نشانه هاى مؤمن

[ناصح]

بسم الله الرحمن الرحیم

قال الامام زین العابدین: علامات المؤمن خمس: الورع فی الخلوه والصدقه فی القله والصبر عندالمصیبه والحلم عندالغضب والصدق عندالخوف.

امام زین العابدین فرمود: نشانه های مؤمن پنج چیز است: پاکدامنی در خلوت، صدقه دادن در تنگ دستی، صبر هنگام مصیبت، بردباری وقت خشم، صدق هنگام خوف و بیم.(1)

1- بحارالانوار، ج 64، ص 293

[hastee]

المومن من امن بالله

[*صافات*]

"نشانه های مومن "

در جهانی که ما زندگی می کنیم افراد و جوامع مختلف با طرز تفکرات و رفتار و گفتار و کردار و اخلاق متفاوت وجود دارند . همه دوست دارند وقتی که با دوستان و آشنایان و همنوعان خود روبرو می شوند از طرف مقابل خود رفتار ، گفتار ، کردار و اخلاق نیک را تجربه نمایند. گاهی برخی رفتارها باعث رنجش طرف مقابل می گردد و گاهی هم آنقدر رفتار ، گفتار ،کردار و اخلاق انسانها در مقابل افراد اجتماع ناپسند است که غیر قابل تحمل برای طرف مقابل می گردد. اگر بخواهیم ارزیابی مناسبی از رفتار خود در مقابل خانواده و دوستان و اجتماع داشته باشیم یک معیار روشن این است که بفهمیمآیا دیگران ازاینکه در کنار ما قرار می گیرند احساس لذت می کنند ؟ و آیا ما قابل تحمل برای افراد اجتماع هستیم ؟ اگر اینطورنباشد باید بدانیم که رفتار و کردار ما دارای اشکال بوده و ما نه تنها نتوانسته ایم با این اخلاق و رفتار دیگران را جذب کنیم بلکه آنان را از خود گریزان و دور نموده ایم . برای رسیدن به یک الگو و معیار مناسب اخلاق و رفتار و کردار و پندار نیکو باید منابع مختلف و معتبری را بررسی نمائیم امروزه روانشناسان الگو های رفتاری مناسب ، مفید و علمی را ارائه نموده اند که تا حدودی موثر و مفید بوده و گام های موثری هم در این مورد برداشته اند اما این الگوهای رفتاری بیشترمتناسب با فرهنگ و موقعیت جغرافیائی آنان بوده و ممکن است کاملا مناسب برای همه فرهنگ های جوامع بشری نباشد زیراانسان موجودی است ناشناخته با رفتارهای متفاوت وعجیب که تنها آفریننده انسان می تواند از درون او بخوبی آگاه بوده و رفتار ، کردار ، گفتار و پندار او را پیش بینی نماید والگوهائی را برای یک رفتار ، گفتار و کردار سالم و همه پسند ارائه نماید که مناسب برای همه جوامع بشری باشد. روی این اصل خداوندحکیم وعلیم در قالب ادیان مختلف این الگوهای مناسب رفتاری را بوسیله پیامبران و کتب آسمانی برای بشر فرستاده است .

اعتقاد ما مسلمانان بر این است که همه ادیان الهی با ارزش و والا بوده و به فرا خور پیشرفت تفکرات بشر نازل شده اند در این میان دین اسلام که آخرین دین و کتاب آسمانی قران که آخرین کتاب آسمانی است قطعا کامل ترین و به روز ترین الگو های مناسب رفتاری بشر را همراه دارد که به کمک آن می توان این الگوها را استخراج نمود. طبیعتا کسانی که دین مبین اسلام را پذیرفته اند و به آیات روحبخش قرآن و همچنین پیامبر و امامان ایمان آورده اند وعمل به دستورات آن را سر لوحه زندگی فردی و اجتماعی قرار داده اند مومن شناخته می شوند و هر چه بهتر و بیشتر تسلیم اوامر الهی بوده و به این دستورات عمل نمایند درجه ایمانشان والا تر خواهد بود . شخص مومن دارای صفات و نشانه هائی است که بزرگان دین ما از جمله پیامبر اسلام (ص) و حضرت علی (ع) امام شیعیان جهان و سایر امامان (ع) صفات و نشانه های مومن را از آیات قران برگرفته اند این معیاری خوب و مطمئن برای شناخت انسان از خود و اطرافیانش می باشد اگر در جامعه ما همه افراد آن واقعا مومن باشند آن وقت زندگی حقیقتا زیبا و لذت بخش خواهد بود و انسانها از بودن در کنار همدیگر نهایت لذت را خواهند برد و جلوه ای از بهشت را در این دنیا تجربه خواهند نمود.
در اینجا نشانه های مومن از زبان حضرت محمد (ص) و حضرت علی (ع) بیان میگردد تا هر فرد با مراجعه به این الگو ها یک خودشناسی از خود و اجتماع داشته باشد و با در نظر گرفتن این معیارها و عمل به آنها اسباب تغییر الگوهای رفتاری در خود و دیگران را مهیا نماید.

