&&&&&&&&&& معرفی رشته های دانشگاهی@@@@@@@@

[MOHAMMAD REZA]

در بخش می خواهیم به معرفی مختصری از رشته های دانشگاهی بپردازیم.

[MOHAMMAD REZA]

معرفی رشته مهندسی عمران.

مهندسی عمران – عمران
این رشته قبلا به مهندسی راه و ساختمان موسوم بوده و به منظور تربیت مهندسان طراح ، محاسبه و اجرای پروژه‌های ساختمانی، صنعتی ، راه‌سازی و تاسیسات آبی و نظارت بر حسن اجرای طرحهای عمرانی در زمینه‌های فوق و همچنین همكاری با مهندسان مشاور یا محاسبه در زمینه‌های یاد شده ، به وجود آمده است. قسمت عمده دروس این رشته را مجموعه متنوعی از دروس نظری و پروژه‌های طراحی تشكیل می‌دهد و كنار آنها تعدادی دروس آزمایشگاهی و كارگاهی و نیز دو دوره كارآموزی در طی دو تابستان پیش‌بینی شده است. با توجه به سیاستهای عمرانی و سرمایه‌گذاریهای دولت برای ایجاد ساختمانها، راهها، پلها، سدها، نیروگاههای هسته‌ای و حرارتی ، رفع نیازهای عمرانی در زمینه مسكن و تاسیسات آبی جهت تامین آب آشامیدنی شهرها و روستاها همچنین بازسازی مناطق جنگ‌زده اهمیت این رشته مشخص می‌شود. فارغ‌التحصیلان این رشته می‌توانند در وزارتخانه‌ها (نظیر وزارتخانه‌های راه‌ و ترابری مسكن و شهرسازی و نیرو) و شركتهای دولتی و شركتهای خصوصی و مهندسان مشاور به كارهای طراحی ، محاسبه و اجرا بپردازند. در شرایط حاضر فارغ‌التحصیلان این رشته می‌توانند در دوره‌های مختلف كارشناسی ارشد سازه (آنالیز و طرح سازه‌ها) ، خاك و پی (مطالعه مسائل مربوط به رفتار خاكها و محاسبات پی‌ها) ، راه و ترابری (طرح راهها و شبكه ترابری) ، سازه‌های آبی (طراحی سازه‌های هیدرولیكی و مسائل آبی دیگر در ارتباط با سدها) در داخل كشور ادامه تحصیل دهند.
امكان ادامه تحصیل در دوره دكتری در داخل و در خارج از كشور وجود دارد. دارا بودن دانش قوی ریاضی و فیزیك و توانایی جسمانی از ضروریات این رشته است. حدود 10 درصد از دروس این دوره عملی است و از دروس تخصصی آن می‌توان طراحی سازه‌های فولاد و بتن ، پی‌سازی، مكانیك خاك، مكانیك سیالات، هیدرولیك و تحلیل سازه‌ها را نام برد.

مهندسی عمران – نقشه‌برداری
طرح و اجرای برنامه‌های عمران و مطالعات مربوط به زمین مستلزم وجود اطلاع دقیق مهندسی (مسطحاتی، ارتفاعی، چگونگی) به هنگام به صورت نقشه‌های گوناگون (ترسیمی ، رقمی، تصویری) از منطقه مورد نظر است. مجموعه نقشه‌برداری پاسخگوی این نیازها به گونه‌ای هماهنگ با دیگر رشته‌های عمران است و هدفش تربیت افرادی است كه آگاهی علمی كافی و مهارت فنی لازم را در زمینه نقشه‌برداری داشته باشند. داوطلبان ورود به این رشته باید در ریاضیات (هندسه، مثلثات) و فیزیك دوره دبیرستان قوی بوده علاقه‌مندی و آمادگی جسمی (برای كارهای صحرایی و ...) لازم را دارا باشند. بعضی دروس تخصصی این رشته عبارتند از : راه سازی ، تئوری خطاها، جغرافیای ایران ، نقشه‌برداری، ژئودزی (جهت تعیین شكل زمین) فتوگرامتری زمینی و هوایی (عكسهای هوایی) كارتوگرافی، هیدروگرافی (نقشه‌برداری از بستر دریا) ، پروژه و كارآموزی از جمله دروس این دوره است. بعضی تواناییهای فارغ‌التصیلان این رشته عبارتند از:
مدیریت گروههای اجرایی در عملیات نقشه‌برداری ، طرح و برنامه‌های سیستم نقشه، محاسبات و برنامه‌ریزی در زمینه‌های مختلف فنی نقشه‌برداری، تدریس و آموزش در دوره كاردانی (پس از طی دوره مربوط به تعلیم و تربیت).
امكان ادامه تحصیل در این رشته تا حد كارشناسی ارشد در داخل و در سطوح بالاتر در خارج از كشور موجود است. سازمان نقشه‌برداری وزارت برنامه و بودجه ، وزارت راه و ترابری ،‌ وزارت نفت ، سازمان آب ، سازمان بنادر و كشتیرانی،‌ اداره جغرافیایی ارتش و سپاه و بخش خصوصی و ... از جمله محلهای جذب فارغ‌التحصیلان این رشته است.
نظر دانشجویان: این رشته از لحاظ آموزشی با نارسایی‌هایی نظیر كمبود استاد و لوازم كار مواجه است. زیربنای كلیه كارهای عمرانی نقشه برداری است و با توجه به لزوم انجام دادن كارهای عمرانی، فارغ‌التحصیلان آن سریعا جذب بازار كار می‌شوند. داوطلبان باید به سختی كار در بیابان و كوهستان و شرایط سخت نقشه‌برداری توجه داشته باشند.

مهندسی عمران – آب
این دوره به منظور تربیت متخصصانی تدوین شده است كه بتوانند در زمینه‌های شناخت منابع آب و كنترل و بهسازی كیفیت منابع آب اطلاعات لازم را به دست آورند تا بتوانند در مراحل مختلف طراحی ، نظارت و مدیریت پروژه‌های آب كار كنند. با توجه به اینكه توسعه كشور در زمینه‌های كشاورزی، صنعتی ، عمران و ... بستگی به میزان آب قابل استفاده دارد می‌توان صنعت آب را در ایران در زمره صنایع مادر به حساب آورد. داوطلبان ورود به این دوره باید در دروس ریاضی، فیزیك و شیمی دبیرستان قوی بوده، علاقه‌مندی و استعداد لازم (خصوصا در زمینه طراحی ) را داشته باشند. دروس این دوره به صورت عمومی، پایه ، اصلی ، تخصصی، انتخابی و كارآموزی (كارآموزی صحرایی پروژه تخصصی و كارآموزی تخصصی) است. بعضی دروس اصلی و تخصصی این رشته عبارتند از : مكانیك خاك ، هواشناسی ، هیدرولیك ، آبهای زیرزمینی ، سدهای كوتاه ، پی‌سازی و ...
فارغ‌التحصیلان این دوره تواناییهای لازم را در زمینه‌های مربوط به كارشناسی مطالعه منابع آب ، تاسیسات آبی و سازه‌های هیدرولیكی، كارشناسی آب و فاضلاب و نظارت بر حسن اجرای طرحهای آبی را خواهند داشت. امكان ادامه تحصیل در این رشته تا حد كارشناسی ارشد و بالاتر در داخل و خارج از كشور وجود دارد. سازمان آب، وزارت جهاد كشاورزی ،‌ وزارت نیرو و بخش خصوصی و ... از جمله مراكز جذب فارغ‌التحصیلان این دوره است.
نظر دانشجویان : یكی از امتیازات این گرایش آن است كه علاوه بر محاسبات سازه‌ای، وارد محاسبات هیدرولوژی و هیدرولیك نیز شده و بر وسعت كار می‌افزاید.

[MOHAMMAD REZA]

رشته فیزیک.

هدف :
در معرفی علم فیزیک دکتر پروین استاد فیزیک دانشگاه امیرکبیر می‌گوید: «فیزیک علم زندگی و اصلا علم حیات است» . و یا دکتر منیژه رهبر استاد فیزیک دانشگاه تهران معتقد است هر چیزی که در اطراف خویش می‌بینیم به فیزیک ربط پیدا می‌کند. همچنین پاسخ به بسیاری از سوالهایی را که همیشه ذهن بشر به آن مشغول بوده است به وسیله علم فیزیک می‌توان داد. مثل این که دنیا چگونه بوجود آمده است؟ از چه تشکیل شده و کوچکترین جزء آن چیست؟
در کل می‌توان گفت که جهان در بزرگترین مقیاس تا ریزترین مقیاس در ارتباط با علم فیزیک می‌باشد.
یکی دیگر از استادان دانشگاه نیز فیزیک را دانش کشف و استفاده عملی از قوانین و روابط حاکم بر پدیده‌های طبیعی می‌نامد که مبنای این دانش بر تجربه و آزمایش استوار است.

