میزان پاداش عمل

[دختر خوب]

میزان پاداش عمل
گاهی دیدن پاره ای از روایات این سوال را برای انسان به وجود می آورد که: چگونه انجام دادن عملی کوچک، مزد و پاداشی بزرگ به دنبال دارد؟ مثلا!: چگونه خواندن یک نماز، با سال ها عبادت برابر است؟ و یا یک روز روزه گرفتن ، ارزش شصت روز عبادت را دارد؟ یا یک ساعت فکر کردن، از هفتاد سال عبادت برتر است؟
برای یافتن پاسخ این سوالها، باید به شرایط قبولی عمل و کار انسان در فرهنگ اسلام بنگریم. برای پذیرش اعمال، شرایطی معین شده از جمله:
1- نیّت خالص
نیّت و انگیزه، رکن اساسی کار است و اعمال با آن سنجیده می شوند. از حضرت علی علیه السلام روایت شده : النیّه اساس العمل (نیّت رکن کار است)، یحشر الناس علی نیّاتهم (انسان بر اساس نیّاتشان در روز قیامت محشور میشوند)، لا یکمل صالح العمل الا بصالح النیّه ( کردار نیک جز با انگیزه، کمال نمی یابد)، و همچنین امام صادق علیه السلام میفرمایند: لابدّ للعبد من خالص النیّه فی کلّ حرکه و سکون، لانه اذا لم یکن هذا المعنی کان غافلاً (انگیزه صاف، در هر فعالیت و آرامشی ضروری است، وگرنه انسان در غفلت خواهد بود).
روشن است کسی که در زندگی انگیزه ندارد یا انگیزه اش فاسد است که از ارزش های انسانی و الهی بی خبر باشد، اما آن که قدر و منزلت خویش و کارش را شناخته است، به این بسنده نمیکند.
2- تقوا
قرآن میفرماید: انمّا یتقبل الله من المتّقین ( خداوند تنها عمل تقوا پیشگان را می پذیرد)
کار خوب انسان در فضای آلوده وجودش، مثل خوردن غذای سالم در هوای کثیف و ظرف آلوده است که شخص، بهره کافی را از آن نمی برد. اگر انسان پاک نباشد، کار خوب او بی ثمر است و قهراً مورد قبول خداوند هم نیست.
3- پذیرفتن ولایت امامان معصوم علیهم السلام
در سخنان گهربار معصومان، ولایت از پایه های دین، بلکه مهمترین پایه و رکن شمرده شده است. امام صادق علیه السلام فرموده است: ( اگر کسی روزها روزه باشد و شب ها را به عبادت سپری کند، اما ولایت امام زمان خویش را نداشته باشد، هیچ عملی از او پذیرفته نیست).
اگر زمینی از آب و اکسیژن کافی بر خوردار باشد، اما خورشید بر آن نتابد، به بار نمی نشیند، بلکه آب و اکسیژن نیز به هدر رفته است.
4- هماهنگی شکل عمل با دین
همانطور که به نیت باید توجه داشت، از شکل و قالب عمل هم نباید غافل بود. گاه قالب خاصی از عمل اثرگذار است، مانند نماز، روزه، حج و ... اگر انسان عمداً به شکل و قالب آنها خلل رساند، عملش باطل می شود.
گاه نیز شکل خاصی برایشان تعیین نشده، اما نباید با دستورات دیگر دینی مغایرت داشته باشند، مثلا گرچه برای عزاداری امام حسین علیه السلام شکل خاصی بیان نشده، اما نباید موجب آزار دیگران شود و یا تؤام با نقل مسائل غیر واقعی باشد.
از سوی دیگر، باید به این نکته توجه نمود که کمیت عمل، ملاک پاداش نیست، بلکه بعد از درستی شکل و قالب، به اندازه محتوا و روح عمل، یعنی نیّت، پاداش داده می شود.
بر همین اساس پیامبر اکرم صلّ الله علیه و آله و سلّم در جنگ خندق، پس از کشتن عمر بن عبدود توسط حضرت علی علیه السلام فرمودند: ( اگر کار تو با اعمال تمام امت من مقایسه شود، عمل تو با ارزش تر است، زیرا همه مشرکان با کار تو خوار و مؤمنان عزیز گشتند).
و در قرآن کریم برای ارج نهادن به ایثار حضرت زهرا سلام الله علیها و خانوده اش در بخشش افطار خود، سوره انسان نازل میگردد.
بنابراین پاداش عظیم برای اعمال صالحی است که:
با قصد قربت همراه باشد
تؤام با تقوا و پرهیز از گناهان باشد
در چارچوب پذیرش ولایت امامان معصوم شکل یابد
هماهنگ با قوانین الهی باشد
به علاوه خداوند متعال، مبدأ جود و بخشش است و چه اشکالی دارد که پروردگار کریم، بر پایه کرم خود و بدون تضییع حقوق دیگران، در برابر عمل اندک، پاداشی بزر عنایت فرماید؟