[*صافات*]

" نشانه های مومن از دیدگاه پیامبر اسلام (ص) در نهج الفصاحه"

هرگاه کار نيكويت تو را شادمان و کار پلیدت تو را نگران ساخت بدانکه مومن حقیقی هستی. همانا مومن در سایه خوش اخلاقی به مقام شب زند ه داری و روزه داری دست می یابد. بنده مومن خدا بر دشمن خویش ستم نمی کند در راه دوست مرتکب گناه نمی شود امانت را ضایع نمی کند حسد نمی ورزد طعنه نمی زند لعن نمی کند به حق اعتراف مي كند هرچند در موردش از او درخواست شهادت ننمایند لقب های بد به کار نمی برد در نماز خاشع در زکات شتابنده در گرفتاری ها باوقار در آسایش گزار به آنچه دارد قانع است آنچه برای او نیست مدعی آن نمی گردد بخل او را از کار خیر باز نمی دارد با مردم می آمیزد تا چیزی یاد بگیرد با مردم سخن می گوید تا چیزی بفهمد و اگر مورد ستم و تجاوز قرار گیرد شکیبایی پیشه می کند تا خدای رحمان یاری رسان او باشد . بنده ای مومن نیست مگر اینکه از نیکی آنچه برای خود دوست می دارد برای برادر مسلمانش نیز دوست بدارد. هرکه با نام خدا از شما پناه خواست پناهش دهید و هر که با نام خدا از شما در خواست نمود عطایش دهید و هرکه شما را خواند اجابتش کنید و هرکه به شما نیکی کرد جبرانش کنید و اگر چیزی نیافتید برایش آن قدر دعا کنید که بدانید نیکی او را جبران کرده اید. هرکه به خداوند و آخرت ایمان دارد باید به همسایه اش نیکی کند و هرکه به خداوند و آخرت ایمان دارد باید مهمانش را گرامی بدارد و هرکه به خدا و آخرت ایمان دارد باید سخن خوب بگوید یا خاموش باشد. مومن شریف و بزرگوار است و فاجر فریبکار و فرومایه است. مومن زیرک باهوش و محتاط است. مومن کم خرج و کم زحمت است. مومن آسان گیر و ملایم است حتی به خاطر نرم خويي او را احمق می پندارید. مومن مانند شتر رام شده آسان گیر و ملایم است اگر کشیده شود می رود و اگر بر سنگی خوابانده شود می خوابد. مومن با شمشیر و زبانش به مبارزه می پردازد. مومن چنان است که در راه خیر هرچه درتوان دارد می کوشد و ناتوانی هایش را آرزو می کند. مومن از شنیدن سخن نیک سیر نمی گردد تا اینکه عاقبتش بهشت باشد. مومن از یک سوراخ دوبار گزیده نمی شود .
سزاوار است که مومن دارای هشت ویژگی باشد :
۱-در حوادث سخت باوقار ۲- هنگام بلا شكيبا ۳ – هنگام آسایش سپاس گزار ۴– به روزی الهی قانع باشد ۵ – بر دشمنان ستم نکند ۶ – مزاحم دوستان نشود ۷- تنش در زحمت باشد ۸- مردم از دست او در آسایش باشند.

[*صافات*]

نشانه های مومن ار دیدگاه حضرت علی (ع)