ماهیت :
رشته فیزیک در حد لیسانس عبارت است از فیزیک دبیرستانی به اضافه فیزیک قرن بیستم . از سوی دیگر می‌توان گفت که فیزیک در حد لیسانس مفاهیم فیزیکی دبیرستانی را عمیق‌تر کرده و طرز برخورد با مسائل فیزیکی را آموزش می‌دهد».
دکتر پروین نیز می‌گوید: «فیزیک دانشگاهی بر پایه کتاب فیزیک هالیدی و برخی کتب دیگر که به زمینه‌های فیزیک مدرن می‌پردازد، قرار گرفته است یعنی به نظر من اگر کسی مطالبی را که در فیزیک هالیدی نوشته شده است به درستی بفهمد باید به او لیسانس فیزیکش را بدهند».

گرایش‌های مقطع لیسانس:
رشته فیزیک در دوره کارشناسی دارای 5 گرایش اتمی مولکولی ، هسته‌ای ، حالت جامد ، هواشناسی و نجوم است (البته فیزیک دارای گرایش دبیری نیز هست که ما در اینجا به بررسی آن نمی‌پردازیم چرا که گرایش دبیری به عنوان یک گرایش تخصصی در علم فیزیک مطرح نمی‌باشد) که تعداد واحدهای تخصصی هر یک از این گرایش‌ها در دوره کارشناسی بسیار محدود است و به همین دلیل گرایش‌های فوق در این دوره تفاوت محسوسی با یکدیگر ندارند.
برای اطلاع هرچه بیشتر به معرفی اجمالی هر یک از گرایشهای این دوره می‌پردازیم.

گرایش اتمی – مولکولی :
فیزیک اتمی- مولکولی که مربوط به فیزیک جدید است از زمانی متولد شد که دانشمندان متوجه شدند کوچکترین جزء در طبیعت اتم نیست بلکه اتم از اجزای کوچکتری به نام الکترون‌ها و هسته تشکیل شده است. یعنی اتم از هسته‌ای تشکیل شده است که الکترون ‌هایی در اطراف آن می‌گردند.
دکتر منیژه رهبر استاد فیزیک دانشگاه تهران در ادامه سخنان خویش می‌گوید: «در این میان فیزیک اتمی به بررسی نقل و انتقال‌های الکترون‌های اطراف هسته می‌پردازد و خواص آنها را مورد بررسی قرار می‌دهد. یعنی ما در فیزیک اتمی کاری به این نداریم که هسته از چه تشکیل شده است بلکه هسته برایمان مرکزی با بار مثبت است و بیشتر توجه ما جلب الکترون‌های اطراف هسته می‌شود».
دکتر هوشنگ روحانی‌زاده استاد فیزیک دانشگاه تهران نیز در معرفی فیزیک اتمی می‌گوید: «اگر ما بپذیریم که در کل، علم فیزیک به دو بخش دنیای بزرگ و دنیای کوچک تقسیم می‌شود. دنیای بزرگ فیزیک ، مربوط به دنیای روزمره است و در آن حرکت اتومبیل‌ها، موشک، ماهواره و در کل تمام حرکاتی که می‌بینیم مورد بررسی قرار می‌گیرد، فیزیک اتمی به دنیای بی‌نهایت کوچک‌ها برمی‌گردد چرا که ما در فیزیک‌اتمی به بررسی ساختار ذره‌ای به نام اتم می‌پردازیم و این که اتم چگونه تشکیل شده و چه ویژگی‌هایی دارد؟»

گرایش فیزیک هسته‌ای:
دکتر رهبر در معرفی فیزیک هسته‌ای می‌گوید: «در فیزیک هسته‌ای، خود هسته، مورد مطالعه قرار می‌گیرد یعنی متخصصان و دانشمندان بررسی می‌کنند که هسته از چه تشکیل شده و چه نیروهایی بین اجزای هسته حکمفرما است و در نتیجه واکنش‌های انجام شده،‌ چقدر انرژی آزاد می‌گردد؟»
دکتر دویلو نیز در معرفی این گرایش می‌گوید: « انرژی هسته‌ای و رادیوایزوتوپ ‌ها مسائلی هستندکه در فیزیک هسته‌ای مورد بررسی قرار می‌گیرد».

فیزیک حالت جامد:
گرایش حالت جامد مربوط به سیستم‌های بس ذره‌ای مخصوصا جامدات است.
سامان مقیمی عراقی در ادامه می‌گوید: «ابتدایی‌ترین کار در این گرایش بررسی بلورهای جامدات و خواص اپتیک ی ، مکانیک ی، الکتریکی و صوتی امواج ی است که در آن منتشر می‌شود که این بررسی منجر به پدیده‌های مختلفی مثل ابر رسانایی، نیم رسانایی و یا پخش و انتقال گرما می‌گردد.»
دکتر پروین نیز می‌گوید: «مطالعه دانش مربوط به کریستال‌ها و ویژگی‌های فیزیکی آنها به گرایش حالت جامد بر می‌گردد.»

گرایش هواشناسی:
دو گرایش نجوم هواشناسی بسیار محدودتر از سه گرایش اتمی – مولکولی، هسته‌ای و حالت جامد ارائه می‌شود. برای مثال در سال تحصیل 79-78 گرایش هواشناسی تنها در دانشگاه هرمزگان ارائه شده و گرایش نجوم اصلا ارائه نشده است.
اما در معرفی این گرایش سامان مقیمی عراقی می‌گوید:
«گرایش هواشناسی ، اطلاعات پایه‌ای و متنوعی درباره انواع پدیده‌های جوی و برخورد علمی با آنها ارائه می‌دهد و همچنین با مطالعه دینامیک وضعیت هوا می‌توان بررسی کرد که شرایط هوا چگونه تغییر کرده و چه پارامترهایی برای ایجاد این تغییر لازم است؟»

گرایش نجوم :
سه بخش اصلی این گرایش را نجوم رصدی، اخترشناسی و کیهان‌شناسی تشکیل می‌دهد.
سامان مقیمی عراقی در ادامه می‌گوید: «در بخش نجوم که جنبه مشاهداتی دارد، پدیده‌های مختلف نجومی را رصد و ثبت کرده و سپس از آنها عکس گرفته و طیف آنها را می‌سنجد.
در اخترشناسی جنبه نظری دارد وضعیت ستارگان مورد مطالعه قرار می‌گیرد یعنی بررسی می‌شود که هر ستاره در چه مرحله‌ای قرار دارد و چه اتفاقاتی برایش رخ می‌دهد؟
بخش کیهان‌شناسی با این که زیاد جنبه نجومی ندارد اما به هرحال پیشرفتش را مدیون علم نجوم است. به این معنی که مدل‌های مختلف کیهان‌شناسی باید با داده‌های رصدی مطابقت کند.» گفتنی است که این کیهان‌شناسی به صورت کلاسیک به چگونگی ایجاد جهان و تشکیل ساختارهای کهکشانی مانند خوشه‌ها و ابر خوشه‌ها می‌پردازد.

