ۲۰ سالگی ازدواج می کردند. امام سجاد (ع) در سال ۳۸ ه . ق متولد شد. مورخین نوشته اند که امام باقر (ع) در سال ۵۷ هجری متولد شد و در ماجرای کربلا (سال ۶۱) چهار ساله بود.
از این مطلب می فهمیم که امام سجاد (ع) در حدود ۱۸ سالگی ازدواج کرده اند. ـ امام کاظم (ع) در سال ۱۲۸ ه.ق و امام رضا (ع) در سال ۱۴۸ دیده به جهان گشودند، نتیجه می گیریم که امام کاظم (ع) قبل از ۲۰ سالگی ازدواج کرده است. امام جواد (ع) در سال ۱۹۵ ه.ق و امام هادی (ع) در سال ۲۱۲ دیده به جهان گشودند؛ نتیجه می گیریم که امام جواد (ع) در موقع ازدواج کمتر از ۱۷ سال داشته اند. ـ امام هادی (ع) در ۲۱۲ ه.ق و امام حسن عسکری (ع) در سال ۲۳۲ دیده به جهان گشودند؛ بنابراین امام هادی (ع) باید قبل از ۲۰ سالگی ازدواج کرده باشد. امامان (ع) در مورد فرزندانشان نیز همین شیوه را داشتند و نوعاً قبل از ۲۰ سالگی وسایل ازدواجشان را فراهم می کردند. و چون عمل و سیره معصومین (ع) برای ما الگو و حجت است، در تعیین سن ازدواج نیز باید به آن بزرگواران اقتدا کنیم.
تا اینجا به این نتیجه رسیدیم که طبق آیات، روایات و سیره ی معصومین (ع) سن ازدواج در دختران بعد از ۹ سالگی و در پسران حدود ۲۰ سالگی است؛ اما سؤالی که وجود دارد این است که آیا تنها رسیدن به این سن کفایت می کند، یا معیارهای دیگری نیز در تعیین زمان ازدواج دخالت دارد؟ شواهد بسیاری نشان می دهد که علاوه بر سن، متغیرهای دیگری در تعیین زمان مناسب ازدواج مورد توجه است که به تبع آنها، معیار سنی نیز نوسان می یابد. یکی از اصلی ترین معیارهای تعیین سن ازدواج، از نظر شرع و روان شناسان رسیدن به حد رشد است که خود ابعاد مختلفی دارد و ما اینک به توضیح برخی از جنبه های عمده ی آن می پردازیم.
برای صلاحیت ازدواج از نظر فقه امامیه تنهار سیدن به سن بلوغ کافی نیست. بلکه علاوه بر آن، دختر و پسر باید رشید هم باشند؛ یعنی بتوانند مصلحت خود را تشخیص دهند تا بتوانند به استقلال و از روی اراده و اختیار عقد ازدواج ببندند. شهید مطهری درباره ی شرط بودن رشد برای ازدواج می نویسد: در فقه و سنت اسلامی محرز و مسلم است که برای ازدواج تنها عقل و بلوغ کافی نیست؛ یعنی یک پسر به صرف آن که عاقل و بالغ است نمی تواند با دختری ازدواج کند؛ هم چنان که برای دختر نیز عاقله بودن و رسیدن به سن بلوغ دلیل کافی برای ازدواج نیست، علاوه بر بلوغ و علاوه بر عقل، رشد لازم است.
اگر بخواهیم کلمه ی رشد را به مفهوم عام آن تعریف کنیم، باید بگوییم: رشد یعنی این که انسان شایستگی و لیاقت اراده و نگه داری و بهره برداری هر یک از سرمایه ها و امکانات مادی و یا معنوی را که به او سپرده می شود داشته باشد؛ یعنی اگر انسان در هر مرحله ای از زندگی که دارای یک شأن و منزلت و مقامی است و یا ابزار و وسیله ای را دارد شایستگی اداره و نگه داری و بهره برداری از آن را داشته باشد، چنین شخصی در آن کار و در آن شأن “رشید” است.
حال،آن چیز هر چه می خواهد باشد، همه ی آن اشیایی که وسایل و سرمایه های زندگی هستند. سرمایه به مال و ثروت انحصار ندارد. مردی که ازدواج می کند خود ازدواج و زن و فرزند و کانون خانوادگی، وسایل و، به تعبیر دیگر، سرمایه های زندگی او هستند، و یا شوهر برای زن و زن برای شوهر حکم سرمایه را دارد. بنابراین، رشد در مورد ازدواج یعنی شایستگی و لیاقت اداره ی زندگی؛ چنان که شهید مطهری در این خصوص می فرماید: منظور (از رشد در مورد ازدواج) تنها رشد جسمانی نیست، منظور این است که رشد فکری و روحی داشته باشند، یعنی بفهمند که ازدواج یعنی چه؟ تشکیل کانون خانوادگی یعنی چه؟ عاقبت این بله گفتن چیست؟ باید بفهمد این بله که می گوید، چه تعهدهایی و چه مسئولیت هایی به عهده ی او می گذارد و باید از انجام این مسئولیتها بر آید. رشد به معنای یاد شده کاملاً یک امر اکتسابی و قابل یادگیری است. والدین، اطرافیان و فرهنگ جامعه می توانند نقش اساسی در شکل گیری و تحصیل آن داشته باشند.
در همین زمینه خانم سرخی از کارشناسان مذهبی دو آشنا به مسایل حقوق زنان در گفتگو با خبرنگار «زن فردا» با اشاره به اینکه در اسلام هیچ سن و یالی برای ازدواج مشخص نشده است گفت: دختران هر زمان که نیاز پیدا کنند باید ازدواج کنند، باید در نظر داشت این نیاز فقط برای شروع زندگی کافیست و در ادامه ی زندگی اگر آموزش، راهنمایی و مشاوره نباشد به بن بست می رسد.
به گفته ی سرخی ازدواج ابعاد گوناگونی دارد که رشد فکری لازم برای ارتباط مناسب و شایسته با همسر و ادارة امور خانواده از عناصر اصلی و اساسی آن است‌. رشد فکری درهمه افراد یکسان نیست و هر کس بسته به زودرس یا دیررس بودن آن می‌تواند سن مناسب را تشخیص دهد و در این راه می‌تواند با بزرگ‌ترها و آشنایان خردمند، به ویژه والدین‌، مشورت کند. در قرآن دربارة سن ازدواج به صراحت مطلبی نیامده‌، ولی در روایات دور نمایی از سن‌ّ مناسب را می‌توان یافت‌.
وی ادامه داد:ازدواج تنها تامین کننده ابعاد جسمانی یک فرد نیست بلکه سازندگی روحی واخلاقی وپیشرفت های علمی شغلی ومعیشتی نیز به یک زندگی مستحکم وسالم وابسته است.
دختران باید نسبت به ازدواج دور اندیشی داشته باشند و عواقب آن را بدانند وبه این ترتیب به گونه ای در جامعه رشد یابند که نیازبه ازدواج در سن کم برای آنها هویدا نشود.
وی در خصوص اینکه آیا سن ازدواج دختران مسلمان ۹ سالگی است، یادآور شد:هیچ آیه ای به ازدواج در ۹ سالگی اشاره نکرده بلکه قرآن سن بلوغ را ۹ سالگی می داند و در روایاتی هم سن ازدواج دختران به گلهای شکفته و میوه های رسیده تشبیه شده است.