[meshkaat]

بنام خدا

قرآن كريم مى فرمايد: (فَـَاتَـئـهُمُ اللَّهُ ثَوَابَ الدُّنْيَا وَحُسْنَ ثَوَابِ الاخِرَةِ وَاللَّهُ يُحِبُّ الْمُحْسِنِينَ) (1); پس خداوند، پاداش اين جهان و پاداش نيك آن جهان را به آنها داد و خداوند نيكوكاران را دوست مى دارد.
در اين آيه، از پاداش دنيا به «ثواب الدنيا» تعبير شده، ولى از پاداش آخرت به «حسن ثواب الاخرة». اين اشاره به اين است كه پاداش آخرت با پاداش دنيا بسيار فرق دارد، زيرا پاداش دنيا هر چه باشد، بالاخره آميخته با فنا وپاره اى از ناملايمات است ـ كه طبيعت زندگى اين دنياست، در حالى كه پاداش آخرت سراسر حسن بوده، از هر نظر خالص و به دور از ناراحتى ها و گرفتارى هاى دنياست (2)

*****
1: تفسير نمونه، ج 3، ص 122 ـ 123
2 : نحل، آيه 31.

[مجیب]

برخلاف تصور برخي از مردم در مورد اين که خدا تمام ثواب يا عذاب را در آخرت به انسان عنايت مي فرمايد، بيان قرآن کريم اين است که خداوند متعال به مؤمنين نيکوکار هم ثواب دنيا و هم آخرت و به معذَبين، هم عذاب دنيا و هم عذاب آخرت را مي چشاند.
قرآن مجيد بعد از آنكه گفتار سربازان غزوه احد را نقل مي‌كند كه آن ها دعا مي‌كردند خدايا قدم هاي ما را استوار كن و بر گروه كافران پيروزمان ساز، مي‌فرمايد:
سوره مبارکه آل عمران؛ آيه 148
فَآتَاهُمُ اللّهُ ثَوَابَ الدُّنْيَا وَحُسْنَ ثَوَابِ الآخِرَةِ وَاللّهُ يُحِبُّ الْمُحْسِنِينَ
از اين‏رو خداوند پاداش اين جهان، و پاداش نيک آن جهان را به آنها داد؛ و خداوند نيکوکاران را دوست مى‏دارد.
نکته قابل توجه در اين آيه اين است که با اين که هم ثواب دنيا و هم ثواب آخرت به آنان عطا مي شود اما خداى تعالى بين ثواب دنیا و ثواب آخرت در تعبير فرقى قائل شده است. درباره ثواب دنيا تعبير كرد به ثواب دنيا، ولى در باره آخرت تعبير كرد به «حسن ثواب آخرت» تا اشاره كرده باشد به اينكه ثواب آخرت قابل مقايسه با ثواب دنيا نيست بلكه منزلتى رفيع تر دارد.