آینده شغلی ، بازار کار، درآمد:
امروزه اگر کشوری بخواهد پیشرفت کند باید پژوهش کند و چیزهای جدیدی بسازد. اگر بخواهد پژوهش کند باید به آزمایشگاهها برود و اگر بخواهد در آزمایشگاهها کار کند،‌ احتیاج به تیم علمی دارد و در یک تیم علمی نیز همیشه متخصصان شاخه‌های مختلف فیزیک حضور دارند چون هر کاری که بخواهیم انجام بدهیم باید بنیان فیزیکی داشته باشد.
دکتر پروین در ادامه می گوید: «برای مثال اگر بخواهیم یک دستگاه الکتریکی بسازیم اول باید بدانیم چه قوانین فیزیکی بر آن حاکم است و بعد از شناخت آن قوانین، می‌توان دستگاه مورد نظر را با استفاده از فن و هنر ساخت.
«اگر کسی فیزیک را خوب خوانده باشد در سازمانهای مختلف کشور از قبیل صداوسیما، برنامه و بودجه، مخابرات و همچنین در صنایع مختلف مفید واقع شده و موفق می‌گردد. چون دانشجویان فیزیک مطلب مختلفی از قبیل الکتریسیته و مکانیک می‌خوانند و در زمینه‌های مختلف دید وسیعی پیدا می‌کنند.»
آقای صحبت‌زاده دانشجوی دکتری فیزیک دانشگاه شهید بهشتی در مورد موقعیت‌های شغلی فارغ‌التحصیلان فیزیک می‌گوید: «فارغ‌التحصیلان این رشته در حد کارشناسی می‌توانند در صنعت مخابرات و ارتباطات ، نیروگاههای هسته‌ای ، مراکز تولید قطعات غیرهادی و سلول‌های خورشیدی، صنایع تولید و نگهداری لیزر در صنعت، پزشکی و نظامی و سازمان انرژی اتمی فعالیت کنند.»
داریوش شیرازی فارغ‌التحصیل این رشته نیز می‌گوید: «اگر کسی به امید به دست آوردن یک موقعیت شغلی مناسب، واردرشته فیزیک بشود، باید بداند که در انتها فقط یک مدرک لیسانس به دست خواهد آورد. برای این که رشته‌های علوم پایه و از جمله فیزیک در جامعه ما موقعیت کاری مناسبی ندارند و در نهایت اگر شانس داشته باشند جذب کلاسهای تقویتی و خصوصی می‌شوند.»
البته این در مورد دانشجویانی صدق می‌کند که رشته فیزیک انتخاب چهل یا سی به بعد آنها بوده است و در واقع به امید این که فقط در دانشگاه پذیرفته شوند این رشته را انتخاب کرده‌اند وگرنه دانشجویانی که با علاقه و دقت و تامل بسیار این رشته را انتخاب کرده‌اند حتی به صورت خصوصی نیز در این رشته فعالیت می‌کند. برای مثال یکی از فارغ‌التحصیلان این رشته کارگاهی برای ساخت وسایل اپتیکی دایر کرده است و یا تعدادی از فارغ‌التحصیلان با شرکت ایران خودرو برای بعضی از پروژه‌های این شرکت قرارداد بسته‌اند چون دانشجویان این رشته یاد می‌گیرند با مسائلی که در پیش رویشان قرار می‌گیرد براحتی برخورد کرده و مدل‌ ساده‌ای برای حل مسائل ارائه بدهند.

توانایی‌های مورد نیاز و قابل توصیه:
اسماعیلیان دانشجوی دکتری فیزیک هسته‌ای دانشگاه شهید بهشتی می‌گوید: «فیزیک منهای ریاضی یعنی صفر به همین دلیل دانشجویان این رشته باید از نظر ریاضیات در سطح بسیار بالایی باشند.»
سامان مقیمی عراقی نیز معتقد است که دانشجوی این رشته باید به فیزیک علاقه‌مند باشد به این معنی که از آنچه یاد گرفته است بتواند در زندگی روزمره خویش استفاده کند.
برای مثال با توجه به معلومات فیزیک دبیرستانی خود بررسی کند که آبی که از شیر آب می‌ریزد چرا به تدریج باریک می‌شود و سطح مقطع آن در این هنگام به چه حدی می‌رسد؟
بی‌شک عواملی که باعث شد نیوتن با افتادن سیب پی به قانون جاذبه ببرد، کنجکاوی مفرط، صبر و بردباری، مطالعه و آزمایش‌های مستمر و قدرت تحلیلی همراه با تفکر فراوان بود که با مشاهده پدیده‌های تکراری و عادی زندگی روزمره قوانینی را کشف کرد.
دکتر منیژه رهبر در این باره می‌گوید: «برخلاف رشته‌های مهندسی که با اتفاقات علمی کار دارند در رشته‌های علوم پایه از جمله فیزیک به چگونگی پیش‌آمدهای علمی توجه می‌کنند و در واقع به دنبال یافتن دلایل و چرایی هر پدیده یا اتفاق هستند و به همین دلیل بچه‌هایی که مستعد،‌ باهوش و کنجکاو هستند، می‌توانند در این رشته موفق گردند.
اما متاسفانه چون در دبیرستان فیزیک بخوبی آموزش داده نمی‌شود و دانش‌آموزان تنها به حفظ فرمول‌ها می‌پردازند، نمی‌توانند بین آنچه خوانده‌اند و آنچه در دنیای خارج وجود دارد، ارتباط برقرار کنند و در نتیجه کنجکاوی آنها تحریک نمی‌شود و تعداد اندکی از دانش‌آموزان با استعداد به رشته فیزیک علاقه‌مند شده و این رشته را انتخاب می‌کنند.»
مهم این است که دانشجوی فیزیک از آنچه در اطرافش اتفاق می‌افتد به راحتی نگذرد.
وضعیت نیاز کشور به این رشته در حال حاضر:
امروزه اگر ما به فکر پیشرفت و ساخت وسایل صنایع مختلف کشورمان از نظامی گرفته تا پزشکی نباشیم باید این صنایع را به صورت آماده از کشورهای دیگر بخریم که این کار احتیاج به سرمایه‌ای گزاف دارد و باعث وابستگی کشور ما به کشورهای صنعتی می‌گردد»
دکتر رهبر نیز در همین زمینه می‌گوید: «ما در ایران صنایع چندانی نداریم و صنایع موجود نیز بیشتر مونتاژ بوده و ابتکاری نیست اما اگر روزی بخواهیم صنایع پیشرفته‌ای داشته باشیم باید خواص مواد را بدانیم تا متوجه شویم که چطور می‌توان از آنها استفاده بهتری بکنیم و وضعیت آن را بهبود ببخشیم و چنین پیشرفتی تنها با توسعه و پیشرفت علم فیزیک امکان‌پذیر است چرا که متخصصان فیزیک می‌توانند موجب بهبود کیفیت محصولات گشته و یا وسایل جدید طراحی بکند. یعنی ما به جای این که مواد خام خود را خیلی ارزان صادر کنیم به یاری دانش فیزیک آنها را به محصولات ساخته تبدیل بکنیم چرا که این محصولات ارزش افزوده بسیار زیادی دارد.
کار ی کشور پیشرفته‌ای مثل ژاپن انجام داد. چون این کشور به یاری صنایع نیمه ‌رسانا، ترانزیستور و الکترونیک پیشرفت کرده است،‌صنایعی که علم زیربنایی آنها فیزیک می‌باشد.»

نکات تکمیلی:
دکتر هادی دویلو استاد مهندسی هسته‌ای دانشکده فیزیک دانشگاه صنعتی امیرکبیر می‌گوید: «بیشتر واحدهای درسی دانشجویان گرایش‌های مختلف رشته فیزیک، در دوره لیسانس مشترک چرا که دانشجویان فیزیک تنها در سال آخر تحصیلی اقدام به انتخاب گرایش خود می‌کنند و هر گرایش نیز تنها 9 واحد تخصصی یعنی سه درس تدریس می‌شود و به همین دلیل نمی‌توان بین یک لیسانس گرایش فیزیک حالت جامد یا هسته ‌ای و یا سایر گرایشهای تفاوتی قائل شد یعنی یک لیسانس فیزیک در هیچ‌یک از گرایشها متخصص نمی‌شود».
دکتر عراقی استاد فیزیک دانشگاه صنعتی امیرکبیر با تاکید بر همین امر می‌گوید: «هر دانشجوی فیزیک در دوره کارشناسی باید 130 واحد بگذراند که دروس تخصصی هر یک از گرایشها فقط 9 واحد از این 130 واحد است و بدون شک 9 واحد نمی‌تواند تغییری در دیدگاه دانشجویان ایجاد کند و هر دانشجو فقط شناختی جزئی نسبت به گرایش مورد نظر خود پیدا می‌کند. تازه، گاه همین 9 واحد نیز به گونه‌ای مشترک اما در دروسی مختلف در هر یک از گرایشها تدریس می‌شود یعنی کتابها یا واحدهای درسی هر گرایش، متفاوت است اما در کل همه به اطلاعات یکسانی دست پیدا می‌کنند. در نتیجه یک لیسانسه فیزیک، یک کارشناس فیزیک به معنای عام آن است و کارشناس یا متخصص در یکی از گرایشهای فوق به شمار نمی‌آید.

[MOHAMMAD REZA]

فيزيك پزشكي ( Medical physics)

فيزيك پزشكي ( Medical physics) نام دانشي است كه مفاهيم و كاربرد علم فيزيك در پزشكي نوين را بررسي ميكند.
فيزيك پزشكي ميتواند در محيط آكادميك و تحقيقاتي اشتغال آفرين باشد. و نيز ميتواند در محيط كلينيكال (در مجاورت مستقيم با بيمار) جذب نيرو كند. و در بسياري از اوقات نيز متخصصين اين رشته جذب صنعت و حتي پستهاي مديريتي و تصميم گيرنده نيز ميشوند.