مومن کیست؟

مومن کسی است که زیرک و با فراست باشد. خوشحال به نظر می‌رسد و اگر ناراحتی هم دارد به این و آن اظهار نمی‌کند. نه کینه‌ورز است و نه حسود، نه به روی این و آن می‌پرد و اطرافیان را رنج می‌دهد و نه با سخنان ناسزا کسی را می‌رنجاند. نه عیب‌جوی مردم است و نه در پشت سر آنان بدگویی می‌کند. نسبت به درماندگان بسیار مهربان و دلسوز است. در هر مشکلی امید یاری از او هست و در هر سختی آرزوی کمک از او می‌شود. جز به راست سخن نمی‌گوید. زندگی و پوشاک او با رعایت اقتصاد و میانه‌روی است و طرز زندگی و راه رفتنش آمیخته با فروتنی است. در کارهای او مکر و زرنگی دیده نمی‌شود. نگاه کردن او آمیخته با عبرت گرفتن است و سکوت او آمیخته با فکر کردن است. از برادر خود (برادر دینی و همنوع) دوری و قهر نمی‌کند و پشت سر او بدگویی نمی‌نماید و درصدد مکر و حقه‌بازی نیست. برآن‌چه از دستش رفته تاسف نمی‌خورد و خود را ناراحت نمی‌سازد (بلکه از گذشته برای آینده استفاده می‌کند) و امید آن‌چه را نباید آرزو کند ندارد. در سختی‌ها سستی به او دست نمی‌دهد و در آسایش‌ها خود را فراموش نمی‌کند و مغرور نمی‌گردد. دانش و بردباری را با هم به کار می‌بردو با مردم آمیزش دارد تا دانش او زیاد شود. سکوت اختیار می‌کند تا از لغزش‌ها سالم بماند و اگر در مقام پرسش برمی‌آید منظورش فهمیدن است. غرض او از سخن گفتن زورگویی و فخرفروشی و تحمیل به دیگران نیست. بسیار بخشنده است بدون اینکه اسراف (زیاده‌روی) کند، نه متکبر و خودخواه و خودفروش است و نه حیله‌گر و مکار. یاور ضعیفان است، پرده‌ی کسی را نمی‌درد و آبروی آو را به خطر نمی‌اندازد، اسرار کسی را بر ملا نمی‌سازد و امین اسرار مردم است. اگر از کسی خوبی دید از آن یاد می‌کند و سپاسگزار است و اگر متوجه بدی کسی شد پرده‌پوشی می‌کند. رفتارش ملایم و در وفاداری سخت استوار است. اگر می‌پرسد مقصودش یاد گرفتن است نه آزار دادن و اگر دوباره مطلبی را بررسی می‌کند برای بهتر فهمیدن است. نه بخل می‌ورزد و نه شتاب می‌کند. در سختی‌های زندگی از دلتنگی بی‌تاب نمی‌شود و در خوشی‌ها خود را فراموش نمی‌کند ، در داوری‌های خود ظلم و جانبداری نمی‌کند و حق را می‌گوید. در دوستی خود خالص است، در پیمان خود محکم و پایدار است، در قراردادهای خود وفادار است. از کارهای زیادی و بی‌اثر تا حد امکان دوری می‌کند. به زیردستان خود سخت‌گیری نمی‌کند. دراموری که به او مربوط نیست دخالت‌های نامناسب نمی‌کند. یاری کننده‌ی دین است، طرفدار اهل ایمان است، پناه‌دهنده‌ی مسلمین است. آن‌طور نیست که کسی را نیازمند پند و تذکر ببیند و بی‌تفاوت باشد (و او را به همان حال عیب و عقب‌ماندگی رها سازد). امانتدار است. عذرپذیر است. به دانشمند یادآوری می‌کند و به نادان می‌آموزد. هر تلاشی را از کوشش خود خالص‌تر می‌بیند، (سعی می‌کند خالصانه‌تر تلاش نماید)، متوجه عیوب خویش است. یار و یاور کسانی است که با او نزدیک‌اند. نسبت به اطفال بی‌سرپرست به منزله‌ی پدر است. او را از کسالت و بی‌حالی دور می‌بینی (با نشاط کار می‌کند). لاف‌زن نیست و دوست ندارد خوبی دیگران را به او نسبت دهند. زندگی را سخت نمی‌گیرد و خود و دیگران را به رنج نمی‌اندازد. اگر هم خشمناک شد از راه عدل منحرف نمی‌شود. حاضر است خود را به زحمت بیاندازد تا دیگران در آسایش باشند. اگر دوری می‌کند از روی کبر و خودخواهی نیست و اگر نزدیک می‌شود مقصود او مکر و نیرنگ و جاسوسی نیست. از روش اهل خیر که پیش از او زندگی می‌کرده‌اند پیروی می‌کند و بنابراین قابلیت آن را دارد که پیشوای نیکوکاران بعداز خویش قرار گیرد.
امید است که با عمل به سخنان معصومین (ص) به عنوان شاخص و راهنما ، جوانه های ایمان در قلوبمان بارور شده و روز به روز بر ایمان ما افزوده گردد که سعادت دو جهان را به دنبال خواهد داشت .