** سکوت آرامبخش خرد * *

[╫❀نیایش❀╫]

سخن ، آرامبخش جان است و خاموشى آرامبخش خرد .

امام صادق ـ عليه السّلام ـ درباره فوايد خاموشي فرمود:

صمت و خاموشي طريقه اهل تحقيق و شعار كساني است كه :
باديده بصيرت در حقايق ثابت و استوار جهان مي نگرند؛ كساني كه در حقايق ماسبق وزمانهاي گذشته غور و بررسي كرده و حقايقي را بيان مي كنند كه قلم ها ننوشته و دركتاب ها نيامده است.

آن گاه فوايد وآثار سكوت را بر شمرده و مي فرمايد:
سكوت كليد هرگونه راحتي و آسايش دنيا وآخرت است.
موجب رضا و خشنودي خدا است.
باعث سبك شدن حساب انسان درروز قيامت است.
وسيله محفوظ ماندن از خطاها و لغزش ها است.
براي جاهل پرده و ساتر، و براي عالم زينت است.
وسيله اي است براي قطع شدن هوي و هوسهاي نفساني.
وسيله رياضت نفس است.
وسيله درك حلاوت و لذّت عبادت ومناجات با پروردگار است.
قساوت و سختي دل را از بين مي برد.
وسيله اي است براي كسب حيا و پرهيزكاري.
سبب زياد شدن تدبّر و تعقّل و مروّت ومردانگي است.
موجب فهم و كياست و عقل انسان مي شود.

سپس امام صادق ـ عليه السّلام ـ فرمود: اكنون كه به فايده هاي سكوت آگاه شدي، پس دهان فروبند و تا مجبور نشدي لب به سخن مگشاي، به ويژه اگر كسي را پيدا نكني كه براي خدا و در راه خدا با او گفتگو كني.
آنگاه فرمود: وسيله هلاكت و نجات مردم سخن گفتن و سكوت است. پس خوشا به حال كسي كه توفيق شناخت سخن خوب و بد راپيدا كند و به فوايد و آثار پسنديده كم گويي و سكوت آگاه گردد،زيرا سكوت از اخلاق انبياي الهي و شعار بندگان برگزيده خداوند است و اگر كسي ارزش و قدر كلام را بداند بيجا سخن نمي گويد و سكوت را شعار خود قرار مي دهد و كسيكه بر لطايف سكوت آگاهي و اشراف داشته باشد و صمت و خاموشي را امين خزاين واسرار دل خويش قرار دهد چنين شخصي گفتارو خاموشي اش هر دو عبادت مي شود و كسي جز خدا به حقيقت اين عبادت آگاهي ندارد.

مصباح الشريعه، باب 27

[╫❀نیایش❀╫]

توضيح لازم

هدف اصلي از احاديث سكوت اين نيست كه انسان بايد هميشه و در همه حال لب فرو بسته و زبان به سخن نگشايد و حتي درمقام احقاق حق خود و ديگران سكوت اختيار كند و به دفاع از خود برنخيزد، بلكه مقصودجلوگيري از هرزه گويي و فضول كلام است، زيرا اگر روايات سكوت را اين گونه تفسيركنيم كه انسان بايد در هر حال حتي در برابر ستم ستمكاران و افساد مفسدان مهرسكوت بر لب زده و فرياد برنياورد چنين تفسيري بي ترديد مخالف ضرورت شرع انور است كه امربه معروف و نهي از منكر را از اهمّ واجبات شمرده و سكوت در برابر ظلم راگناهي بزرگ مي داند. اگر در برابر مفاسد و مظالم بنا بر سكوت باشد كيان اسلام بهخطر مي افتد. در اين گونه موراد اسلام دستور مي دهد كه مُهر سكوت را بشكنيدو داد بزنيد و فرياد برآوريد و مردم را نيز عليه فساد و ستم برانگيزانيد، چراكه:

در حقيقت، كساني كه در اين گونه موارد سكوت مي كنند اصل مسلّم قرآني راناديده انگاشته اند و آن اصل امر به معروف و نهي از منكر است كه از اهمّ فرايضبه شمار مي رود و در قرآن مجيد و روايات اهل بيت ـ عليهم السّلام ـ تأكيد زيادي برآن شده است و از كساني كه امر به معروف و نهي از منكر را ترك كنند نكوهش شده وآنها را مستوجب غضب و خشم خداوند دانسته اند.