شاخه بندي
فيزيك پزشكي امروزه گستره ي قابل توجهي از علوم و فناوري هاي متفاوتي را پوشش ميدهد و در برگيرنده ي موضوعات و مباحث متعدديست. لذا دشوار بتوان مرز هاي معين و مشخصي را براي آن تعريف كرد. اما غالبا فيزيك پزشكي را ميتوان به چهار دسته متفاوت كلاسه بندي كرد:

تصوير برداري تشخيصي
تصوير برداري تشخيصي (Diagnostic Imaging): در اين شاخه از فيزيك پزشكي, با مداليته هايي (modalities) همچون سي تي اسكن (CT), ام آر آي (تصوير برداري تشديد مغناطيسي), سونوگرافي, ماموگرافي فلوروسكوپي, و راديوگرافي معمولي ميتوان سر و كار داشت. طراحي و ضمانت كاركرد صحيح (accreditation) و كنترل كيفيت (Quality Control) اينگونه دستگاهها بر عهده ي مهندسين و فيزيكدانهاي پزشكي ميباشد.

فيزيك بهداشت
فيزيك بهداشت (Health Physics): در اين شاخه از فيزيك پزشكي بر روي مباحثي تمركز ميشود كه سرو كار با محاسبات كنترل كيفيت (Quality Control) و بويژه دوسيمتري (Dosimetry), و شرايط محافظت از پرتو هاي يونيزان (Radiation Protection) در محيط هاي متفاوت دارد. طراحي سيستمهاي حفاظتي در بخشهاي راديوتراپي و پرتوافكن (Radiation Therapy) در بيمارستانها, وضع قوانين و پروتوكولهاي كار با راديوايزوتوپهاي گوناگون و ضايعات هسته اي در سطح كشوري, و حتي مسئوليت ضمانت سيستمهاي پوششي (Shielding calculations) و حفاظتي راكتورهاي هسته اي از وظايف متخصصين فيزيك بهداشت ميباشد.

راديوتراپي
راديوتراپي (Radiation Therapy): در پزشكي معضلات زيادي (بطور مثال بسياري از سرطان ها) را ميتوان نام برد كه بتوسط پرتوزايي (گاما, الكترون, پروتون, و نوترون) معالجه و يا حتي مداوا ميشوند. مسئوليت عملكرد و تضمين كاركرد (Quality Control and Accreditation) اينگونه سيستمها بر عهده ي متخصص راديو تراپي است.
در فرم نوين, متخصصين اين رشته اغلب بر روي و يا با دستگاههاي پرتوزايي (Radiotherapy) نظير Gamma-knife, Linac, و يا Tomotherapy مطالعه و سرو كار دارند.

پزشكي هسته اي
پزشكي هسته اي (Nuclear Medicine): با مداليته هايي نظير سپكت (SPECT) و پت اسكن (PET) سرو كار دارد. در حقيقت اين شاخه هم يك نوع تصوير برداري پزشكي است, اما از آنجايي كه مكانيزم توليد پرتو اينجا بر خلاف منشا فتو الكتريكي (transmission) منشا راديو ايزوتوپي دارد (emission), اين شاخه را اغلب متمايز از ساير مداليته ها دانسته اند.

آموزش فيزيك پزشكي
رشته فيزيك اغلب در مقطع كارشناسي ارشد ارايه ميگردد‌. دانشجويان رشته فيزيك بعد از اخذ مدرك كارشناسي مي‌توانند بعد از امتحان ورودي وارد رشته فيزيك پزشكي شده و مدرك فوق ليسانس و يا دكترا در اين رشته اخذ نمايند. در كشور ايران، رشته فيزيك پزشكي در دانشگاههاي زير ارايه ميگردد‌:
• دانشگاه علوم پزشكي و خدمات بهداشتي درماني تهران
• دانشگاه علوم پزشكي مشهد
• دانشگاه علوم پزشكي ايران
• دانشگاه علوم پزشكي اهواز
• دانشگاه علوم پزشكي تربيت مدرس
در ايالات متحده و كانادا برخي دانشگاهها داراي رشته هاي در سطح دكتراي فيزيك پزشكي هستند كه مورد تاييد سازمانهاي فيزيك پزشكي مربوطه مي باشند. اما بسياري از دانشگاههاي ديگر بدون تاييد اين سازمانها, و با طراحي و مسئوليت خود, اقدام به ارائه ي دكترا در اين رشته مي نمايند. دانشگاههاي دسته اول غالبا (اما نه لزوما) براي تربيت نيروي متخصص كلينيكال طراحي شده اند در صورتيكه دسته دوم صرفا دپارتمانهاي آكادميك از نوع كلاسيك هستند.

منبع:
http://www.hupaa.com/

[MOHAMMAD REZA]

معرفي رشته پرستاري.

تعريف و شناسايي شغل:
لغت پرستار (nurse) از كلمه لاتين (nutrix) به معناي تغذيه گرفته شده است. پرستار يكي از اعضاء كليدي در گروه مراقبت هاي بهداشتي ودرمانی است و نقش ارزنده او در پذيرش، آماده سازي، مراقبتها و حمايت هاي جسمي و اجتماعي مورد قبول همه و بر هيچ كس پوشيده نيست. در تقسيم بنديهاي آكادميك، امروز ارزش پرستار خوب همطراز يك پزشك خوب قرار مي گيرد. كار يك پزشك خوب موقعي بحد مطلوب مي رسد كه يك پرستار خوب و ورزيده مسئوليت بيمار او را بر عهده داشته باشد.

نقشهاي پرستار:
1- مراقبت كننده: نخستين نقش پرستار مراقبت كردن از فرد مورد نظر ( بيمار ) است.
2- تعليم دهنده (معلم): اجرا وارزيابي طرحهاي آموزشي براي فرد و خانواده وي جهت رفع نيازهاي يادگيري آنان
3- مشاور: جمع آوري اطلاعات براي تحصيل در حل مشكل و تصميم گيري
4- رهبر: محقق و حمايت كننده از مددجو و خانواده
5- نقش درماني
6- نقش حفاظتي
7- نقش هماهنگ كننده

خصوصيات جسمي و توانايي هاي لازم براي احراز شغل:
پرستار بايد از سلامت كامل جسمي و ذهني و روحي برخوردار باشد و فردي دقيق،علاقه مند و صبور باشد و كنترل كافي روي احساسات شخصي خود داشته باشد.

مدارك تحصيلي و دوره هاي آموزشي ضروري براي احراز شغل:
افراد پس از اخذ ديپلم متوسطه و قبولي در آزمون سراسري گروه علوم تجربي مي توانند در اين رشته به تحصيل بپردازند و سپس در مقاطع كارشناسي ارشد و دكترا نيز ادامه تحصيل دهند.

گرايشهاي مختلف در مقطع كارشناسي ارشد و دكتري:

1) گرايشهاي كارشناسي ارشد
الف) داخلي جراحي
ب) اطفال
ج) مديريت
د) بهداشت
ه) روان پرستاري
ن)پرستاري ويژه
و) اپيدميولوژي
ز) آناتومي
ح) فيزيولوژي
ط) بافت شناسي

2) گرايشهاي مقطع دكتري
الف) پرستاري
ب) آناتومي
ج) بافت شناسي
د) اپيدميولوژي

مدت دوره آموزش:
مدت تحصيل حداقل 4 سال و حداكثر 5 سال ( در شرايط خاص و با موافقت آموزش كل دانشگاه علوم پزشكي مثل : مرخصي تحصيلي و ... ) مي باشد.

شرايط محيط كار، محل استخدام:
محل احتمالي استخدام مي تواند بيمارستانها، كلينيكها و پاراكلينيك هاي دولتي و خصوصي، ادارات، سازمانهاو به عنوان مربي در دانشكده ها و .... باشد. اين رشته يا شغل در اكثر مراكز درماني دولتي و خصوصي و غيره بصورت شيفت در گردش ( صبح ، عصر و شب ) يا شيفت ثابت مي باشد . و شرايط محيط كار آن بستگي به نوع مسئوليت و بخشهاي بيمارستان و مراكز درماني كه پرستار در آن مشغول مي باشد دارد مثلا يك پرستار كه در بخش اورژانس و يا پايگاه اورژانس بيمارستان كار مي كند يا پرستاري كه در بخش اطفال بيمارستان يا بخش داخلي و جراحي و يا icu و ccu و يا اطاق عمل از نظر شرايط محيط كار با هم تفاوت دارند .
پرستار مي تواند در بيمارستان براساس سطح تحصيلات ( كارشناسي ، كارشناسي ارشد ) و سابقه كار در پستهاي پرستار شيفت ، سر پرستار ، سوپروايزر باليني ، سوپروايزر كنترل عفونت ، سوپروايزر آموزشي و رياست پرستاري بيمارستان مشغول به كار شود .

حقوق و مزايا و شرايط ارتقاء شغل:
حقوق يك پرستار به محل استخدام، موقعيت جغرافيايي و ساعات كار بستگي دارد و اگر استخدام موسسات يا وزارتخانه ها باشد بر اساس قوانين اداره امور استخدامي كشور حقوق ماهانه و ترفيع دريافت مي كند.

آينده نگري درباره شغل با توجه به شرايط اجتماعي:
با توجه به نيازهاي جامعه به پرستار و ديدگاه مثبت در خصوص پرستار و موقعيت او در جامعه بخصوص در چند سال اخير كه تحول در اين حرفه ايجاد شده است اميد است بتوان در جهت بهبود و ارتقاء سطح سلامت و بهداشت عمومي جامعه و مراقبت از بيماران در بيمارستانهاي دولتي و خصوصي، مطبها، كلينيكها و پاراكلينيكها و درمانگاهها و ساير بخشهاي ارائه كننده خدمات پرستاري تلاش نمود.

محل كسب اطلاعات بیشتر درباره رشته و شغل پرستاري :
براي كسب اطلاعات بيشتر مي توان به وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشكي _ دانشگاه علوم پزشكي، دانشكدههاي پرستاري، بيمارستانهاي دولتي و خصوصي، سازمان نظام پرستاري و ... مراجعه نمود.

[MOHAMMAD REZA]

مهندسي هوافضا (Aerospace Engineering) چيست؟

ماهيت كار
مهندسين هوا- فضا مسئوليت طراحي و ساخت ماشينهاي غير عادي ، از هواپيماهاي با وزن بيش از 250 تن گرفته تا فضا پيماهائي كه قادر به طي مسافتهاي طولاني با سرعتي بالاتر از 30000 كيلومتر در ساعت هستند ، ميباشند. آنها هواپيماها و فضاپيماها و موشكها را طراحي كرده و توسعه داده ومورد آزمايش قرار ميدهند و بر مراحل ساخت آنها نظارت ميكنند . مهندسين هوا- فضايي كه با هواپيما سروكار دارند را مهندسين هوانوردي و آنهائي را كه اختصاصا با فضاپيما كار ميكنند ، مهندسين فضانوردي گويند .
مهندسين هوا- فضا فناوريهاي جديدي را براي استفاده در هوانوردي ،‌ سيستمهاي دفاعي و اكتشافات فضائي بوجود آورده و اغلب در زمينه هايي مانند طراحي ساختار ، هدايت ، ناوبري و مراقبت ، تجهيز و ارتباطات و يا شيوه هاي توليد متخصص ميشوند. آنها اغلب از طراحي رايانه اي ( كد ) ،‌ دستگاههاي خودكار ( روبوتيكز) ، ليزر و تجهيزات نوري الكترونيكي پيشرفته در كارشان بهره ميگيرند.

آنها ممكن است درزمينه يكي از توليدات خاص هوا- فضا مانند حمل و نقل تجاري (هواپيماهاي باري و مسافربري ) ، جتهاي جنگنده نظامي ، هليكوپترها ، فضا پيماها و يا موشكها وراكتها تخصص بگيرند.
مهندسين هوا- فضا ممكن است در آيروديناميك ( دانش مربوط به حركت اجسام در گازها و هوا ) ،‌ ترموديناميك ( مبحث فعاليت مكانيكي و رابطه آن با حرارت ) ،‌ مكانيك سماوي ، نيروي محركه ، آكوستيك ( علم اصوات ) ، و يا سيستمهاي هدايت و مراقبت ، مهارت داشته باشند.
مهندسين هوا- فضا عموما در صنعت هوا- فضا به كار گرفته ميشوند ، اگر چه مهارت آنها به صورت روزافزوني در رشته هاي ديگر نيز كاربرد پيدا ميكند. به عنوان مثال ،‌در صنعت توليد وسايط نقليه موتوري ، مهندسين هوا- فضا خودروهائي را با مقاومت هوائي كمتر طراحي ميكنند كه اين كار، كارآيي مصرف سوخت آنها را بالاتر ميبرد.

فرصتهاي شغلي
بيشترين فرصتهاي كاري براي مهندسين هوا- فضا در صنايع توليد هواپيما ، قطعات هواپيما ،‌ موشكهاي هدايت شونده و فضا پيما ميباشد. بعضي از آنها به استخدام وزارت دفاع در مي آيند . ديگر فرصتهاي شغلي در زمينه هاي خدمات مهندسي و ساخت و ساز ، سرويسهاي تحقيقاتي و آزمايشي و شركتهاي تجهيزات ناوبري ميباشند.

چشم انداز آينده
با افزايش نياز به صنايع دفاعي ،‌ نياز به متخصصين اين رشته نيز افزايش ميابد. از طرف ديگر ،‌ با رشد ترافيك هوائي و افزايش تعداد مسافران و نيز براي جايگزيني ناوگانهاي هوائي موجود با هواپيماهائي با سرعت بالاتر و مصرف سوخت كمتر ، نياز به مهندسين هوا- فضا افزايش خواهد يافت . با گرايش شركتهاي سازنده هواپيما براي استفاده از فناوري موجود در زمينه هاي جديد، فرصتهاي شغلي جديدي براي اين مهندسين بوجود خواهد آمد. بعضي فرصتهاي استخدامي نيز در صنايعي كه واضحا با هوا- فضا ارتباطي ندارند ، مانند صنايع اتومبيل سازي ايجاد خواهد شد.

ميزان درآمد
درآمد ميانگين ساليانه براي مهندسين هوا- فضا درسال 2000 در ايالات متحده 67930 دلار بوده است .
رشته هوافضا در دانشگاههاي ايران
هدف رشته دانشگاهي هوافضا تربيت كارشناساني است كه كاركنان مورد نياز محاسبات، طراحي، پژوهش و ساخت صنايع گوناگون هواپيمايي، بالگردسازي و موشكي را فراهم سازند. دانشجويان اين رشته موظف هستند كه در طي تحصيل ۳ واحد پروژه بگيرند و در تابستان نيز در دفاتر مهندسي صنايع مربوط كارآموزي بكنند .
دروس تخصصي رشته مهندسي هوافضا بر چهار پايه كلي استوارند: هواپويش (آيروديناميك)، پيشرانه‌ها (جلوبرنده ها)، مكانيك پرواز، سازه‌هاي هوافضايي و هواكشساني.

هواپويش
هواپويِش يا آيروديناميك به مطالعه و بررسي جريان هوا، محاسبه نيروها و گشتاورهاي ناشي از آن بر روي جسم پرنده مي‌پردازد. مهندس هوافضا با فراگيري اين دانش به تحليل جريان‌هاي پيچيده در اطراف پيكرهاي پرنده پرداخته و با به دست آوردن نيروهاي هواسرشي امكان بررسي پايداري و طراحي سازه را فراهم مي‌كند .

پيشرانه ها
درس پيشرانه‌ها به مطالعه و بررسي سامانه‌هاي جلوبرنده اعم از موتورهاي پيستوني، چرخپره‌اي (توربيني)، موشك‌ها و نحوه توليد نيروي رانش در آنها مي‌پردازد.

مكانيك پرواز
مكانيك پرواز به مطالعه و بررسي رفتار و حركات هواگرد با بهره گيري از داده‌هاي هواپويشي، هندسي و وزني مي‌پردازد و در واقع علم مكانيك پرواز از عملكرد تشكيل مي‌شود و عملكرد به بررسي برد، مسافت نشست و برخاست، مداومت پروازي در سرعت‌هاي گوناگون و پايداري و كنترل وسايل پرنده مي‌پردازد .

سازه‌هاي هوافضايي
سازه‌هاي هوافضايي به مطالعه و بررسي سازه‌هاي هواپيما و ديگر هوا/فضاگردها مي‌پردازد و هدف آن طراحي سازه‌هايي است كه علاوه بر استواري كافي در برابر بارهاي آيروديناميكي و ديگر بارهاي استاتيكي وارد بر وسايل پرنده، كمترين وزن ممكن را نيز داشته باشند.