[شهودي]

ز دانش چو جان تو را مايه نيست
به از خامشي هيچ پيرايه نيست
كه بر انجمن مرد بسيار گوي
بكاهد به گفتار خويش آبروي

[╫❀نیایش❀╫]

لقمان به فرزندش فرمود:

يا بُنيَّ قدْ نَدِمتُ علي الْكلامِ ولمْ أنْدم عَلي السُّكوتِ

فرزند عزيزم! چه بسا كه من در اثر گفتار پشيمان شده ام اما به خاطر سكوت افسوس نخورده ام.

المحاسن و المساوي بيهقي، ج 1 / صفحه 166

[╫❀نیایش❀╫]

ان من‎ ‎علامات الفقه: الحلم و العلم , و الصمت باب من ابواب الحكمة. ان الصمت يكسب ‏المحبة‎,‎
‎ ‎انه دليل على كل خير‎.

از نشانه هاى ديـن‎ ‎فهمـى , حلـم و علم است, و خاموشى درى از درهاى حكمت است.‏
‏ خـامـوشـى و سكـوت‎, ‎دوستـى آور و راهنمـاى هـر كـار خيرى است‎.‎

تحف العقول, ص 445‏

[طارق]

بسم الله الر حمن الر حيم
سلام عليكم و رحمة الله و انواره

از طرح چنين بحث مفيدي كه حقيقتا سكوت از لوازم عرفان ناب است تشكر مي كنم.

يك حديث :

فاذا تمّ العقل نقص الكلام

ترجمه : پس همانا وقتي عقل كامل و تمام شد كلام كم مي شود.

منبع : الان منبع اين حديث را دم دست نداشتم ان شا الله در فرصتي پيدا كرده و اضافه مي كنم.

الحمد لله الذي جعلنا من المتمسّكين بولاية اميرالمومنين
زياده عرضي نيست.
التماس دعا
طارق

[╫❀نیایش❀╫]

كُلُّ سُكوتٍ ليسَ فيهِ فِكرٌ فهُو غَفلَةٌ .

امام على عليه السلام :

هر سكوتى كه در آن انديشيدنى نباشد ، آن غفلت است .

منتخب میزان الحکمه

الإمامُ عليٌّ عليه السلام :

صَمتٌ يُكسِبُكَ الوَقارَخَيرٌ مِن كلامٍ يَكسُوكَ العارَ.

امام على عليه السلام :

خاموشى كه تو را وقار بخشد ، بهتر از سخن گفتنى است كه جامه عار بر تو پوشاند

[╫❀نیایش❀╫]

پیامبر اسلام (ص) :

منْ سَرَّهُ انْ يَسْلم فَلْيلزم الصَّمْتَ

كسي كه مي خواهد سالم بماند بايد سكوت كند.

محجّة البيضاء، ج 5 / صفحه 193

پیامبر اسلام (ص) :

نجاةُ الْمؤمن في حفْظِ لسانِهِ

نجات مؤمن در پاسداری از زبان خویش است .

اصول كافي ، ج 2 / صفحه 114 ،باب الصمت و حفظ اللسان، حديث 9

[╫❀نیایش❀╫]

قال لُقمان لابْنهِ يا بُنيَّ! أنْ كُنت زَعَمْت أنَّالْكلامَ منْ فِضَّةٍ فَانَّ السُّكوت من ذَهبٍ

لقمان به فرزندش گفت: فرزندعزيزم! اگر گمان مي كني سخن گفتن، نقره است به درستي كه سكوت، طلااست.

اصول كافي، ج 2 / صفحه 114؛ الحقائق في محاسن الاخلاق، صفحه 66

[ازاد]

بیایدزمانی از روز رو در سکوت بگذرونیم
چون خدا هم حرفی برای گفتن داره
و میخواد چبزای بهمون یاد بده
اگر ساکت نباشیم فرصتای یاد گیری
رو از دست میدیم