هواكشساني
هواكشساني يا آيروالاستيسيته برهمكنش نيروهاي هواسرشي و نرمش سازه‌اي است كه مي‌تواند باعث اهتزاز (فلاتر)، واگرايي و جز اينها شود.

رشته دانشگاهي هوافضا خويشاوندي زيادي با تمامي گرايشهاي مهندسي مكانيك دارد به اين جهت داراي شماري درس‌هاي مشترك با گرايشهاي مهندسي مكانيك مثل مكانيك جامدات و مكانيك شاره‌ها است .
پايه بيشتر اين درس‌ها بر رياضي است، مانند ديناميك سيالات براي آئروديناميك يا معادلات حركت براي ديناميك پرواز. با اين‌همه، اجزا تجربي بسياري نيز در اين رشته وجود دارد. از نظر تاريخي، اين اجزا تجربي از آزمايش مدلهاي كوچك و نمونه اوليه، در تونل باد و يا در فضاي باز منشا گرفته است. پيشرفت‌هاي رايانه ما را قادر ساخته از ديناميك سيالات رايانه‌اي، و شبيه سازي رفتار سيال، براي كاهش هزينه و زمان صرف شده در آزمايش تونل باد استفاده كنيم.

منبع:http://www.hupaa.com/

[MOHAMMAD REZA]

معرفی رشته شهرسازی

شهرسازی
شهرسازی علمی است که به بررسی همه ی تحولات اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فیزیکی یک شهر می‌پردازد و تلاش می‌کند که روابط موجود در یک شهر را در قالب نظامی هماهنگ، مدیریت و سازمان دهی کند و متخصص شهرسازی نیز کسی است که با مطالعه و بررسی روابط اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی حاکم در شهر، برنامه ای بسامان و مطبوع برای یک شهر ارایه دهد. برنامه ای که تصویرگر سیمای شهر در آینده است.

ما واقعیتی بیرونی تحت عنوان شهرسازی نداریم، یعنی؛ هیچ دستگاه، واحد یا نهاد اجتماعی توان طراحی و ساخت پدیده ای به بزرگی شهر را ندارد. بنابراین کلمه ی شهرسازی از نظر مفهومی، معنا ندارد و ما معادل آن را نیز در زبان های خارجی نداریم و به جای آن از عنوان های برنامه ریزی شهری و طراحی شهری استفاده می‌کنیم. چرا که شهر را می‌توان برنامه ریزی یا بخش هایی از آن را طراحی کرد. یعنی، مدل فیزیکی آن را ایجاد کرد. اما کسی نمی تواند مسئولیت ساخت پدیده ی پیچیده ای مثل شهر را بر عهده بگیرد. به همین دلیل عنوان شهرسازی درست نیست و در شورای عالی برنامه ریزی وزارت علوم نیز نام این رشته برنامه ریزی شهری و منطقه ای است.

در این رشته حداقل شش محور اصلی وجود دارد که در برنامه ریزی و طراحی شهر سونوشت ساز است.
که عبارت اند از:

برنامه ریزی شهری:
که عمدتاً بر روی کاربری اراضی متمرکز است. یعنی؛ بررسی می‌کند که ما چگونه فضا و پهنه ی شهر را به فعالیت های مختلف اعم از صنعتی، تجاری و مسکونی اختصاص دهیم.

برنامه ریزی حمل و نقل- برنامه ریزی اقتصادی و اجتماعی:
چون در شهر تنها موضوع مورد بررسی فیزیک شهر نیست بلکه مسأله ی مهم، جامعه ی شهری و انسان هایی هستند که در این محیط زندگی می‌کنند. به عبارت دیگر برای اقشار مختلف که دارای امکانات اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی هستند یا برای اقوام مختلفی که در مکان های مختلف یک شهر زندگی می‌کنند، باید برنامه ریزی شود.

برنامه ریزی شبکه های زیرساختی
مثل آب، برق و تلفن

برنامه ریزی محیط زیست:
که به بررسی خطرات محیط زیست مثل سیل و زلزله می‌پردازد و برای مقابله با این سوانح برنامه ریزی می‌کند و تأثیرات سوئی که انسان بر محیط زیست می‌گذارد و ظرفیت های محیطی را مطالعه می‌کند.

طراحی شهری:
که به طراحی سه بعدی شهر پرداخته و محور توجه آن مناسبات انسان با محیط فیزیکی خود است. در واقع در طراحی شهری انسان با تمام خصوصیات جسمی ، روحی و معنویش مطرح است و هدف آن نیز ارتقای کیفیت شهر است. ترکیب این شش دانش، متخصصان را قادر می‌کند که تمامیت پدیده ی شهر را مورد شناسایی قرار دهندو برای هدایت و کنترل توسعه ی آن تلاش کنند.
شهرسازی یک رشته ی چند بعدی و میان رشته ای است و دانشجوی این رشته درس های متعددی در زمینه ی جامعه شناسی شهری، اقتصاد شهری، برنامه ریزی شهری، توسعه ی شهری و طراحی شهری می‌گذراند و اطلاعات مورد نیاز را در زمینه ی ادارک فضای شهری، تشخیص نیازهای جمعیتی، امکانات برنامه ریزی و تنظیم کاربری‌ها بر اساس نیازها را در حد توسعه ی روستایی و شهرهای کوچک به دست می‌آورد.

توان مندی‌ها و ویژگی های لازم:
دانشجوی رشته ی شهرسازی باید اطلاعات عمومی خوبی داشته باشد و در دانشگاه نیز بهاین اطلاعات عمق و وسعت بیشتری ببخشد. رشته ی شهرسازی نیاز به مطالعه ی زیاد، کارهای فیزیکی گسترده و برداشت های میدانی بسیاری دارد و به همین دلیل دانشجو باید وقت زیادی را به آن اختصاص دهد. هم چنین باید قدرت تحلیل بالایی داشته و در طراحی زبردست باشد. به خصوص دانشجویان رشته ی کارشناسی ارشد طراحی شهری که باید در طراحی توانا باشند. برای همین در آزمون کارشناسی ارشد این رشته، امتحان طراحی گرفته می‌شود. دانشجوی این رشته باید با طراحی و مفاهیم هنری مثل روان شناسی رنگ‌ها آشنا باشد و در عین حال به مفاهیم تکنیکی و اصول فنی کار مثل نقشه برداری، رسم فنی، پرسپکتیو، هندسه ی فضایی ، مدل سازی، ریاضی و مسایل انسانی و اجتماعی مثل مبانی جامعه شناسی علاقه مند باشد و بداند که در طی تحصیل باید کارهای تحقیقاتی و عملی بسیاری انجام دهد.
در سطح کارشناسی از دانشجوی شهرسازی انتظار می‌رود که دید هندسی و درک فضا داشته باشد و بتواند در طراحی، فضا را به صورت دوبعدی و سه بعدی تصویر کند. هم چنین باید در ریاضیات به ویژه آمار مسلط باشد چون جمع آوری و تحلیل اطلاعات تحقیقات این رشته، نیاز به آمار و تحلیل آماری دارد و در نهایت تسلط به زبان انگلیسی و آشنایی با کامپیوتر در دنیای امروز عامل مهمی در موفقیت یک دانشجو است.

درس های مهم در این رشته:
ضرایب و عنوان درس های اختصاصی رشته ی شهر سازی در آزمون سراسری به شرح زیر است: ریاضیات:4، فیزیک مکانیک:4، شیمی:1، درس های فنی:2

[Moamma]

رشته زمين شناسي

رشته زمين شناسي، رشته اي است دانشگاهي كه در زمينه پيرايش زمين، وضعيت زمين در فضا، تاريخ زمين شناسي، شكل و ابعاد زمين، مشخصات فيزيكي و شيميايي زمين و مواد تشكيل دهنده آن، بررسي عواملی كه در شكل زمين دخيل هستند و... مطالعه و بررسي مي كند.

ايجاد رشته زمين شناسي،
مجموعه اي از اهداف را در نظر دارد كه در نگاهي كلي به اهداف كاربردي و كلي تقسيم مي شود. هدف مهم اين رشته، شناخت كلي سياره زمين، به عنوان سياره زندگي انسان و اهداف كاربردي شناخت خاصيت شيميايي و فيزيكي سنگهاي سازنده زمين و شناخت خواص خواستگاههاي زمين است.

اهداف ياد شده داراي اهميت زيادي است، چون انسان را در كشف منابع زيرزميني و استفاده استراتژيك، همچون حاملهاي انرژي و موادي همچون طلا و نقره و نيز سنگهاي ساختماني ياري مي كند. آشنايي خاصيتهاي فيزيكي مواد درون زمين در شناسايي زلزله و وقوع آن مؤثر است و آشنايي خاصيتهاي شيميايي سنگها به شناسايي و استحصار مواد استراتژيكي موجود در مواد پرارزش، كمك مي نمايد. سرانجام آشنايي با سنگهاي موجود در پوسته زمين و خواص فيزيكي آنها در زمينه هاي مهمي همچون سدسازي داراي اهميت است.

زمين شناسي
در حال حاضر جايگاه ويژه اي را در بين رشته ها، پيدا كرده است و كاملاً تخصصي شده است و اقتصاد بيشتر كشورها به زمين شناسي بستگي دارد. مخصوصاً در ايران، مثلاً در زمينه نفت كه بيشتر موادي كه از نفت گرفته مي شود و از زمين گرفته مي شود، مربوط به زمين شناسي است.

زمين شناسي نقش بسيار مهمي در محيط زيست دارد، مثلاً شناخت زمينهايي كه بتوان در آن خانه سازي و شهرسازي كرد و شناخت مكانهايي كه احتمال خطر ويراني در اثر زلزله را دارد.

در زمينه شغلي،
زمين شناسي با زمين و خاك سروكار دارد و اشخاص، در تمام فصول سال، مشغول به مطالعه و بررسي هستند. ماهيت زمين شناسي در دانشگاههاي مختلف، فرق مي كند. نوع استفاده از علم زمين شناسي در دانشگاهها فرق مي كند، با توجه به وسعت زمين و فراگيري علم زمين شناسي، زمين شناسي شايد پر شاخه ترين و پر تخصص ترين رشته باشد.

دروس رشته زمين شناسي
داراي 133 واحد است كه دانشجويان با گذراندن دروس عمومي و پايه از قبيل رياضي عمومي 2و1 و فيزيك 2و1 و شيمي عمومي به فراگيري دروس اول و تخصصي مي پردازند.

برخي از اين دروس شامل موارد زير است:

0زمين شناسي فيزيكي كه به بررسي خصوصيات كلي زمين مي پردازد.

0زمين شناسي تاريخي كه به مطالعه تاريخچه پيدايش كره زمين مي پردازد.

0بلورشناسي هندسي و بلورشناسي نوري كه شناخت ويژگيهاي هندسي و مشخصات نوري بلورها را مورد توجه قرار مي دهد.

0كاني شناسي كه به بررسي كانيها يعني اجزاي تشكيل دهنده سنگها مي پردازد.

0سنگ شناسي رسوبي و آذري و دگرگوني كه در مورد تشكيل انواع سنگها بحث مي كند.

0زمين شناسي ايران كه به بررسي ويژگيهاي زمين ايران مي پردازد.

0زمين شناسي نفت كه به بررسي در نحوه ايجاد نفت به بحث مي پردازد.

زمين شناسي:
به تمام معارفها و شناختهايي گفته مي شود كه در مورد نحوه تشكيل زمين و چگونگي استفاده از منابع خدادادي زمين به ما راههايي را نشان مي دهد. اگرچه تاريخچه زمين، سابقه ای بسيار طولاني دارد، ولي بدون شك زمين شناسي علمي كمتر از 2 قرن سابقه دارد، امروزه زمين شناسي در تمام شئون زمين، مثل كشاورزي، صنايع گوناگون و... نقش اساسي دارد.

زمين شناسي نه تنها ديدگاههاي اقتصادي:
بلكه سابقه تاريخي زمينها را نشان مي دهد، به طوريكه در تاريخ سياستهاي كشورها نقش داشته است. اگر ديده مي شود كشورهاي استعماري به هند و آفريقا سفر مي كردند، به خاطر استفاده و به دست آوردن مايحتاج خودشان از منابع آنها بوده است. بنابراين زمين شناسي در مسائل اقتصادي كشورها نقش دارد و ما مي توانيم براي استفاده از منابع مهم كشورمان و استفاده درست از آن، از علم زمين شناسي استفاده كنيم.

از نظر روحي، دانشجويان مي بايست، متعادل باشند و از نظر جسمي مي بايست كامل باشند، چون بايد مطالب را در روي زمين ياد بگيرد و مطالعه كنند. رشته زمين شناسي به دلايل نوع گرايشها، مجموعه اي متنوع را براي دانشجويان اين رشته، به همراه دارد كه مهمترين آنها از اين قرار است:

0در مقطع كارشناسي دبيري دبيرستان، در دروس زمين شناسي.

0كارشناس در سازمان زمين شناسي و اكتشافات معدني.

0فعاليتها در آزمايشگاههاي مربوط به بخش خصوصي.

0در مقطع كارشناسي ارشد: فعاليت در سازمان زمين شناسي و اكتشافات معدني.
فعاليت در شركت ملي نفت.

0فعاليت در مؤسسه ژئوفيزيك و وزارت مسكن.

0فعاليت در مؤسسه زمين شناسي و زلزله.

0فعاليت در وزارت كشاورزي و وزارت راه و ترابري.

0همچنين امكان كار در مراكز خريد و فروش جواهر به عنوان كارشناس سنگهاي قيمتي براي فارغ التحصيلان اين رشته امكان پذير است.

[Moamma]

رشته زيست شناسي (گرايش علوم جانوري

*رشته زيست شناسي يکي از رشته اي مهمي است:
که بين بسياري از علوم رابطه ايجاد مي کند. پايه و اساس اين رشته را موجود زنده تشکيل مي دهد.
اگر چه دانش زيست شناسي قدمتي فراوان دارد و رده هاي آن را تا پيش از ميلاد و زمان ارسطو مي توان يافت، اما تحولات و پيشرفتهاي گذشته بويژه در طراحي و ساخت ابزارها و دستگاهها موجب پيدايش زمينه هاي تخصصي تر شدن اين رشته و تقسيم آن به گرايش رشته هاي گوناگون گرديده است.

*از جمله گرايشهاي جذاب:
، گرايش علوم جانوري است که هدف آن شناسايي سلول زنده و ساختار آن در جانوران مي باشد. پيشرفتهاي اخير بشر در حوضه فن آوري مدرن به کمک رشته زيست شناسي در گرايشهاي مختلف آن از جمله علوم جانوري منجر به پيدايش نتايج اساسي گرديده که زندگي انسان را در حوضه هاي مربوط دستخوش تحول نموده است.

*رشته زيست شناسي:
يکي از رشته هاي اساسي براي ورود به رشته پزشکي مي باشد. دانش جويان مي توانند در اين زمينه موفق شوند که اطلاعات خوبي در زمينه شيمي، فيزيک، ژنتيک داشته باشند. اين افراد بايد قدرت تصميم گيري و درک روابط اجزاء و سلولها را به خوبي يادگرفته باشد.

*جانورشناسي بخصوص:
جانورشناسي کشاورزي يکي از معزلات مهم بخش کشاورزي مي باشد، از آنجايي که در دانشگاههاي ما اين موضع کمتر مورد توجه بوده اغلب کارشناس هاي فارغ التحصيل از دانشگاهها کمتر در مورد اين زمينه بارعملي را دارا مي باشند. اين بخش با عوامل خسارات زا که بيشتر در مورد کنه هاي گياهي و جوندگان و حلزونهاي گياه خوار است، و بررسي بيولوژي و اکولوژي آفت نسبت به روشهاي مبارزه در مناطق مختلف کشور و طرحهاي تحقيقاتي کوتاه مدت و ميان مدت و بلند مدت را به صورت منطقي و ملي انجام مي دهد.

*از آنجايي که زمينه تحقيقاتي و علمي در دوره کارشناسي:
درباره عوامل ذکر شده محدود است، بيشتر فارغ التحصيلان بعد از دوره کارشناسي و کارشناسي ارشد و دکترا نسبت به موضوع هاي اعلام شده گرايش پيدا مي کنند و وارد مرحله تحقيق و پژوهش مي شوند. اين خلاء باعث شده که يک مقدار در مورد موضوعات بحث، اين بحث داراي نيروهاي کم انساني و متخصص باشد. اما اهميت اين آفات امروزه به صورت عدم توجه مي تواند بخش عظيمي از دستاورد کشاورزان را مورد هجوم و خطر قرار دهد.

برخي از اهداف مثل بررسي بر روي جوندگان که يکي از اهداف عمومي است ، آن جاذبه را بايد بين محققين داشته باشد، ندارد، ولي زمينه تحقيق در اين زمينه، نياز کشاورزان مي باشد، شايد بتوان گفت که 10 درصد محصولات کشاورزي در سطح جهان امروزه مورد هجوم آفت ها قرار مي گيرد، که در ايران محققين اين رشته از انگشتان دست کمتر مي باشد.

لذا کساني که نسبت به بررسي جوندگان و پرندگان در کشاورزي علاقه مند باشند، زمينه کاري بسيار وسيعي براي آنان وجود دارد که مي تواند اوقات آنان را پر کند و بخشي از نياز کشاورزي را تأمين کند.

رشته زيست شناسي، گرايش علوم جانوري مجموعه اي از واحدهاي درسي را پوشش مي دهد که از جمله مهمترين آنان عبارتند از:

1- بيوشيمي 2 و 1 و تکميلي که به بررسي ساختمان موادي، قندها، ليپيدها، پروتئين، تجزيه ، هورمونها ، فتوسنتز، ويتامينها مي پردازد.
2- ژنتيک 2 و 1 شامل ژنتيک معدني، سيتوژنتيک، ژنتيک ، باکتريها و ملکول
3- بافت و جنين که شامل شناخت انواع بافتها و دوران جنيني است.
4- ويروس شناسي، شامل شناخت انواع بافتها و دوران جنيني است.
5- ويروس شناسي، شامل شناخت انواع ويروسها و ساختمان آنها.
6- تکامل موجودات زنده، شامل نظريه هاي تکاملي همولوژي ، آنالوژي و مجموعه اي از دروس ديگر مثل :
7- فيزولوژي گياهي، سيستماتيک گياهي، حشره شناسي ، مي باشد.

مشکلات اين رشته در ايران به اين صورت است که محققين ما در دانشگاهها امکان کمي براي تحصيل دارند و بيشتر مي بايست از منابع علمي خارج از کشور يا اساتيد خارج از کشور، استفاده کنند.

نيازهاي اين بخش نامحدود و زمينه هاي اجراي آن بسيار زياد مي باشد. لذا از کليه محققين جانوران خسارات زا که علاقه مند به ادامه تحصيل هستند، پيشنهاد مي شوند که بعد از گرفتن مدرک به خارج کشور بروند.

زيست جانوري همانطور که از اسمش پيدا است در مورد جانوران بي مهره و مهره دار بررسي مي کند. اين بررسي شامل شناسايي و اکولوژي، بيولوژي اين موجودات مي باشد. در مؤسسه تحقيق آفتهاي گياهي، در مورد بررسي آفت هاي گياهي که به گياهان آسيب مي رسانند، تحقيق و بررسي مي شود.

در اين موسسه بر طبق کليه هاي که به آنان داده مي شود، نمونه هاي مختلف آفات را شناسايي مي کند، و جهت تأکيد کردن آنها، به مراکز مهم تحقيقاتي دنيا، مثل موزه تاريخ طبيعي انگلستان مي فرستند، از طرفي به بررسي بيولوژي اين آفات پرداخته مي شود به نحوه زندگي و مراحل مختلف زندگي مثل ، تخم گذاري، زمان تولد و بالغ شدن ، مي پردازند.

رشته زيست شناسي با گرايش علوم جانوري، مجموعه اي از اطلاعات را در اختيار دانشجويان قرار مي دهد که به کمک آن پس از فراغت از تحصيل در حوضه هاي زير قادر به فعاليت مي باشند:
1- تدريس در گرايشهاي مختلف در سطوح دبيرستاني و در سطوح بالاتر طي مدارج بالاتر.
2- فعاليت در آزمايشگاههاي مدارس و دانشگاه کشور و مراکز درماني و تحقيقاتي.
3- آموزش مطالب نظري از جمله تشريح اندام مختلف و انجام تحقيقات مختلف در مراکز مربوطه.

4- در وزارت درمان و پزشکي، جهاد کشاورزي، بيمارستانها و شهرداريها پزشکي قانوني

[Moamma]

رشته زيست شناسي گياهي

دانش زيست شناسي از جمله دانشهاي مهم قديمي است كه بشر به آن دست يافته است. شالوده اصلي اين دانش و واحد تشكيل دهنده آن، موجود زنده است. امروزه به وسيله پيشرفتهاي انسان در حوزه هاي علمي و ساخت ابزارهاي مختلف و دقيق، مجموعه شاخه هاي علوم، از جمله زيست شناسي، شاهد پيشرفت فراوان و از پي آن ايجاد اقسام تخصصي بوده است. يكي از گرايشها، رشته زيست شناسي گياهي بوده است كه در آن به جنبه هاي مختلف گياه مي پردازند تا با شناخت بهتر گياهان بتوانند استفاده بهتري از گياهان كنند. همچنين در مطالعه گياهان از جمله بافت شناسي گياهي و آفت شناسي گياهي، در تلاش هستند تا با شناختن دلايل رفتاري و ساختاري گياهان، بهره برداري مؤثري از گياهان را داشته باشند.


اين رشته، تقريباً در تمام دانشكده ها پا برجا مي باشد و فارغ التحصيلانی كه در مقطع كارشناسي مي باشند، در حال حاضر كاري براي آنها موجود نمي باشد تا ادامه تحصيل بدهند و بتوانند در دانشگاهها به تدريس بپردازند يا در جاهاي تحقيقاتي مشغول به كار شوند.


در زيست شناسي، لازم است در مورد بهداشت، تغذيه، مسائل ايمني و حفظ آنچه كه اطراف ما را از عوامل زنده و غير زنده فرا گرفته است و با آنها در تماس هستيم، آگاهي داشته باشيم و هم اكنون در سالهاي اخير به اين رشته اهميت خاصي داده شده است زيرا با زندگي انسان در تماس است.


دانشجويان رشته زيست شناسي - گرايش گياه شناسي - خواندن دروس عمومي و پايه، شامل:
رياضي (1) و شيمي و دروس مشترك را در پي مي گيرند كه برخي از مهمترين آنها:
تكامل موجودات زنده كه به بررسي نظريه تكاملي و علم ديرينه شناسي مي پردازد؛ تشريح موركولوژي گياهي كه ساختمان ديواري اسكلتي، ساختمان برگ و مباحثي از اين امور، را بررسي مي كند؛ سيستماتيك گياهي و فيزيولوژي گياهي كه از دروس بسيار جذاب است، به همراه آزمايشگاه آن براي رده بندي گياهان و ساختمان آن، بخشهاي ارزشمندي را در اختيار دانشجويان قرار مي دهد؛ ژنتيك 2و1 كه مباحث مختلف ژنتيك را مورد بحث قرار مي دهد، مطالب زيادي را در مورد ژنتيك به دانشجويان مي آموزد.

اين رشته، به عنوان يك رشته پايه محسوب مي شود، با گرايشهاي فيزيولوژي تكميل و گياه شناسي محض كه به ساير رشته ها سرويس دهي مي كنند. يكي از موارد مهم، سرويس دهي به رشته داروسازي است، چرا كه حدود 90 درصد از داروها برگرفته از گياهان هستند. قدم اوليه داروسازي، شناسايي گياهان است، كه مي بايست خاصيت گياه شناخته شود، تا داروسازان بتوانند آن خاصيت را از گياه، استخراج كنند و با آن داروي مورد نظر را بسازند. همچنين اين رشته مي تواند به كشاورزي هم خدمت كند، مثلاً در زمينه بهينه سازي گياهان، اصلاح نباتات و ... .


مرحله قبل از كاربري در كشاورزي، مرحله تحقيقات است كه به عهده گياه شناسان مي باشد. در اين رشته ابتدا علاقه شرط اول مي باشد، زيرا اگر علاقه نباشد به هيچ عنوان دانشجو موفق نخواهد بود.

با توجه به نيازهاي جامعه در زمينه زيست شناسي علوم گياهي، دانشجويان در موارد زير امكان فعاليت را دارند:
0تدريس گرايشهاي مختلف در پايه هاي متوسط و سطوح بالاتر از آن در دانشگاه، 0فعاليت در آزمايشگاه مدارس و در دانشگاهها و مراكز درماني و در مراكز تحقيقاتي.
0ارائه آموزشهاي عملي از جمله تشريح و موركولوژي گياهي و انجام تحقيقات شيميايي عملي در مراكز مربوطه،
0فعاليت در فضاي سبز شهرداريها و فعاليت در آزمايشگاههاي گياهي سازمان انرژي اتمي، براي مقاطع بالاتر اين رشته.